Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan canlı yayında yaptığı konuşmada, Türkiye’nin, Doğu Akdeniz’de en uzun kıyı şeridine sahip ülke olduğunu belirterek, “Bunlar, bunu da görmüyorlar. Bu muahede (Libya ile imzalanan mutabakat muhtırası) ile Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum İdaresi tarafından dayatılmaya çalışılan yaklaşımlara ve ülkemizi Antalya Körfezi’ne hapsetmeyi hedefleyen deniz yetki alanı savlarına karşı milletlerarası hukuk çerçevesinde haklı bir adım attık” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Yunanistan’ın, “Uykuda yakalandık” açıklamasının hatırlatılması üzerine, “Onlar artık o cins sözler kullanıyorlar. Bizim bir öteki avantajımız daha var. Onu da görmemezlikten gelmeyelim. O da nedir? Biz, Kıbrıs’ta bir sefer 3 garantör ülkeden bir tanesiyiz. Türkiye, Yunanistan, İngiltere. Türkiye-Yunanistan olarak da biz bu çalışmayı zati biliyoruz. Birebir formda bu münhasır ekonomik bölge olayları nereden kaynaklanıyor? İşte buralardan kaynaklanıyor” diyerek karşılık verdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, TRT ortak yayınında gündeme ait soruları yanıtladı.
“Türkiye güneyindeki terör koridorunu çok başarılı atılımlarla, operasyonlarla adeta kırdı. Artık çok kıymetli bir kazanım Doğu Akdeniz’de de geçerli ve Libya ile yapılan bir muahede var. Bu mutabakat ile Türkiye aslında yeniden kimi oyunları bozdu. Türkiye ne kazandı?” sorusu üzerine Erdoğan, Kaddafi devrinde bununla ilgili bir adım attıklarını ancak bunun Kaddafi’nin mevti sebebiyle devam etmediğini söyledi.
Erdoğan, o günlerden bu yana burada bir sessizliğin hakim olduğunu, Mısır, Güney Kıbrıs, Yunanistan’ın, vakit zaman İsrail’in dörtlü bir halde buradaki durumu adete kendilerinin egemenliği altına almaya çalıştığını belirterek, “Türkiye olsun Libya olsun, buralarda sesleri çıkmayacak. Buralara tam biz hakimiz. Münhasır ekonomik bölgede bilhassa memleketler arası hukuktan kaynaklanan haklarımıza karşın, hayır buralarda Türkiye sondaj gemilerini gezdiremez, sismik araştırma yapamaz” üzere yaklaşımlarla vakit zaman da önemli tehditler savrulduğunu anlattı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Biz bu tehditleri dinlemedik. Bizim daha evvel ne sismik araştırma gemimiz vardı ne sondaj gemimiz vardı. Artık hamdolsun iki tane sondaj, iki tane sismik araştırma gemimiz var. Artık bir tane daha mutabakat devrindeyiz, bir sondaj gemisi daha alacağız. Bu çalışmaları, araştırmaları yalnızca Akdeniz’de değil, vakit zaman Karadeniz’de hatta tahminen milletlerarası sularda sürdüreceğiz” diye konuştu.
Bu muhtırayı, Libya’nın yasal idaresi olan Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti ile imzaladıklarını hatırlatan Erdoğan, şunları kaydetti:
“Hafter, orada Libya’nın bir ulusal temsilcisi değildir. Oradaki temsilci şu anda Sarraj’dır. Sarraj grubu ile İstanbul’da oturduk, bu bahisleri müzakere ettik. Bu mutabakat muhtırası ile Türkiye temelinde, milletlerarası hukuktan kaynaklanan haklarını kullandı. Attığımız adım bu. Bu adımdan başta Yunanistan olmak üzere Mısır, Güney Kıbrıs Rum İdaresi, İsrail önemli manada rahatsız oldu. Bunlarla da kalmadılar aslında. Batıda da kimi ülkeler ‘Siz ne yapıyorsunuz?’ üzere NATO ve değişik yerlerdeki toplantılarda bize söylediler. Bugüne kadar memleketler arası hukuku hiçe sayarak attıkları tek taraflı adımları bozulmuş oldu. Tek taraflı adımı atanlar aslında bunlar. Lakin artık biz bu adımı atınca, bunların bu oyunları bozuldu.”
Güney Kıbrıs Rum İdaresi’nin 2003’te Mısır, 2007’de Lübnan, 2010’da İsrail ile misal muahedeler imzaladığını vurgulayan Erdoğan, milletlerarası hukuku ve Türkiye’nin haklarını hiçe sayarak Doğu Akdeniz’i parsellediklerini söyledi.
LİBYA İLE VARILAN DOĞU AKDENİZ MUTABAKATI
Yunanistan’ın, tek taraflı deniz yetki alanları ilan ederek Türkiye’yi, Kuzey Kıbrıs ile Türkiye kıyıları ortasına sıkıştırma planı devreye girmeden, Türkiye’nin bu mutabakat ile Doğu Akdeniz’deki yetki alanını azamî seviyeye çıkardıklarını anlatan Erdoğan, şöyle devam etti:
“Türkiye ve Libya olarak karşılıklı yeni bir mutabakat ile belirlediğimiz bu münhasır ekonomik bölge alanlarında ortak arama faaliyetleri gerçekleştirebileceğiz. Rastgele bir zahmet yok. Öteki memleketler arası aktörler, bu muahede ile Türkiye’nin çizdiği alanlarda onay almaksızın arama-tarama faaliyeti yapamaz. Güney Kıbrıs, Mısır, Yunanistan ve İsrail, bu bölgeden Türkiye’nin onayı olmadan doğal gaz nakil sınırı kuramaz. Münasebetiyle bizim bu noktada rastgele bir taviz vermemiz mümkün değil. Bu yapılanlar milletlerarası deniz hukukuna mutlaka uygundur. Ülkemizin, Doğu Akdeniz’in batı kısmındaki kıta sahanlığı münhasır ekonomik bölge hudutları, birbirini destekleyen bir dizi adım ile birinci kez bir bütün olarak ve net bir formda ortaya kondu. Bununla kalmadık. Libya Muahedesi, ülkemizin deniz yetki alanlarının sonlandırılması konusundaki tüzel tezini de destekledi.”
Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de en uzun kıyı şeridine sahip ülke olduğunu belirten Erdoğan, “Bunlar, bunu da görmüyorlar. Bu muahede ile Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum İdaresi tarafından dayatılmaya çalışılan yaklaşımlara ve ülkemizi Antalya Körfezi’ne hapsetmeyi hedefleyen deniz yetki alanı tezlerine karşı milletlerarası hukuk çerçevesinde haklı bir adım attık. Biz bu adımları atarken, sağa sola hiçbir yere sormadan adım atmıyoruz. Bizim de hukukçularımız var. Milletlerarası hukuk olsun, deniz hukuku olsun bu mevzularda önemli tecrübelerimiz var. Bu arkadaşlarımızı da çalıştırmak suretiyle, bu adımımızı haklı bir formda, kendimize öz inancımızla atmış olduk. Şu anda bu istikamette yürüyoruz, yürüyeceğiz” tabirlerini kullandı.
