Basın İlan Kurumu (BİK), resmi ilanlar ile kamu kurum kuruluşlarına ilişkin reklamların, gazete ve mecmualarda yayınlanmasına aracılık ediyor. Basın İlan Kurumu, gazete ve mecmuaları, dönemsel yahut şikâyete bağlı olarak mevzuat ve Basın Ahlak Temelleri kapsamında denetliyor.
Kısacası kurum Türk basını için farklı bir değer taşıyor…
KAPANDILAR
Star, Akşam ve Güneş gazeteleriyle 24 TV ile 360 TV'yi bünyesinde bulunduran TürkMedya'da AKP’nin İstanbul seçimlerini kaybetmesinin akabinde kriz yaşanmıştı.
Star Matbaası ve Akşam Life eki kapanmış, birçok kişi işten çıkarılmıştı.
Geçen günlerde de Güneş ile Star gazetesi yazılı basına son verdiklerini, dijital platformda devam edeceklerini duyurmuştu.
ORTAK HAVUZA DEVREDİLECEK
Star ve Güneş gazetelerinin kapatılmasıyla bir arada devletten aldıkları ilan paraları da gündem oldu.
İki gazetenin devletten aldığı yaklaşık 16 milyon TL ortak havuza devredilerek öteki gazetelere paylaştırılacak.
2018 sayılarına nazaran, Star gazetesi 6 milyon 300 bin TL resmi ilan, 3 milyon TL civarında resmi reklam alıyordu.
Kapatılan başka gazete Güneş ise 6 milyon TL resmi ilan, 1 milyon 200 bin TL ise resmi reklam gelirine sahipti.
Yılda yaklaşık 16 milyon TL olan bu gelirlerin, gazetelerin kapanmasıyla kelam konusu meblağ Basın İlan Kurumu’nun ortak havuzuna eklenerek öbür gazetelere tirajları nispetinde paylaştırılacak.
YENİ ŞAFAK 3. SIRADA…
Resmi ilan ve resmi reklamlar Basın İlan Kurumu tarafından gazetelere yönlendiriliyor.
Basın İlan Kurumu gazete tirajlarını resmi olarak açıklamıyor. Gazetelere ne kadar ilan ve reklam geliri dağıtıldığı yalnızca kurumun faaliyet raporunda belirtiliyor fakat bu rapor da kamuoyuna açıklanmıyor.
Independent Türkçe’nin ulaştığı BİK 2017 Faaliyet Raporu’na nazaran ise; Sabah gazetesi 20 milyon 800 bin, Hürriyet gazetesi 18 milyon 460 bin TL fiyatında resmi reklam ve resmi ilan aldı. En yüksek gelir elde eden 3. gazete ise Yeni Şafak oldu. Yeni Şafak’ın ilan yayımlama karşılığında aldığı para 11 milyon 895 bin TL’ydi. Hükümete yakın olmayan medyadan 10 gazetenin aldığı resmi reklam parasının Yeni Şafak’ın tek başına sahip olduğu reklam parasından daha az olması ise dikkat çekiyor. Reklam pastasından 10 gazeteye 4.7 milyon TL aktarılırken yalnızca Yeni Şafak’a 5.5 milyon TL verildi.
Diriliş Postası’nın 4 milyon 457 bin TL aldığı bu devirde Sözcü 8 milyon 388 bin, Cumhuriyet 3 milyon 785 bin, Karar 4 milyon 115 bin, Ulusal Gazete ise 2 milyon 307 bin TL aldı.
ODATV O EVRAKIN PEŞİNİ BIRAKMADI
Daha evvel BİK ile ilgili birçok doküman yayımlayan Odatv, bu belgesinin peşini bırakmamıştı.
Gazetelere resmi reklam konusu ve en yüksek gelir elde eden 3. gazetenin Yeni Şafak olması tartışmalara neden olurken, BİK, yeniden konuşulmaya başlandı.
Peki, BİK'in geçmişinde ne bulunuyor?
Gelin, BİK'in tartışmalı geçmişinin bir kısmını beraber inceleyelim…
Cumhurbaşkanlığı kararıyla BİK Genel Müdürü ilahiyatçı Yakup Karaca, Odatv’de çıkan haberlerin akabinde 16 Ağustos’ta gece yarısı misyonundan alındı.
Karaca misyonundan alınırken, yerine, yabancı basını fişleyen raporuyla reaksiyon çeken SETA'nın Genel Koordinatörü ve Cumhurbaşkanlığı Güvenlik ve Dış Siyasetler Heyeti Üyesi Burhanettin Duran'ın kardeşi Rıdvan Duran atandı.
