Koronavirüsle gayrette erken teşhis ve erken tedavinin vefat oranlarını düşürdüğüne dikkat çeken Prof. Wang Yuguang, “Erken teşhis ve tedavi mevt oranlarını düşük tutuyor. İstikrarlı beslenme, âlâ dinlenme, âlâ uyku ve paniğe kapılmamak kıymetli. Dana ve koyun eti ile sıkıntı sindirilen yağlı yemek yemeyin” uyarısı yaptı
Vuhan’daki koronavirüs salgınınde en ön safta yer alan Beijing Çin Tıbbı Hastanesi Teneffüs Kısmı Lideri ve hastanenin Akciğer Hastalıkları Araştırma Merkezi Lideri Prof. Dr. Wang, Yuguang Milliyet’e konuştu. Çin Medya Kümesi Türkiye muhabirlerinden Ma Yuyao, Milliyet adına Prof. Dr. Yuguang ile bir söyleşi yaptı. Yeni tip koronavirüs salgınını araştırmak üzere Çin Ulusal Klasik Çin Tıbbı Yönetimi tarafından görevlendirilen özel grubun üyesi olan Yuguang, tıpkı vakitte virüse karşı çok tesirli bir klasik Çin tıbbı ilacı Jin Hua Qing Gan’ı geliştirenlerden biri. SARS ile çabanın kahramanlarından olan Wang, H1N1 ve kuş gribi üzere değerli salgınlarla gayretin ön cephelerinde yer aldı.
Vuhan’da yaklaşık iki ay kalan ve çok sayıda hastayı tedavi eden Wang, edindiği deneyimleri, yaşadıklarını ve Türkiye’ye iletisini paylaştı.
İşte o röportaj:
-Tecrübenize nazaran SARS ile Kovid-19 ortasındaki farklar neler? Kovid-19 ile yaklaşık iki ay gayret ettiniz, sizde derin izi bırakan nedir?
Vuhan’dayken Kovid-19’un SARS’a nazaran bulaşma gücünün daha kuvvetli, yayılma suratının daha yüksek ve bulaşma yollarının daha çeşitli olduğunu gördüm. Birinci devirde tespit edilmesi kolay değil, salgını denetim altına almak da SARS’tan daha sıkıntı. Vuhan’da salgınla uğraşta beni en çok etkileyen Vuhan’a takviye için Çin’in farklı bölgelerinden gelen sıhhat çalışanı oldu. Gece gündüz demeden çalıştılar. Tedavi odasında giyilen hami giysi bir saat sonra bunaltıcı oluyor, şişiyor ve çok terletiyor, bu halde dört saatten fazla aralıksız çalıştılar, çok yorgun ve halsiz kaldılar, lakin hiç kimse şikayet etmedi. Herkesin maksadı birebirdi: Hastayı uygunlaştırmak. Bunun yanı sıra Zhong Nanshan, Zhang Boli üzere 70-80 yaşlarındaki uzmanların salgınla gayretin ön cephesinden hiç ayrılmamaları beni çok duygulandırdı. Örneğin salgınla uğraş için görevlendirilen Çin tıbbı uzman grubu lideri Prof. Dr. Zhang Boli, akut kolesistite oldu, acil safra kesesi alındıktan çabucak sonra geri döndü ve hastaları tedaviye devam etti. Çok duygulandım.
-Çin, salgını iki ayda denetim altına aldı. Sizce bu süreçte alınan en değerli önlem nedir? Şu an Çin’in salgınla çabasındaki en büyük sorun nedir?
Çin, iki ayda salgını temel olarak denetim altına aldı. En kritik faktör “tüm ülkenin seferber olmasıydı”. Buna paralel olarak “erken teşhis, erken teşhis, erken karantina ve erken tedavi” prensibi ortaya kondu. Vuhan’da salgının en önemli periyodunda, tıbbi kaynaklar son derece kısıtlı olduğunda kabin hastaneleri vaktinde hizmete girdi, mahallelerde giriş çıkış sınırlanması üzere katı önlemler de alındı. Önlemler Vuhan’la hudutlu kalmadı, Çin genelinde sıkı önlemler hayata geçirilerek salgının en kısa vakit içinde denetim altına alınması maksadına ulaşıldı. Şu an Çin’in birçok bölgesinde hayat olağana dönüyor. Şu basamakta Çin için en büyük sorun yurt dışından gelen olayların Çin’de yeni bir salgın dalgası başlatmasını önlemek.