Londra’da Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ile yaptığı görüşmeye ait soru üzerine Erdoğan, haritanın çok net bir formda bir çok şeyi açıkça ortaya koyduğunu, bunun Türkiye için tarihe kayıt düşmek olduğunu tabir etti.
İçeride ve dışarıda bundan çok rahatsız olanların bulunduğunu aktaran Erdoğan, harita üzerinde göstererek, şunları söyledi:
“Şurada Girit ve sonlarımız… Buradan gördüğünüz üzere bir blok ve bu blok bizim Libya ile bütünleştiğimiz yer. Buraya kadar olan yerde bizler sondaj çalışmalarımızı rahatlıkla Türkiye olarak yapacağız. Güneyde de Libya sondaj çalışmalarını yapacak. Bunun dışında da görülen bu hudut, bizim için bundan evvel bu türlü bir hudut yoktu. Lakin artık bizim deniz kıta sahanlığında bunun üstü Türkiye’ye ilişkin. Türkiye bu alanlarda çalışmasını rahatlıkla yapacak bir durumdadır. Natürel rahatsız olanlar olacak, o başka problem.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Yunanistan’ın, “Uykuda yakalandık” açıklamasının hatırlatılması üzerine, “Onlar artık o çeşit tabirler kullanıyorlar. Bizim bir öbür avantajımız daha var. Onu da görmemezlikten gelmeyelim. O da nedir? Biz, Kıbrıs’ta bir kez 3 garantör ülkeden bir tanesiyiz. Türkiye, Yunanistan, İngiltere. Türkiye-Yunanistan olarak da biz bu çalışmayı esasen biliyoruz. Birebir halde bu münhasır ekonomik bölge olayları nereden kaynaklanıyor? İşte buralardan kaynaklanıyor. Bu münhasır ekonomik bölge ile bir arada şu gördüğünüz noktalar, bizim hudut olarak büsbütün kıta sahanlığındaki bizim sonlarımızı çiziyor. Buralarda bu çalışmaları artık bizim gemilerimiz rahatlıkla yapacak” diye konuştu.
Bugün İstanbul’da düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı Toplumsal Kalkınmadan Sorumlu Bakanlar Konferansı’na Libya’dan katılan bayan temsilcinin çok keyifli olduğunu lisana getiren Erdoğan, şöyle devam etti:
“(Sayın Liderim, siz olmasaydınız biz bu haklarımızı alamazdık. Artık biz bu haklarımıza kavuştuk. Libya halkı sizi şöyle seviyor, bu türlü seviyor…) Anlata anlata bitiremedi. Bütün sıkıntı, bugüne kadar vurdular, aldılar. Yok, bundan sonra bu türlü olmayacak. Artık bizler de hakkımıza sahip çıkacağız. Buyurun Libya ve hoş bir bant ve bu bandın içinde Türkiye’nin de Libya’nın da hakları var. Bu hakları koruyacağız. Türkiye, hem karşı kıyı ülkesi olan Libya ile anlaşarak memleketler arası deniz hukukuna uygun davranmıştır hem de Türkiye ile Libya ortasında çizilen şu sınır, adalar değil ana karalar üzerinden çizildiği için Yunanistan’ın eli kolu bağlandı. Yunanistan’ı biraz da çıldırtan bu.”
Bunları konuşmak istemediğini lakin maalesef Yunanistan’ın kullandığı sözlerin, kendisini bunları söyletmeye yönelttiğini lisana getiren Erdoğan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Dolayısıyla Yunanistan’ın itiraz edebileceği bir boşluk yok. Doğu Akdeniz’deki mevcut konjonktür göz önünde bulundurulduğunda ülkemizin Libya ile imzaladığı bu mutabakat muhtırasının, mezkur mahiyette yansıları tetiklemesi şaşırtan değildir. Özellikle Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum İdaresi’nin Doğu Akdeniz’deki deniz yetki alanları savları vardı, bunlar karşısında bu muhtıra ile Türkiye memleketler arası hukuktan kaynaklı haklarını korumaktaki kararlılığını dünya kamuoyu nezdinde açıkça göstermiştir. Muhtıra, Rum-Yunan ikilisinin, Türkiye’yi Akdeniz’de çevreleme, yalnızlaştırma teşebbüslerine güçlü bir yanıt niteliğindedir. Ülkemizin her vakit barışçı tahlilden yana olduğu görülmüştür. Bu çerçevede istikşafi temaslar ve itimat artırıcı tedbirler dahil, Yunanistan ile diyalog kanallarını tekrar canlandırmaya hazırız. Doğu Akdeniz konusunda yeni bir diyalog kanalı açma teklifimizin geçerli olduğunu Başbakan Miçotakis ile BM Genel Heyeti marjında ve Londra’da düzenlenen NATO Önderler Toplantısı marjında şahsen kendisine söz ettim. İki ülke ortasında taze bir başlangıç olsun dedim.”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Miçotakis ile vazifeye birinci başladığında da bu mevzuları yumuşak bir halde görüştüklerini anlatarak, şunları kaydetti:
“Ancak yapılan davetlerimize Yunanistan tarafından bugüne kadar olumlu bir karşılık alamadığımızı da üzülerek belirtmek isterim. Alışılmış Yunanistan muhtıranın metnini vermediği gerekçesiyle Libya Büyükelçisi’ni hudut dışı etti. Halbuki bu, bâtın bir muhtıra değil. Basınla da paylaştık. İki taraftaki onay süreçleri tamamlanarak yürürlüğe girdi. Artık BM’ye gönderdik, tescil kademesinde. Mutabakat Libya’nın da çıkarlarını korumakta. Kaldı ki Meclisimizden geçerken de neredeyse oy birliği denecek biçimde TBMM’den geçti bir parti hariç. Bu da olağan şu anda milletimizin bu bahisteki hassasiyetini, ittifakını gösteriyor. Yunanistan muhtıranın metnini vermediği gerekçesiyle Libya Büyükelçisi’ni deport ederken, aslında milletlerarası bir skandala da adımını atmış oldu. Bundan sonraki süreçte Yunanistan da bu yanlış adımlarının bedelini, memleketler arası toplulukta da ödeyecektir.”
MİÇOTAKİS GÖRÜŞMESİ
Londra’da Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ile yaptığı görüşmeye ait soru üzerine Erdoğan, haritanın çok net bir halde birçok şeyi açıkça ortaya koyduğunu, bunun Türkiye için tarihe kayıt düşmek olduğunu söz etti.
İçeride ve dışarıda bundan çok rahatsız olanların bulunduğunu aktaran Erdoğan, harita üzerinde göstererek, şunları söyledi:
“Şurada Girit ve sonlarımız… Buradan gördüğünüz üzere bir blok ve bu blok bizim Libya ile bütünleştiğimiz yer. Buraya kadar olan yerde bizler sondaj çalışmalarımızı rahatlıkla Türkiye olarak yapacağız. Güneyde de Libya sondaj çalışmalarını yapacak. Bunun dışında da görülen bu hudut, bizim için bundan evvel bu türlü bir hudut yoktu. Fakat artık bizim deniz kıta sahanlığında bunun üstü Türkiye’ye ilişkin. Türkiye bu alanlarda çalışmasını rahatlıkla yapacak bir durumdadır. Olağan rahatsız olanlar olacak, o başka sıkıntı.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Yunanistan’ın, “Uykuda yakalandık” açıklamasının hatırlatılması üzerine, “Onlar artık o cins sözler kullanıyorlar. Bizim bir öteki avantajımız daha var. Onu da görmemezlikten gelmeyelim. O da nedir? Biz, Kıbrıs’ta bir kere 3 garantör ülkeden bir tanesiyiz. Türkiye, Yunanistan, İngiltere. Türkiye-Yunanistan olarak da biz bu çalışmayı zati biliyoruz. Birebir formda bu münhasır ekonomik bölge olayları nereden kaynaklanıyor? İşte buralardan kaynaklanıyor. Bu münhasır ekonomik bölge ile bir arada şu gördüğünüz noktalar, bizim hudut olarak büsbütün kıta sahanlığındaki bizim sonlarımızı çiziyor. Buralarda bu çalışmaları artık bizim gemilerimiz rahatlıkla yapacak” diye konuştu.
