Türkiye’nin yerli arabası geçen hafta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın iştiraki ile tanıtıldı.
Yerli arabayla ilgili genel olarak olumlu yorumlar yapılırken, “yerli uçak sözü” hatırlatması yapıldı.
Havacılık dünyasından yaptığı haberlerle bilinen Airport Haber’den Murat Herdem, “Yerli uçak nerede?” başlıklı yazısında, “yerli uçak” için verilen 2023 tarihini kaleme aldı.
Murat Herdem, “Yerli araba görkemli bir gösteri ile kamuoyuna tanıtılınca bundan 10 yıl öncesine gittim. Misal heyecanı yaşadığımız Ekim 2009’a… Ulaştırma Bakanlığı tarafından, ‘Hedef 2023’ sloganı ile düzenlenen Ulaştırma Şura’sında hepimizi heyecanlandıran bir dizi karar alınmıştı. Onların içerisinde en kıymetlisi de kuşkusuz yerli uçak üretme kararı idi” sözlerini kullandı.
“HAVANDA SU DÖVMEKTEN ÖTEYE GEÇEMEDİK”
“Alınan öbür kararları hatırlayalım… ‘Uçak-dolmuş-taksi işletmelerinin kurulması ve yaygınlaştırılması” diyen Murat Herdem, şöyle devam etti:
“Bu da havada kalan bir proje… Şura’nın yapıldığı tarihte bir bölgesel havayolu şirketimiz vardı (Borajet) lakin bırakın yenisini kurmayı, onu bile yaşatamadık. Battı gitti…
Bir öteki karar…
‘Deniz, göl üzere yerlere yakın olan turizm yerleşim merkezlerine hitap edecek deniz hava araçlarının kullanılarak, bu alanda gelişimin sağlanması’
Beceremediğimiz bir öteki husus da bu oldu. Şuradan bir yıl kadar sonra denizden denize nakliyecilik yapmak için Sea Bird Airlines diye bir şirket kuruldu lakin bırakın bu alanda gelişimin sağlanmasını, kurulan birinci havayolu, hakikat düzgün operasyon yapamadan, yok oldu gitti. Güya; denizleri deniz uçaklarıyla aşacak, yaylaları turbo prop (pervaneli) uçaklarla dolaşacaktık, lakin hepsi havada kaldı.
Ve o Şura’da alınan en değerli karar…
‘Yerli imalat olarak en az 2 tip milletlerarası bilinirliği olan tek-çift motor pervaneli ve çift motorlu hafif jet uçağı üretiminin gerçekleştirmesi.’
Ne arge ne de sertifikasyona ait somut hiçbir adım atılmadı. Şura sırasında kürsüye çıkarak, “ Sertifikasyon bizim işimiz, hallederiz” diye nutuk atanlar bugün hala havacılık bölümünde kıymetli pozisyondalar lakin maalesef ki kalibrelerinin bu işler için kâfi olmadığını gördük, görüyoruz.
Bu süreçte tahminen yerli uçak üretimine ait tek bir somut adım atılmadı diyoruz fakat, bir sürü hayali adımlar kamuoyuna yansıdı. Yerli uçak üretme projesi, el birliğiyle sulandırıldı.
Ciddi bir hazırlık ve alt yapı olmadan, çok sayıda ülke ve model ile ortak yerli uçak üretim için kolları sıvadığımız, yazıldı, çizildi.
Brezilya’da Embraer, Ukrayna’da Antonov, Almanya’da Dornier, İsveç’te Saab… Hepsi üstünkörü, plansız, programsız, uçak üretim projeleri olarak kamuoyuna materyal edildi lakin hiçbirinde elle tutulur, önemli diyebileceğimiz evreye geçilemedi.
Bugün geldiğimiz noktada, yerli uçak üretimine dair somut ne bir arge çalışması, ne bir sertifikasyon yetkinliği ne de bu işe ciddiyetle eğilen birileri var. Maalesef, 10 yıl boyunca, böylesine önemli bir projeyi sulandırmaktan ve havanda su dövmekten öteye geçemedik, bu gidişle de galiba geçemeyeceğiz…”
Odatv.com