Duran, AKP’den Sakarya Büyükşehir Belediye başkanlığına aday adayı olmuş ancak aday gösterilmemiş, daha sonra İstanbul'a dönüp Binali Yıldırım için İBB içinde oluşturulan kampanya takımında çalışmıştı.
Şimdi gelelim Yakup Karaca'ya…
FETÖ çatı davasında ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezasına çarptırılan Alaaddin Kaya karşısında temel duruşta bekleyen ve FETÖ'den firari Hakan Şükür ile el ele çekilmiş fotoğrafı bulunan ilahiyatçı Karaca, oğlu Mehmet Emin Karaca'yı FETÖ'nün okulunda okuttu.
Karaca, oğlunu FETÖ'nün okulunda yüzde 68 bursla okuturken, tekrar oğlunu 17-25 Aralık'tan sonra da bu okulda okutmasıyla dikkat çekiyor.
FETÖ NASIL PARLATILMIŞTI
Gerek Yakup Karaca'nın 2015-2019 yılları ortasında BİK'in başında olduğu yıllarda, gerekse de Karaca öncesinde BİK, FETÖ'cülere öyle “kıyak” işler yaptı ki…
Yılda 1300 gazeteye yüzlerce milyon liralık resmi ilan veren BİK, FETÖ’nün Ankara, İzmir ve İstanbul başta olmak üzere çok sayıda gazetesine 17-25 Aralık'tan sonra da resmi ilan parası verdi.
Birkaç örnek verelim…
FETÖ çatı davasında ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezasına çarptırılan Alaaddin Kaya'nın, Belde ve Olay adlı gazetelerinin naylon olduğu ortaya çıkınca, FETÖ'cü Kaya, Mayıs 2014’te iki gazeteyi birleştirip adını “Yedigün” yaptı. Bu isim değişikliğinden sonra da “Yedigün” BİK'ten para almaya devam edebildi.
Yine, FETÖ’cü Kaya’nın gazetelerine 5 yılda ödenen yaklaşık 10 milyon liranın 3 milyon 400 bin lirası 17-25 Aralık’tan ve 15 Temmuz darbe teşebbüsünden sonra aktarıldı.
Öte yandan, Malatya’da yayın yapan ve FETÖ'nün yayın organı olan Sonsöz gazetesine de 17-25 Aralık'tan sonra da ilan verilmeye devam edilirken, 2016 yılının Mayıs, Haziran ve darbe teşebbüsünün yapıldığı Temmuz ayında toplam 157 bin 350 TL tutarında ilan verildi.
FETÖ'nün kapatılan yayın organı Zaman gazetesi de BİK'ten yıllık 12 milyon lirayı bulan resmi ilan parası alıyordu.
Yine, Karaca periyodunda, kurumun resmi ilan sistemini dijital ortama taşıyacak olan 1 milyon 700 bin liralık ERP sistemlerinin donanım ve yazılım ihalesinin FETÖ'ye yakın firmalara verilmesi de tartışılan bahislerin başında geliyor.
Keza yine kurumun, değerli yerlerde vazife alan isimlerinin; KPSS'siz, liyakate dayanmadan, akraba bağlantılarıyla işe alınması da dikkat çeken bir başka nokta…
Yakup Karaca tarafından göreve sınavsız olarak alınan personel ve şubelere atanan müdürler FETÖ irtibatlı çıkarken, 15 Temmuz sonrası kurumdan FETÖ nedeniyle atılanların büyük kısmı Yakup Karaca ve Genel Müdür Yardımcısı Cem Elçin tarafından kuruma alınmıştı.
Yakup Karaca’nın Özel Kalem Müdürü Ufuk Bal ise FETÖ’cü ve darbeci emniyetçilerin en güçlü yapılanmasının olduğu İstanbul Etiler Polis Merkezi’nde (POMEM) 2011 ve 2012 yıllarında öğretim vazifelisi olarak çalışmıştı.
BİK'te ayrıyeten, kurumdan atılan FETÖ üyesi bireylere, birçok devlet kurumunun bilakis, bütün tazminatları ödenmiş, 17-25 Aralık sonrasında dahi FETÖ ile irtibatlı kişiler kurumda korunup kollanmış ve Vakit gazetesi bilgi süreç müdürü, kuruma Bilgi Süreç Müdürü olarak imtihansız bir biçimde atanmıştı.
Öte yandan, son olarak, BirGün ve Kozmik gazeteleri, BİK'in kendilerine ilan ve reklam akışını durdurduğunu duyurmuştu.
İki gazeteye de uygulanan ilan durdurma cezası tartışma yaratmıştı.
Kısacası…
Basın İlan Kurumu'ndaki skandallar yazmakla bitmiyor…