Bugün İstanbul’da düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı Toplumsal Kalkınmadan Sorumlu Bakanlar Konferansı’na Libya’dan katılan bayan temsilcinin çok memnun olduğunu lisana getiren Erdoğan, şöyle devam etti:
“(Sayın Liderim, siz olmasaydınız biz bu haklarımızı alamazdık. Artık biz bu haklarımıza kavuştuk. Libya halkı sizi şöyle seviyor, bu türlü seviyor…) Anlata anlata bitiremedi. Bütün problem, bugüne kadar vurdular, aldılar. Yok, bundan sonra bu türlü olmayacak. Artık bizler de hakkımıza sahip çıkacağız. Buyurun Libya ve hoş bir bant ve bu bandın içinde Türkiye’nin de Libya’nın da hakları var. Bu hakları koruyacağız. Türkiye, hem karşı kıyı ülkesi olan Libya ile anlaşarak milletlerarası deniz hukukuna uygun davranmıştır hem de Türkiye ile Libya ortasında çizilen şu çizgi, adalar değil ana karalar üzerinden çizildiği için Yunanistan’ın eli kolu bağlandı. Yunanistan’ı biraz da çıldırtan bu.”
“DİYALOG KANALLARINI YİNE CANLANDIRMAYA HAZIRIZ”
Bunları konuşmak istemediğini fakat maalesef Yunanistan’ın kullandığı sözlerin, kendisini bunları söyletmeye yönelttiğini lisana getiren Erdoğan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Dolayısıyla Yunanistan’ın itiraz edebileceği bir boşluk yok. Doğu Akdeniz’deki mevcut konjonktür göz önünde bulundurulduğunda ülkemizin Libya ile imzaladığı bu mutabakat muhtırasının, mezkur mahiyette yansıları tetiklemesi şaşırtan değildir. Özellikle Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum İdaresi’nin Doğu Akdeniz’deki deniz yetki alanları argümanları vardı, bunlar karşısında bu muhtıra ile Türkiye milletlerarası hukuktan kaynaklı haklarını korumaktaki kararlılığını dünya kamuoyu nezdinde açıkça göstermiştir. Muhtıra, Rum-Yunan ikilisinin, Türkiye’yi Akdeniz’de çevreleme, yalnızlaştırma teşebbüslerine güçlü bir yanıt niteliğindedir. Ülkemizin her vakit barışçı tahlilden yana olduğu görülmüştür. Bu çerçevede istikşafi temaslar ve inanç artırıcı tedbirler dahil, Yunanistan ile diyalog kanallarını yine canlandırmaya hazırız. Doğu Akdeniz konusunda yeni bir diyalog kanalı açma teklifimizin geçerli olduğunu Başbakan Miçotakis ile BM Genel Heyeti marjında ve Londra’da düzenlenen NATO Önderler Toplantısı marjında şahsen kendisine söz ettim. İki ülke ortasında taze bir başlangıç olsun dedim.”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Miçotakis ile vazifeye birinci başladığında da bu bahisleri yumuşak bir formda görüştüklerini anlatarak, şunları kaydetti:
“Ancak yapılan davetlerimize Yunanistan tarafından bugüne kadar olumlu bir yanıt alamadığımızı da üzülerek belirtmek isterim. Olağan Yunanistan muhtıranın metnini vermediği gerekçesiyle Libya Büyükelçisi’ni hudut dışı etti. Halbuki bu, bâtın bir muhtıra değil. Basınla da paylaştık. İki taraftaki onay süreçleri tamamlanarak yürürlüğe girdi. Artık BM’ye gönderdik, tescil etabında. Mutabakat Libya’nın da çıkarlarını korumakta. Kaldı ki Meclisimizden geçerken de neredeyse oy birliği denecek biçimde TBMM’den geçti bir parti hariç. Bu da doğal şu anda milletimizin bu mevzudaki hassasiyetini, ittifakını gösteriyor. Yunanistan muhtıranın metnini vermediği gerekçesiyle Libya Büyükelçisi’ni deport ederken, aslında milletlerarası bir skandala da adımını atmış oldu. Bundan sonraki süreçte Yunanistan da bu yanlış adımlarının bedelini, memleketler arası toplulukta da ödeyecektir.”
LİBYA MUTABAKATININ GİBİSİ MUTABAKATLAR OLABİLİR Mİ?
“Libya ile varılan mutabakat sonucunda Türkiye’nin resmi olarak hak sahibi olduğu alanlarda yakın vadede bir çalışma yapılması planlanıyor mu? Doğu Akdeniz’deki öbür kıyıdaş ülkelerle de Libya ile varılan mutabakat gibisi mutabakatlar olabilir mi?” halindeki soru üzerine Erdoğan, bu mutabakatın her şeyden evvel Türkiye-Libya ortasındaki deniz yetki alanlarının sonlarının ne olduğunu belirlediğini tabir etti.
Erdoğan, artık sonların artık muhakkak olduğunu, Türkiye ile Libya’nın kendi alanlarında ortak arama-tarama faaliyeti yapabileceğini ya da Libya’nın kendi alanında Türkiye’ye bu hakkı tanıyabileceğini lisana getirerek, mutabakat muhtırası ile Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki kıta sahanlığının en batı hudutlarının Yunan adalarının karasularının dış sonuna kadar uzatıldığını aktardı.
Kıta sahanlığı haklarını müdafaaya devam edeceklerini vurgulayan Erdoğan, şöyle devam etti:
“Ülkemizin diyaloğu ve görüşmeleri teşvik edici tavrını sürdürürken, önümüzdeki devirde hem kendi haklarımızı hem de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin haklarını koruyacağız. Tek taraflı adımlara müsaade vermeyeceğimizden kimsenin kuşkusu olmasın. Doğal burada en değerli durum yahut en hoş şey şu, evvelden biz bu türlü sondaj için bir gemi alalım yahut sismik araştırma için bir gemi bulalım, bırakın kiralamaya muktedir değildik lakin artık kendimize ilişkin gemilerimiz var. Bunlarla bu çalışmayı yapıyoruz. Hem Türkiye hem de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerle muahede imzalama yetkisi ve hakkı var. Milletlerarası deniz hukuku, karşılıklı kıyıların 400 milden az olduğu durumlarda taraflara kendi ortalarında anlaşarak hudut belirleme hakkı tanıyor, hatta bunu teşvik ediyor. Türkiye Doğu Akdeniz’e kıyısı olan ülkelere bütün bunlara yönelik adilane paylaşım temelinde bir davet yapmış durumda. Hakkaniyeti temel alacak biçimde Güney Kıbrıs Rum İdaresi hariç, orayı buraya karıştırmayacağız, bölgede tüm kıyıdaş ülkelerle deniz yetki alanlarını sonlandırmak için müzakerelere hazır olduğumuzu en başından beri vurguluyoruz. Bizim barışçı bir tahlile takviye veren tavrımız başından beri değişmedi, tekrar birebir yerdeyiz. Hakça bir tahlil için tüm ülkelere diyalog davetimiz sürmektedir. Bir arada bu çalışmaları yürütebiliriz. Hakikaten şu anda Birleşmiş Milletler’e gönderdiğimiz malum bu durumun içeriğini belirten yazımız ve bundan sonraki süreçte bizim artık Libya ile birlikte bu çalışmaların başlayacağı süreç olacaktır.”
