Koronavirüs bütün dünyada öldürücü tesirini sürdürürken, virüsün çıkış noktası Çin’de salgın kısmen denetim altına alınıyor. Virüsün patlak verdiği ülkenin son durumunu, Türkiye ile Çin ortasındaki dayanışmayı ve aldıkları önlemlere ait ayrıntıları 3 aydır Çin’de karantinada yaşayan Türkiye’nin Pekin Büyükelçisi Emin Önen anlattı.
Emin Önen, “Burada yaşadığımız deneyimden yola çıkarsak, Türkiye’nin önündeki 3-4 hafta hakikaten çok kritik. Bu mühletin bir haftasını kurallara uymadan geçirirsek bunu daha sonra bir hafta ile telafi edemeyiz. Zira salgın daha da hızlanmış olacak” dedi.
Türkiye gazetesinden Selçuk Böke'ye konuşan Emin Önen, şunları söyledi:
ÜLKEDE KOŞULLAR GEVŞETİLİYOR
“Çin’in Vuhan kentinde son 1 haftada hiç korona hadisesi görülmedi. Bu evrede yeni hadiselerin çıkmaması bu işin bir ölçü denetim altına alındığını gösteriyor. Burada en kıymetli mevzu vatandaşın kurallara riayet etmesi ve iş birliği yapmasıydı. Bildiği üzere burada 3 aydır karantina kuralları sürüyor. Hubei eyaletinde birinci etapta sokağa çıkma yasağı ilan edildi ve önlemler alındı. Hubei 60 milyon nüfuslu, başşehri Vuhan’ın ise yaklaşık 15 milyon nüfusu var. Burası aslında 60 milyonluk bir ülke diyebiliriz. Artık karantina kuralları Hubei eyaletinde ve Çin’in öteki eyaletlerinde biraz daha gevşetilmeye başladı.
İKİNCİ DALGA KAYGISI VAR
Çin vatandaşları şu anda dünyanın çeşitli yerlerinden ülkelerine dönüyor. Lakin artık ‘ithal' vaka’ diye yeni bir istatistik çıktı. Yani Çin dışından gelenler. Bunların yaklaşık 600-610 civarında olduğu kestirim ediliyor. Alışılmış bu gelenlerin yüzde 90’ı Çin vatandaşı. Şu anda Çin’de üstünde durulan konu da bu nedenle ikinci bir salgın dalgası olmaması. Bu kapsamda çeşitli önlemler alınıyor. Şimdi üniversiteler yahut okullar Çin’in hiçbir yerinde açılmadı.
KAYIP İKİ AYDA 300 MİLYAR DOLAR
Pekin’de hâlâ olağan hayatına dönmüş değil. Çin’in hizmet kesiminde iki aylık kaybının yaklaşık 300 milyar dolar olduğu söyleniyor. Kriz burada şimdi bitmiş değil ve 2020 boyunca krizin yeni ekonomik tesirlerinin ortaya çıkacağı varsayımları yapılıyor.
TÜRKİYE ERKEN DAVRANDI
Burada yaşadığımız deneyimden yola çıkarsak, Türkiye’nin önündeki 3-4 hafta hakikaten çok kritik. Bu mühletin bir haftasını kurallara uymadan geçirirsek bunu daha sonra bir hafta ile telafi edemeyiz. Zira salgın daha da hızlanmış olacak. Türkiye bütün önlemleri çok süratli ve vakitlice aldı. Gerek Sıhhat Bakanlığı gerek öteki ilgili kurum ve kuruluşlarımız dünyada bu şimdi kriz hâline dönüşmeden Türkiye’de önlemler alınmaya başlamıştı. Bu erken alınan önlemler sayesinde salgın Türkiye’ye geç geldi. Lakin dünya genelinde bir salgına dönüşünce bize gelmesi kaçınılmazdı. Sonuç olarak da geldi. İnşallah bunu en ziyanla atlatarak geride bırakacağız. Sabırla meskende kalırsak bu süreci en az ziyanla atlatırız. Konutta kalmamız bu süreci ne kadar süratli atlatabileceğimizle yanlışsız orantılı. O yüzden vatandaşlarımız önümüzdeki haftalarda sabır gösterip konutta kalmaları hepimizin işini kolaylaştıracak. İnşallah Türkiye bu belayı musibeti başından atacak. Çin’de natürel bu salgından ötürü sıhhat çalışanlarında da deneyim oluştu. Buradaki deneyimlerini Bilim Heyetimizdeki bilim adamlarıyla ve Sıhhat Bakanlığımız ile telekonferans prosedürüyle paylaşıyorlar. Çin’de ne üzere mevzularda hangi adımlar attıklarını, hangi önlemleri aldıklarını, tedavi süreçlerini anlatıyorlar.
YARDIMLARIMIZ ÇOK KONUŞULDU
Vuhan’da birinci bu kriz başladığı vakit oradaki vatandaşlarımızı kurtardık, tahliye operasyonu gerçekleştirdik. Nitekim çok tarihî idi. Cumhurbaşkanı’mızın talimatıyla Çin’e tıbbi materyal ulaştıran birinci ya da ikinci ülkeyiz. Burada alışılmış bu çok büyük yankı buldu. Burada çok sayıda tebrik iletisi aldık. Biz de ‘Türkiye her vakit zora düşenin yanındadır, biz bunu seve seve yapıyoruz’ dedik.”
O FİRMADAN DİĞER TEŞHİS KİTİ ALINMADI
Türkiye’nin Pekin Büyükelçisi Emin Önen, Çin’den Türkiye’ye gönderilen ve yanılma oranının yüksek olduğu için alımı durdurulan süratli teşhis kitiyle ilgili de konuştu. Önen “Tabii biz Sıhhat Bakanlığı'nın onayı olmadan bir şey göndermiyoruz. Sonuçta bu teknik bir şey. Biz ne olduğunu bilemeyiz. Sıhhat Bakanlığımıza buradan gönderilen numunelerden bir adedinde sorun çıkmış. Burada büyütülecek rastgele bir şey yok. Ödediğimiz bir fiyat yok. Yani burada Türkiye’nin girdiği bir zahmet yok. O yanılgıyı tekrarlamamak ismine zati o firmadan bir daha test almadık” dedi.
AİLEMİ VE ÇİĞ KÖFTEYİ ÖZLÜYORUM
Karantinada olduğunu ve ailesini Türkiye’ye gönderdiğini söyleyen Büyükelçi Önen “Ailelerinizle birlikte olmanın değerini bilin. Zira bu iş başladığında biz ailelerimiz Türkiye’ye gönderdik. Bu güç süreçlerde insanın tanıdık bir yüze, sevdiğine, çocuklarına eşine muhtaçlığı oluyor. Bu açıdan açıkçası bu türlü bir zorluk çekiyoruz” diye konuştu.
Şanlıurfalı olan Büyükelçi Önen, çiğ köfteyi çok özlediğini ve moral olsun diye işçi ile birlikte yemek yediğini de kelamlarına ekledi.