-Tecrübeleriniz ışığında dünyayı nasıl değerlendirirsiniz?
Her ülke kendi durumuna nazaran, yani tıbbi kaynaklar, tıbbi teknik düzeyi, topluluk ve aile nizamı ve halkın günlük ömür alışkanlığına nazaran uğraş eder. Mesela Japonya, Güney Kore ve Singapur salgının yayılmasını önlemede başarılı oldu. İspanya, İtalya ve ABD üzere ülkelerde salgının bu kadar önemli olmasının sebebi salgını gereğince önemsememeleriydi, salgın patlak verdikten sonra olay sayısı ve durumu ağır hasta sayısı fazla olduğu için tıbbi kaynakları yetersiz kaldı. Bu durum Ocak ayındaki Vuhan’a çok benziyor. Kovid-19 hastalığı çok karmaşık. Çin’in çaba tecrübelerine nazaran, olayların yüzde 80’inin durumu hafif. Ağır olaylar ekseriyetle temel hastalıklara sahip olan yaşlılarda görülüyor. Bu hastalık çok bulaşıcı, sıhhat işçisi sıkı tedbir almaya kıymet vermeli. Gençler ise beşerlerle az temasta bulunarak, mümkün olduğunca meskende kalarak, maske takarak ve sık sık ellerini yıkayarak virüsten korunabilirler.
-Dünya genelinde salgın ne vakit büsbütün denetim altına alınabilir? Yaz aylarında biter mi?
Bu soruya şu an için kesin bir cevap vermek çok güç. Salgının merkezi artık ABD ve Avrupa oldu, ne vakit sona ereceği aşikâr değil.
-Türkiye, bir müddet evvel Çin’den durumu ağır hadiseler için Favipiravir isimli ilacı aldı. Bu bahiste bize bilgi verebilir misiniz?
Çin’deki klinik çalışmalar Favipiravir’in virüsün bedende yayılmasını engelleyebildiğini, semptomaları iyileştirebildiğini kanıtladı. Çin-Batı tıbbı birleşimi durumu hafif olan hadiseler için çok tesirli, saf Çin tıbbı da hafif hadiselerin tedavisinde tesirli oluyor. Örneğin, Lian Hua Qing Wen isimli bir Çin tıbbı ilacı ile Batı tıbbının birleşimi, ateş, halsizlik ve öksürük üzere semptomları giderme oranını artırdı, tedavide olağan Batı tıbbıyla bu oran yüzde 82.4 iken, bu ilaç ve Batı tıbbının birleşimi bu oranı yüzde 91.5’e çıkardı. Batı tıbbıyla klinik semptom gösterme mühleti 10 gün iken, bu ilaçla klinik semptom gösterme müddeti yedi güne indi. Olağan tedavi sistemiyle ise bu mühlet ortalama 12 gün oluyor. Bunun yanı sıra Çin’in koronavirüse karşı aşı geliştirmesi de yeterli gidiyor, çabucak klinik denemesine başlanacak.
-Salgına karşı Türk halkına teklifiniz var mı? Günlük ömürde nelere dikkat edebilir?
En kıymetlisi, tesirli tedbir. Bağışıklık sistemini güçlendirmek için istikrarlı beslenme, âlâ dinlenme, uygun uyku ve paniğe kapılmamak kıymetli. Çin tıbbına nazaran Kovid-19 virüsünün özelliği “nemli patojen”, bu nedenle beslenme konusunda dana eti, koyun eti ve güç sindirilen yağlı yemekleri daha az yemelisiniz. Bu yemekler nemli patojene yol açıyor. Son olarak şu an salgınla gayret eden tüm Türk meslektaşlarıma kendilerini muhafazaya itina göstermelerini ehemmiyetle tavsiye ediyorum. Tedaviden sonra birçok hadiselerin durumları güzel. Erken teşhis ve erken tedavi mevt oranını düşük tutuyor. Çinli sıhhat işçisi ve tıp uzmanları her vakit sizinle; salgınla uğraş ve tedavi tecrübelerini paylaşmaya, Türk halkının en kısa vakitte salgını yenmesine yardımcı olmaya hazırız. Bir arada başaracağız!”