“DÜŞMAN OLANLAR VARSA ONLARI DA DOST OLMAYA DAVET ETMEK”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Güney Kıbrıs hariç, bütün kıyıdaş devletler derken, farklı hususlarda sorun yaşadığımız devletler de dahil, bütün devletleri kastediyoruz” formundaki yorum üzerine, “Bunları otururuz, konuşuruz, kıymetlendiririz, yani bizim kaygımız düşman kazanmak değil, dost kazanmak. Düşman olanlar varsa onları da dost olmaya davet etmek. Kaygımız bu” değerlendirmesinde bulundu.
“Libya’nın BM tarafından tanınan yasal hükümeti şayet bir takviye isterse Türkiye’den askerimiz Libya’ya masraf mi?” halindeki soru üzerine Erdoğan, “Böylesine bir davet bilhassa Türkiye’ye alışılmış ki bu hakkı tanır. Yani Libya halkından, idaresinden bu türlü bir davet geldiği anda bu bizim için adeta bir hak doğurur” diyerek, burada askeri güvenlik ve denizde hakkaniyet konusunda muahede yaptıklarını hatırlattı.
Erdoğan, Birleşmiş Milletler’in 2011’den beri Libya’ya silah satışının önüne geçen bir ambargo uyguladığını aktararak, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Ancak Libya Ulusal Hükümetinin daveti karşısında asker gönderme faaliyeti bu kapsamda asla yorumlanamaz. Bu türlü bir davet gelmesi durumunda Türkiye nasıl bir inisiyatif üstleneceğine kendisi karar verecektir. Biz bir yerlerden müsaade almayız. Bunun kararını kendimiz veririz. Kaldı ki Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır, Hafter’e her türlü askeri takviye sağlayarak Birleşmiş Milletler kararlarını da deliyor. Bilhassa Türkiye, Libya’da faaliyet gösteren gemileri, şirketleri ve insani yardım kuruluşlarını muhafaza hakkına da sahiptir. Hakikaten kimi ülkeler bu biçim faaliyetler gerçekleştiriyor. Örneğin İtalya Mısrata’da kurduğu hastaneyi korumak için bir ölçü asker bulunduruyor. Öte yandan, Türkiye dışına asker gönderilmesi şartları ve buna ait olarak mevzuatımız bakımından atılması gereken adımlar var. Türkiye ile Libya ortasında akdedilen asker yahut Askeri Güvenlik İşbirliği Mutabakat Muhtırası iki ülke ortasında eğitim ve teknik dayanak bahislerinde iş birliğine yöneliktir. Anılan mutabakat muhtırasının Libya ile 2012’de akdedilen askeri eğitim iş birliği mutabakatının güncellenmesi niteliği de haiz, misal muahedeler 60 ülkeyle imzalandı. Ulusal mutabakat hükümetiyle başlattığımız kelam konusu iş birliğinin Libya’da siyasi sürece dönüş çalışmaları kapsamında gündemde olan Libya’da güvenlik ıslahatı çalışmalarına katkı mahiyetinde kıymetlendirilmesi gerekmektedir ve biz bu bahiste Libya’ya her türlü takviyesi vermeye açığız.”
“RUSYA DA HAFTER KONUSUNDA MEVCUT TEZİ GÖZDEN GEÇİRECEKTİR”
Rusya’nın Libya tavrının sorulması üzerine Erdoğan, Putin ile bu ortalar bir görüşme talebinin olduğunu, ayrıyeten gelecek ayın 8’inde Putin’in Türkiye’de olacağını lisana getirdi.
Erdoğan, bu görüşmeyi bu hafta içi gerçekleştirmek isteğini söyleyerek, “Çünkü Hafter konusu aslında istiyorum ki Rusya ile münasebetlerde yeni bir Suriye doğurmasın ve ben inanıyorum ki Rusya da Hafter konusunda mevcut tezi gözden geçirecektir. Zira bunun kanunî bir istikameti yok. Yasa dışı birisi. Birebir biçimde yapılan takviyeler de zati bu illegalite içerisinde sürdürülüyor. (Hafter) Şu anda durumu da aslında pek güzel değil” diye konuştu.
Rusya Devlet Lideri Putin’in gelecek ayın 8’inde İstanbul’a geleceğini ve Türk Akımı Projesi’nin açılışını yapacaklarını hatırlatan Erdoğan, bu hafta yapmayı istedikleri görüşmenin ise yalnızca Libya’ya, Hafter konusuna yönelik bir telefon görüşmesi halinde olacağını kaydetti.
FRANSA’DAKİ OLAYLAR
Fransa’daki genel greve ait bir soru üzerine Erdoğan, Anadolu Ajansı foto muhabiri Mustafa Yalçın’ın Fransız polisince yaralanmasına değinirken, şunları söyledi:
“Mustafa Yalçın kardeşimize Allah’tan şifalar dileyelim. Olağan burada orantısız güç kavramını işlerine geldiği yerlerde daima kullanıyorlar. Televizyon ekranlarında bayan, erkek hiç ayırt etmeksizin polislerin yerlerde onları nasıl sürüklediğini daima görüyoruz değil mi? Orantısız güç ve vakit zaman bakıyorsunuz mermi kullanma noktasında, plastik mermiden başkalarına de geçiyorlar. Şu ana kadar çok önemli sayıda yaralı var. Bütün bu yaralılarla birlikte sarı yeleklilerin taleplerinin yerine getirildiğine dair bir şey yok. Bu, Fransa’da bir şeyin sinyalini veriyor. 2022’de seçim kelam konusu, orada. Tahminen de 2022’yi bulmayacak. Bu türlü bir durum ortada zira yasal düzenlemelerini giderek daha katı hale getirdiler. Türkiye, buna emsal bir şey yapsa çılgına dönerler. Türk polisi bu türlü bir şey yapmış olsa kıyamet… Bu natürel oralarda olduğu vakit haklarıdır, yapabilirler, ancak Türkiye’de bırak onu, onun çok çok gerisinde teröre karşı bir adım atılsa, ‘Yapamazsınız.’, ‘Sizde şiddet var.’ İşte ortada. Buralarda olduğu vakit legaldir, Türkiye’de olursa gayrimeşrudur.”
