Astronotlar yakında kendi idrarlarından çimento yapabilecek. Misyon için geliştirilen yeni teknikler Ay'da yaşayacak astronotların burada bulunan gereçler ile yeni hayat üniteleri inşa etmesi sağlayacak.
Bunlardan biri de çimento oluşturmak için Ay tozu ile idrarın kıymetli bir bileşeni olan ürenin karıştırılması sistemi.
İnsanoğlu Ay, Mars ve öbür gezegenlerde kalıcı formda yaşayacaksa bunun en değerli gereklerinden biri elde var olan materyalleri en verimli biçimde kullanmak, zira seyahatin mümkün olan en hafif formda yapılması gerekiyor.
NASA'nın datalarına nazaran dünyanın yörüngesine çıkan her 1 kilo yaklaşık 20 bin dolara mal oluyor. Bu nedenle ham unsur taşınması maliyet artışına neden oluyor.
İnşaatın geleceği olarak görülen 3 boyutlu yazıcıların gidilen yerdeki malzemeleri kullanabilmesi çok kıymetli. Bu noktada sıvı bileşeni hayati bir pozisyonda. Tahminen Mars'ta su ve öbür cins sıvıları bulunabilecek fakat Ay'da sıvı olmadığı biliniyor.
SÜPERPLASTİZÖERLERİN YERİNİ ALACAK
“Süperplastizör” olarak isimlendirilen bir kimyasal unsur, çimento karışımlarına eklendiğinde çimentoyu 3 boyutlu yazıcılar için en ülkü kıvama getirmek için gerekli olan su ölçüsünü değerli oranda azaltıyor.
Ancak süperplastizörler de organik bazlı unsurlar münasebetiyle bunları da Ay'da üretmek sıkıntı.
Euronews'ten Sertaç Aktan'ın haberine nazaran, Norveç Ostfold Üniversitesi Kimya Profesörü Anna-Lena Kjøniksen bu sorunun insan idrarı ile çözülebileceğini düşünüyor. Kjøniksen araştırmalarında, ürenin hidrojen molekülleri ortasındaki bağı zayıflattığını, sürtünmeyi azalttığını ve bu biçimde molekülleri daha akışkan hale getirdiğini görmüş…
İLK DENEMELER BAŞARILI OLDU
Ay tozuna son derece benzeri silika ve alüminyumoksit bileşimi kullanan Kjøniksen, bunu toz haline getirilmiş üre ile karıştırdı. Bu karışımın çok az ölçüde su ile ülkü kıvamda çimentoya dönüştürülebildi.
Kjøniksen, “Üre tozu dünyada kullanılan süperplastizörlere kıyasla çok daha âlâ iş gördü” diyor. Ortaya çıkan gereç hafif formlar oluşturmak için kullanıldığında kâfi dayanıklılık gösterdi ve büyük sıcaklık değişimlerine de ahenk sağladı.
Elde edilen çimento Şubat ayında 3 boyutlu bir yazıcıda da denendi ve başarılı oldu.
BİR SONRAKİ BASAMAK İDRARI DİREKT KULLANMAK
Kjøniksen artık bu malzemeyi daha sıcak ve daha soğuk ısılarda test edeceklerini ve vakumlu ortamlarda deneyeceklerini kaydetti.
Bir sonraki kademe ise astronotların idrarlarını üre tozu haline getirmek için rafine etmek zorunda olup olmayacaklarını anlamak olacak. Kjøniksen en ülkü durumun hiçbir rafine süreci olmadan idrarın direkt kullanılması olduğunu belirtiyor.