Dünyayı kasıp kavuran yeni tip koronavirüste olayların gerisi ardı kesilmiyor. Virüs ile çabada Türk bilim insanları ön saflarda… Teşhis kiti üreten ve ihraç eden A1 Hayat Bilimleri RTA Labrotuvarı geliştirdikleri tespit kitlerini dünyaya ihraç ediyor. Ortalarında Boğaziçi Üniversitesi mezunu ve moleküler biyoloji alanında doktora yapan Onur Bilenoğlu’nun da olduğu 15 Türk bilim insanı iki ay üzere kısa bir müddette koronavirüs kiti yaptı. Şu ana kadar 15 ülkeye 300 bin test ihraç ettiler. Kitin 20 yıllık bir birikimin meyvesi olduğunu tabir eden Onur Bilenoğlu Türkiye gazetesinden Mahmut Özay’a konuştu. Bilenoğlu şunları söyledi:
TALEP PATLAMASI VAR
Yıllardır çeşitli hastalıklar için testler geliştiriyoruz. Koronavirüs olayının patlak vermesinden sonra oklar buraya yöneldi. Birlikte kolları sıvadık. Avustralya’da bir Türk profesörümüzün kurduğu bir firma ile iş birliği yaprak süratlice teşhis kiti geliştirdik. Prosedürler sonrası kiti piyasa sürdük. Bütün birikimimizi bir manada buraya harcadık. Akabinde peş peşe taleplerle tespit kitlerini dünyaya ihraç ettik. Avustralya, Almanya, Polonya, Çekya, Dubai, Pakistan, Azerbaycan, Kıbrıs’ın da ortalarında olduğu 15’e yakın ülkeye kit gönderdik. Bu hastalığın teşhisinde 3 farklı kit biliniyor. Bunların hepsini üretiyoruz. Koronavirüsün RNA’sına (Ribo Nükleik Asit) nazaran özel olarak tasarladık. Şu ana kadar dünyaya 300 binin üzerinde test gönderdik. Bu sayılar önümüzdeki günlerde milyonları geçecek.
ÖLÇTÜĞÜNÜ YÖNETİRSİN
Kitler 3 avroya mal oluyor. Biz ise 7-10 avroya satıyoruz. Burada kit talebi hasta ve mevt sayısı ile ilgili değil. O ülkenin ne kadar test yapmak istediğiyle bağlantılı. Buna baktığımızda ise liderlik Güney Kore’de. Hastalığın tepe yaptığı periyotta günde 20 bin test yaptılar. Ülkemizde ise toplam test sayısı 20 bin civarında. Bu sayı her geçen gün artıyor. Salgının büyümesini bu kitler engelliyor. Ölçebildiğiniz için yönetmek daha kolay oluyor.
%99,9 OLUMLU SONUÇ
Sağlık Bakanlığımız geçen günlerde Çin’den 2 milyon süratli test aldı. Onlarda sonuç 15 dakikada çıkıyor bizde ise 2 saat. Fakat bizimkiler moleküler testler. Hassasiyeti ve özgürlüğü çok daha yüksek. %99,9 virüsün varlığını gösteriyor. Çin testlerinde bu orana %70’lere kadar geriliyor. Süratli olduğu için Çin’e eğilim var. Dikkat edin lakin o testlerde sonuç bazen negatif iken müspet ya da olumlu iken negatif olabiliyor. Virüs bedene girdiği birinci günlerde Çin kitlerinde bazen görünmüyor. İşte bu türlü durumlarda bizim kitler devreye giriyor. Sonucu veriyor.
MALİYETİNE SATACAĞIZ
Bu alanda ülkemizde çok başarılı isimler var. Virüs ile dala dönüş oldu. Bakanlık kapımızı çaldı. Herkes bir şeyler yapıyor. Devlet bunları bir ortaya getirmeli. Virüs sonrası ülkeler kapılarını kapattı. Burada kendi içimizde bir şeyler yapmak gerekiyordu. Dışarıya olan bağımızı kırmak lazımdı. Biz de elimizi taşın altına koyduk. Evvelki akşam Sıhhat Bakanlığımıza önemli teklifte de bulunduk. Yaptığımız kitleri ülkemize maliyetine satmayı önerdik. Değerlendirip dönüş yapacaklar.
ENDİŞEYE GEREK YOK ÜLKEMİZ UYGUN NOKTADA
“Sağlık Bakanlığı süreci uygun yönetiyor” diyen Onur Bilenoğlu: Hazırlıklara erken başladık. Yerinde adımlar atılıyor. Yalnızca toplumsal şuur eksiğimiz var. (Mangal, kutlamalar…) Halkı paniğe sevk etmeden uyarmalıyız. Yıllardır bu dalın içinde olan isimler olarak söylüyorum telaşa gerek yok. Korona birçok hastalığa nazaran az ölümcül. Her gün dünyada ortalama tüberkülozdan (verem hastalığı) iki bin kişi ölüyor. Korona yalnızca viral oldu. Bugün korona yarın öteki bir şey. Bu savaş hiç bitmeyecek. Fakat şunu öğrendik hayatımızı gözden geçirmeliyiz.
Özelikle tabiata…
YAZIN BIÇAK ÜZERE KESİLMEZ
Bilenoğlu “Virüs yazın bıçak üzere kesilmeyecek. Sayılar fakat bu kadar olmayacak. Yazın artısı şu; insanın savunma düzeneği daha süratli çalışır.
Ama güvenliği elden bırakmamalıyız” dedi.