Erdoğan, orantısızlığa işaret ederek, “Genel olarak Avrupalı ülkelerin bu iki yüzlülüğü, hatta ben değiştirdim çok yüzlülüğü birçok alanda olduğu üzere polis şiddeti noktasında da karşımıza çıkıyor. Kendi coğrafyaları dışında rastgele bir yerde en ufak bir olayda ayağa kalkıyor, açıklamalar yapıyorlar, raporlar hazırlayıp parmak sallıyorlar. Bunların parmakları da meşhurdur zaten” dedi.
“FRANSA DIŞARIYLA UĞRAŞMAKTAN KENDİ İÇ SIKINTILARIYLA MEŞGUL OLMAYA VAKİT BULAMIYOR”
Fransa’nın dışarıyla uğraşmaktan kendi iç sıkıntılarıyla meşgul olmaya vakit bulamadığını belirten Erdoğan, “Aynı vakitte samimiyetlerini bilhassa sorgulatmaya fırsat vermiyorlar. Yalnızca burada kalmıyor, Mali’ye de müdahale ediyor. Neymiş? Çağırmış da onun için gitmişler. Size ne ya? Bunları kendisine söylediğim için söylüyorum. ‘Mali’de ne işin var senin.’ Biz elbette NATO müttefikimiz Fransa’nın güvenlik ve istikrarını önemsiyoruz. Dışişleri Bakanlığımız da Fransa’daki genel grev ve şovlarda meydana gelen olaylar, güvenlik güçlerinin müdahalesi hususlarında uygun açıklamalar yaptı. Sayın Macron’la anlaştığımız ve anlaşamadığımız bahisler var. Örneği, NATO’yla ilgili yaptığı açıklamaların yanlış olduğunu kendisine de şahsen söyledim. Bu yaklaşım şekli hakikat değil. Bundan sonra da olsa yeniden söylerim” diye konuştu.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’la müsabakasına ait soruya Erdoğan, “Nevi şahsına münhasır bir arkadaş. Bakıyorsunuz güler filan, güya başında bu tıp musibetler yok. O yoluna biz yolumuza” karşılığını verdi.
“İLK TEST UÇUŞUYDU VE BAŞARILI BİR SINAMA YAPTILAR”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Akıncı, TSK envanterine ne vakit girecek?” sorusunu, “Şu anda kesin bir şeyi ben söylemeyeyim, onu Özdemir Beyefendi ve evlatları söylerse çok daha isabetli olur. Birinci test uçuşuydu ve başarılı bir sınama yaptılar. Özellikleri çok çok farklı. İrtifa olarak, aklımda kaldığı kadarıyla 32 bin feeti buluyor, tahminen daha fazla bilemem. Taşıdığı yük prestijiyle çok değerli. Dünyada tahminen 3-5 ülke bunu yapabilir durumda. Bayraktar ailesini bilhassa tebrik ediyorum, şahsım, milletim ismine tebrik ediyorum” formunda yanıtladı.
Türkiye, satın almak istediğinde bunların verilmediğini lisana getiren Erdoğan, şöyle devam etti:
“Şimdi bunu artık kendimiz yapar hale geldik. ANKA yeniden yapılır hale geldi. Bunlar bizim için çok değerli fırsatlar. Elimizde SİHA’lar olmamış olsaydı biz terörle çabayı nasıl yapardık? İHA’lar olmasaydı nasıl yapardık? ‘İnlerine gireceğiz.’ diyoruz ya artık koordinatlar tespit ediliyor, çabucak F-16’lara bildiriyor, F-16’lar gereğini yapıyor. SİHA’lar ise zati kendisi iş bitiriyor. Bunlar, savunma endüstrinde geldiğimiz yeri göstermesi bakımından çok çok kıymetli. Bu natürel gücünüzü de artırıyor. ATAK’ı da İtalyanlarla yaptık. Bunu, şu anda ihraç eder hale geldik. Bu helikopter, özellikleri prestijiyle çok çok farklı, aklımda kaldığı kadarıyla 180 derece hareket kabiliyeti olan silahları var. Bunlar alanda çok iş görüyor. Bilhassa kirpiler, Altay tankımız o denli. Fırtına obüsleri felaket bir şey.”
“EKONOMİDE TOPARLANMA DEVRİ BAŞLADI”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2020’de Türkiye ekonomisindeki beklentilerine yönelik soru üzerine, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Her şeyden evvel 2018 bizim için geride, üzerine çiziği attık. Artık iktisatta toparlanma devri başladı. Makro ekonomik göstergelerimiz pek âlâ bir formda geliyor. 2019 yılı üçüncü çeyreği prestijiyle mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış gayrisafi yurt içi hasıla üç çeyrektir art geriye müspet büyüme kaydediyor. Bu, bizim için çok kıymetli. İktisada olan inanç de güzelleşiyor. Gerçek kesim inanç endeksi 2019 Kasım ayında bir evvelki yılın birebir ayına nazaran 9,2 puan artarak, 102’ye yükseldi. Türk lirasına olan inanç de artmaya başladı. Bunu, bu vesiyle milletime tekrar duyurmak istiyorum: Gelin dövizden kendi paramıza dönelim. Kendi paramız artık itimat veriyor, güçlü. Oraya dönelim ve onun rahmetini göreceksiniz.”
Hizmet bölümü itimat endeksinin 13,4 puan, perakende ticaret kesimi itimat endeksi 13,3 puan ve inşaat dalı itimat endeksinin 8,6 puan artış gösterdiğini anlatan Erdoğan, “Dış talep güçlü seyretmeye devam ediyor. Yine dengelenme kapsamında ise bilhassa bu da büyük bir kıymet arz ediyor. Burada da amaçlarımızı yakalama noktasında yolumuza devam ediyoruz” dedi.
Erdoğan, yabancı turist sayısının Ocak-Ekim 2019 devrinde geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 15 arttığını ve yaklaşık 41 milyon kişi olduğunu kaydederek, “Öyle zannediyorum ki yıl sonu prestijiyle turizmde 50’yi bulacağız. Tarihimizde görülmüş olan bir şey değil. Kaliteli turist geliyor, kaliteli turist buraya para da bırakıyor. Turizmdeki sıçrama Türkiye’ye dışarıdan turizm yatırımını da çekecektir” diye konuştu.
İhracatın 180 milyar dolara düzeyine yaklaştığına değinen Erdoğan, şunları söyledi:
“İhracat ve turizmdeki güçlü performans ve zayıf ithalat ile cari süreçler istikrarı yıllıklandırılmış olarak yaklaşık 6 milyar dolar fazla verdi. Bizim ihracatımız ithalata dayalıdır. İthalata dayalı olması bizi korkutmamalı. Zira bu her ülke için böyledir, yalnızca Türkiye için değil. Bütün sıkıntı, buradaki ihracat eserlerini hassasiyetle seçerek, ithalat-ihracat ortasındaki ilişkiyi âlâ kurmamız lazım. Bunu yeterli kurduğumuz anda, nasıl ki cari açık noktasında bir orta çok hoş bir istikrar yakaladık, onu tekrar yeniden yakalamamız da mümkündür. Aldığımız önlemler ve uyguladığımız siyasetlerle maksadımız, 2020-2022 Yeni İktisat Programı’nda da belirtildiği üzere enflasyonun kalıcı olarak düşük tek haneli düzeylere indirilmesidir. Bunu da yakalayacağız. 2020’de tek haneli enflasyon sayısına ulaşacağız. Faizde de yeniden tıpkı formda tek haneli sayıya inşallah 2020’de geçiyoruz, geçeceğiz. Bunu yakalamak neyi getirecek? Yatırımı getirecek, istihdamı getirecek, üretimi getirecek, rekabeti getirecek ve böylelikle başarıyı getirecek. Fazla vakit kalmadı 2020’ye aslında geldik, dayandık. İnşallah 2020’yle birlikte bu adımları da atacağız. Son günlerde özel bölüm finans kuruluşları da yatırım kredisi vermeye başladı. Bu çok değerliydi. Kamu bankaları veriyordu. Onlar nazlanıyordu. Artık hem kamu hem onlar vermeye başladılar. Bu çeşit kredi musluklarının açılması, inşallah yatırımcılarımızın da şevkini artıracaktır.”
“DEVRİYELERDEN BEKLENEN NETİCEYİ ALDIK DİYEMEM”
Barış Pınarı Harekatı kapsamında Türkiye ile Rusya’nın ortak devriye yaptığı hatırlatılarak, “Türkiye bu devriyelerden tatmin oldu mu? Ne bekliyordu, ne aldı?” şeklinde soru yöneltilen Erdoğan, “Şu anda bu gerek Rusya ile gerek Amerika ile olan mutabakatımıza baktığımızda, maalesef bu devriyelerle ilgili şu anda beklenen neticeyi aldık diyemem. Yani güzele gidiyoruz fakat şimdi beklenen sonuç alınmış değil. İşte bugün örneğin iki askerimiz maalesef şehit oldu” tabirlerini kullandı.
Bütün bunların bu devriye çalışmalarının beklenildiği üzere olmadığını gösterdiğini anlatan Erdoğan, “Ama buna karşın natürel ki geleceği olumlu istikamette müjdeleyen oralarda gelişmeler de var. Lakin son Amerika seyahatimde Sayın Trump ile yaptığım görüşme ve bu ortada yeniden Sayın Putin ile yaptığımız görüşmelerde de yani bu işin biraz daha sıkı tutulması gerektiğini daima konuştuk ve mümkün olduğunca yeterli gelişmeler de yok değil, var. Örneğin İdlib her geçen gün daha uyguna gidiyor” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşması sırasında harita üzerinden gösterdiği Tel Abyad ile Resulayn ortasındaki bölgeye işaret ederek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“(Tel Abyad ile Resulayn) İkisinin ortası 120 kilometre fakat derinlik 30 kilometre. Artık bizim buradaki asıl gayemiz Derik denilen bir yer var, tam doğu, orası Irak sonudur, oradan 444 kilometre batıya hakikat olan bölge var. Artık biz bütün bu bölgedeki teröristlerin buralardan boşaltılmasını hem Rusya’dan hem Amerika’dan istedik. Bildiğiniz üzere 120 ve 150 saatlik mutabakatlarımız oldu, onlar bu saatlerde boşaltılacağını söylediler ancak ne Rusya bunu gerçekleştirebildi ne de Amerika gerçekleştirebildi. Doğal bunlar gerçekleştiremediler lakin biz de natürel ‘Kendi göbeğimizi kendimiz keseceğiz.’ dedik. Gerçekten yaptığımız iş de o denli oldu. Şu anda Resulayn’la Derik ortası orada 6 ilçe, 70 köy var, buraya 530 bin kişi yerleştirilebilir. Gelelim Tel Abyad ile Resulayn ortasına, burası da 3 ilçe, 63 köy var, buraya da 405 bin kişi yerleştirilebilir. Pekala bizim amacımız ne? Bizim amacımız de Tel Abyad ile Resulayn ortasına 1 milyon insan yerleştirmek. Bizim inançlı bölgedeki maksadımız, planlama ve projede bu. Planlamadaki bu maksadımızı biz şu anda attığımız adımlarla aslında gerçekleştiriyoruz.”
“MAALESEF ADIMI ATMIYORLAR”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu planların hepsini Birleşmiş Milletler Genel Şurası’nda, NATO Doruğu’nda bütün önderlere dağıttığını hatırlatarak, buradaki planlamalar içerisinde hastane, kaymakamlık, okul ve valilik binalarının olduğunu, bunların Etraf ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yapılmış olan projelendirme çalışmalarının bulunduğunu kaydetti.
Erdoğan, “Tabii bu projelendirme çalışmalarıyla da bilhassa bizim kaygımız dedik ki ‘Gelin burada milletlerarası bir donörler toplantısı yapalım ve bu toplantıyla da biz inşaatlara gireriz lakin siz de mali dayanağı verin ve bir an evvel buralarda atacağımız bu adımlarla bu insanları artık çadırlardan kurtaralım ve bu bütün çadırlardan bunları kurtararak motamot Cerablus’ta olduğu üzere bunları kendi meskenlerine, topraklarına dönmesini sağlayalım.’ Artık birinci görüşmede hepsi ‘İyi, hoş.’ diyorlar. ‘Hadi adım’ diyoruz maalesef adımı atmıyorlar” diye konuştu.
Konunun en son Londra’da gündeme geldiğini söz eden Erdoğan, “Orada da dörtlü tepe yaptık malum. O dorukta de dört başkanın hepsiyle gerek şahsım gerek üç önder, mutabık kaldık lakin dedik ‘Para gelmesi lazım. Para gelmeden bu adım atılmaz.’ Ve güya kelamı verdiler, biz de onlara bu kitapçıkları dağıttık ve o halde ayrıldık. Tıpkı şeyi NATO’da da yaptık. Olsa da olmasa da ben diyorum ki biz şu Tel Abyad ile Resulayn ortasına tüm insanlığa örnek bir adım, Türk milleti atabilir. Bunlara aslında şu anda bizim topraklarımızda önemli bir harcama yapmıyor muyuz? Yapıyoruz. Şu ana kadar 40 milyar doları aşan bir harcama yaptık. Avrupa verdiği kelamı tutmadı. 3 milyar avro, o kadar. Fakat biz burada bu türlü bir adımı atarsak örnek burada kentler kuracak olursak, bu tüm dünyada Batı’nın ne olduğunu ortaya koyması bakımından çok çok isabetli olur diye inanıyorum, düşünüyorum” formunda konuştu.
İSTANBUL’DA ŞUBATTA YAPILACAK DÖRTLÜ ZİRVE
“İstanbul’da şubatta yapılacak dörtlü tepede, Barış Pınarı Harekatı konusundaki yaklaşımlarda somut bir ilerleme olur mu?” sorusu üzerine Erdoğan, “Onlarda olur mu bilmiyorum lakin biz şu anda olağan çabucak bu işe başlayamayız. O durumda değil lakin biz proje, planlama çalışmalarını yaptık. Artık şubat ayında geldiklerinde tekrar bunları oturur kendileriyle konuşuruz, değerlendirmesini yaparız.” diye konuştu.
Görüşmenin hudutta yapılması teklifine ait Erdoğan, “Teklif ettim işte. Oraya gelmeyi şimdi kabul etmiyorlar. ‘İstanbul bu iş için en ülkü yer.’ dediler” tabirini kullandı.
Erdoğan, “NATO Tepesi dönüşü uçakta yaptığınız açıklamalarda dörtlü doruğun akabinde sunduğunuz teklife bir ülkenin dayanak verdiğini söylemiştiniz. O ülkeyi açıklamak ister misiniz?” sorusunu, “Adımı atalım ondan sonra, artık açıklamayalım. Dörtlü tepeye katılan ülkelerden biri değil” diyerek cevapladı.
NATO Başkanlar Doruğu’nda ABD Lideri Donald Trump’la paylaştığı terörist Ferhat Abdi Şahin’le ilgili görüntünün gösterilmesi üzerine Erdoğan, şunları söyledi:
“Biz bu görüntüyü Trump ve 5 senatörle, ayrıyeten bakanlar vardı, hepsiyle paylaştık. Bu orada sahiden hoş bir hava oluşturdu. Bakın bu adam yüzlerce, binlerce Türk vatandaşının vefatına neden olmuş birisidir, o denli bir teröristtir. Bununla bir ortaya gelmek yahut görüşme yapmak yahut bizim onu aracı olarak kabul etmemiz, bu türlü bir şey ne milletlerarası savaş hukukunda vardır ne memleketler arası siyaset biliminde vardır. Bu türlü bir şeyi benim şahsen kabul etmem zati mümkün değildi, mümkün de değildir. Olağan muhatap onu bildiği için de bu bahisle ilgili kendisi de aksi bir şey orada söylemedi. Lakin üzüldüğümüz şey alışılmış şu, yani bir teröristle bir diğer teröristi bir ortaya getirerek bundan medet ummak. Üzücü olan bu.”
NATO Tepesi’nde milletlerarası teröre karşı gayret konusunun masada olduğunu aktaran Erdoğan, teröristin dini, milleti ve vatanının mutlaka olmadığının altını çizdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO’nun “Hep birlikte olup terörü yok edeceğiz” dediğini aktararak, “Peki terörü yok edeceksek bu türlü mi yok edeceğiz? Yani vakit zaman biz teröristlerle de masaya oturabilir mi diyeceğiz. Bu cani teröristin cürümlerini biz orada anlattık. Yüzlerce bizim vatandaşımızı askerimizi bunlar şehit etti. Temelinde bizim için bu teröristin neden legal bir amaç olduğunu, gördüğümüz, bulduğumuz yerde onu etkisiz hale getireceğimizi de söylemiş olduk. Yalnızca bu değil, buna emsal teröristler de var. Problem biz bunların bir kısmını şu anda kırmızı bültenle, bu da kırmızı bültenle aranıyordu, diğer da var bu türlü kırmızı bültenle arananlar. Bunları da birebir vakitte memleketler arası topluluğa, başkanlara, kongrenin senatörlerine duyurmuş olduk” sözlerini kullandı.
“BİZ S400’DEN VAZGEÇEMEYİZ, O SAYFA KAPANDI”
“Londra’daki toplantıda S-400 ve F-35 mevzularıyla ilgili bir ilerleme kaydedildi mi?” sorusuna Erdoğan, şu karşılığı verdi:
“YGP, PYD bu mevzularla ilgili olarak zati benim kendi konuşmam burada çok netti, açıktı. Sayın Trump’la yaptığımız görüşmelerde şunu da kendilerine çok açık, net söyledim. Biz sizden şu anda S-400’ü almamak, bunun karşısında patriot almak konusunda, ‘Biz S-400’den vazgeçemeyiz, bizim için o sayfa kapandı fakat siz bize patriot verecekseniz, uygun kaidelerde şayet olursa biz sizden patriot alalım. Zira biz hava savunma sistemlerimizi çeşitlendirmek istiyoruz. Bundan kimsenin rahatsız olmaması lazım.’ dedim. Natürel sağolsun NATO Genel Sekreteri de yaptığı açıklamalarda bunların hepsini ima etti. Durum bu türlü olunca yani Macron işte ‘Bir NATO üyesi kalkıp nasıl S-400 alabilir?’ Ben ne alacağımı sana mı soracağım? ‘Bizim üçlü olarak ittifaklarımız var. Bu ittifaklara uymuyorsun.’ dedim. İttifaklara uy, beraberce üretelim. Bunlar bugüne kadar karşılarında bu türlü dik duran önderler görmediler. Onun için de şöyle biraz sesi yükseltirsek bizim dediğimiz yapılır diyorlar. Hakikaten kendisi S-400’le ilgili ifadeyi kullandığı vakit gereken yanıtı gereken yerlerden aldı.”
“100 GÜNDÜR BU ANNELER ORADA”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Diyarbakır’da evlat nöbetinde olan annelerle ilgili görüntünün izletilmesi üzerine, annelerin duruşunun hakikaten çok asil olduğunu lisana getirdi.
“Anne kimdir, nedir? diye tanımlayacak olursanız işte anne budur” diyen Erdoğan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Yavruları çeşitli alavere, dalavereyle kaçırılan ve Kandil’de yahut daha değişik yerlerde kızların durumları, ne alemde oldukları vakit zaman birtakım televizyon ekranlarında bunları gördük. O terörist başı olarak başlarında olan ahlaksızların bu oradaki aldatılarak kaçırılanlara karşı hallerini da gördük. Annelerin bundan daha öbür bir yaklaşımı beklenebilir mi? Ağlarsa anam ağlar, gerisi palavra ağlar, hadise bu. Artık orada da anneler bunun en hoş, en şahsiyetli, en asil örneğini veriyor. Kalkıp da parlamentoda kurusıkı atanlar, evvel siz bunun hesabını verin. Artık ili terk ettiniz, diğer yere geçtiniz. Niçin terk ettiniz? Kaçacak delik arıyorsunuz. Tahminen bunlar da gidip inlere girecekler. Bu gidişle olacak olan odur. Şurada iki gün sonra 100 gün olacak. 100 gündür bu anneler orada. Temennim odur ki, inşallah çok daha fazla ilerlemeden burada geri sayım başlar ve bu geri sayımla birlikte de bu anneler yavrularına inşallah kavuşurlar diye düşünüyoruz. Biz de olağan ki elimizden ne geliyorsa gerek İçişleri Bakanlığımız gerek Savunma Bakanlığımız her türlü önlemi alıyoruz, adımları da atıyoruz. Ben de Diyarbakır’daki annelerimize bilhassa sabır temenni ediyorum lakin siz ne eli öpülesi annelersiniz ki, bu çabayı burada şu kış günlerinde de birebir biçimde devam ettiriyorsunuz. Gelecek sizindir. Allah yar, yardımcımız olsun.”
“GÜVENLİĞİN 360 DERECE TEMELİNDE GÖZETİLMESİ GEREKTİĞİNİ VURGULUYORUZ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “PKK, YPG konusunda Türkiye’nin keskin bir kararlılığı var. Türkiye bu manada Baltık Savunma Planı’na bir şerh düşmüştü. NATO Başkanlar Doruğu’nda Türkiye’nin bu şerhini geri çektiği tabir edildi. Bunun karşılığında NATO’nun atacağı adım ve Türkiye’nin YPG konusundaki yaklaşımını kabul etmesi üzere bir durum olacak mı?” sorusu üzerine, şunları söyledi:
“Belli aralıklarla bunların tazelenmesi, yenilenmesi oluyor. Olağan şu anda mevcut stratejik ortamda tehdit ve sınamaların sayılarının arttığı ve niteliklerinin çeşitlendiği bir gerçek. Ancak PKK konusunda bir sorun yok. Aslında burada PYD/YPG konusunda bir sorun var, onu yaşıyoruz. Bunu da alışılmış hepsiyle konuşuyoruz lakin bunu hala kabullenmek işlerine gelmiyor. Bu noktada güvenliğin bölünmezliği prensibinin kıymeti bir kat daha artıyor. Artık her müttefikin legal güvenlik tasalarının başka tüm müttefiklerce gözetilmesi ve gerekli tedbirlerin ahenk, birliktelik ve ittifak dayanışması anlayışıyla alınması kural. Hele hele NATO’da. Biz ittifakın doğu kanadı yahut güney kanadı diye ayrım yapmıyoruz. Tıpkı biçimde bir tehdidi yahut sınamayı başkalarından daha kıymetli yahut daha kıymetsiz olarak da sınıflandırmıyoruz. Bizim bu türlü bir özelliğimiz var. Güvenliğin 360 derece temelinde gözetilmesi gerektiğini bilhassa vurguluyoruz.”
NATO ÖNDERLER TOPLANTISI
Türkiye’nin kimi müttefiklerin savunulmasına yönelik planları bloke ettiği tarafında ortaya atılan savların ne derece mesnetsiz hatta arka niyetli olduğunun son Londra Önderler Toplantısı’nda açıkça ortaya konulduğuna işaret eden Erdoğan, şunları aktardı:
“Hatta biz gece Türkiye saatiyle 12.00’ye gerçek falandı. Biz dedik ki, ‘Tamam biz bu işin önünü açıyoruz. Nasıl olsa ileride tekrar bu işi bloke etme durumu kelam konusu lakin siz de bize verdiğiniz kelamları tutun.’ Yani Baltıklar, Orta Avrupa yahut Akdeniz Bölgesi ittifakın neresinde konumlanırsa konumlansın müttefiklerimizle gerekli ittifak dayanışmasını sergilemeye devam edeceğiz. Türkiye NATO’nun kuruluş maksadına uygun davranmasını talep ediyor. Ortak güvenlik kelam konusu olacaksa hiçbir üye ülkenin güvenlik telaşlarına biz bugüne kadar kulak tıkamadık, bundan sonra da kulak tıkamayız. Bunları da kendilerini açıkladık. NATO’nun bugün bir protesto ve şiddet sarmalı içindeki Orta Doğu bölgesine hudut oluşturan Türkiye’nin telaşlarına bigane kalması ise Türkiye kadar ittifakın kendisine ilişkin bir tehdittir. Bunların hepsini kendileriyle görüştürdük ve bayağı da neşelendiler, ‘Çok teşekkür ediyoruz. Türkiye bizi burada yalnız bırakmadı.’ vesaire… Ortak fotoğraflar çektirdik. Bu adımları da attık. Temennim o dur ki, kelamlarında dururlar.”
ABD İLE TİCARET HEDEFİ
Amerika ile olan ticaret gayesine ait Erdoğan, ABD Lideri Donald Trump’ın bu maksada ulaşma konusunda samimi olduğunu, bahisle ilgili kendi Ticaret Bakanı’na gerekli talimatı verdiğini söyledi.
Erdoğan, ABD Ticaret Bakanı’nın da piyasa adamı olduğunu lisana getirerek, “Şu an Ticaret Bakanı’mız ile onların ortasındaki bu diyalog devam ediyor. Temennim odur ki bu adımı birlikte atarız. Mesela Rusya ile neredeydik nerelere geldik. Biz Rusya ile 30 milyar dolara yanlışsız devam ediyoruz. Rusya ile olan bu ticaret hacminin değerli olan tarafı doğal gaz konusu. Çok önemli doğal gaz alıyoruz. Hele artık bir de TürkAkım başlıyor. Bununla bir arada buradaki hacim daha da artabilir” diye konuştu.
Amerika ve Rusya ile savunma endüstrisindeki ilgilerin ticaret hacmini daha da artıracağına dikkati çeken Erdoğan, bunun da gelecekte görüleceğini söyledi.
“BİZİ BÖLEMEYECEKLER”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, aziz Türk milletine bir müjde vermek istediğini aktararak, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bize ve kendilerine inansınlar, biz ülkemizin muasır medeniyetler düzeyinin üstüne çıkma uğraşını muvaffakiyetle sürdürüyoruz ve sürdüreceğiz. Son 1,5 yıla yakın müddettir yeni iktisat programında attığımız adımların aslı dışa bağımlılığımızı azaltmaya, yerli bedelleri ise güçlendirmeye yöneliktir. Dikkat ederseniz dışa bağımlılığımız her geçen gün düşüyor. Lakin biz yerli ve ulusal istikrarlı bir Türk parasına da geçelim istiyoruz. Onun için ben vatandaşlarımıza, ‘Gelin cebimizde cüzdanımızda kendi paramızı taşıyalım. Onlarla alışverişimiz yapalım.’ diyorum. Daha istikrarlı bir Türk lirası sayesinde 2020 yılında enflasyonun kalıcı tek hanelere düştüğünü göreceksiniz. Benim, ‘Düşük faiz ve düşük enflasyon.’ biçiminde bir tezim var. Şayet faizi düşürürsek katiyetle enflasyon da düşecektir zira biz bunu yaşadık. Başbakanlığımın birinci yıllarında faiz yüzde 63, enflasyon yüzde 30’du. Önemli çabalar verdik, faizi 4,2’ye kadar düşürdük ve enflasyon da 7,2’ye düştü. Gerçek orantılıdır faiz ile enflasyon. Kabul eden, etmeyen olur ancak ben uygulamanın nasıl gerçekleştiğini bu işi yaşayarak görmüş birisiyim. Bu formda de bu adımı atıyoruz.”
Erdoğan, iktidara geldiklerinde zarurî tasarrufta devletin memuruna ve personeline borçlu olduğunu gördüklerinin altını çizerek, şu değerlendirmede bulundu:
“Arkadaşlara o vakit, ‘Devlet personeline ve memuruna niçin borçlu olsun? Hızla bizim bunu halletmemiz lazım.’ dedim. Yaklaşık 10 milyon üzere emekçi, memur alacaklıydı, o vaktin parasıyla 17 milyar lirayı biz emekçi ve memurumuza ödedik. Hala bunu görmek istemeyenler var. Biz borçlu bir devlet aldık lakin bu borçları ödeyerek, bu hale getirdik. Şu an bizim emekçimize, memurumuza borcumuz yok. Daima söylüyorum, 23,5 milyar dolar IMF’ye borç vardı ve 2013 Mayıs’ında bu borcu ödeyen de tekrar biz olduk. 27,5 milyar dolar Merkez Bankası’nın döviz rezervi vardı, artık 100 milyar doların üzerinde döviz rezervine sahip bir Merkez Bankası var. Bunlar artık kalkınmanın bir yere gerçek yürümenin işaretleridir. Biz milletimize inanıyoruz, milletimizi seviyoruz, bizi bölemeyecekler. Bir olacağız, iri olacağız, canlı olacağız, kardeş olacağız, daima birlikte Türkiye olacağız. Daima birlikte Türkiye’mizi muasır medeniyetler düzeyinin üstüne çıkaracağız.”