CHP Genel Lider Yardımcısı Aykut Erdoğdu, dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
Aykut Erdoğdu, erken seçimde bulundu. Erdoğdu, “Ülkeyi çok sıkıntı günler bekliyor. Bunlar ülkeyi bu durumdan çıkaramaz. Ekonominin düzeltilmesi için bunların çabucak gitmesi gerekir. En kısa vakitte erken seçim yapılarak, ülkesini seven, dürüst, liyakatli takımların bir an evvel iş başına gelmesinin yolu açılmalıdır” dedi.
Koronavirüs salgınının Türkiye’de ekonomik bir krizin yaşandığı periyotta patlak verdiğini belirterek, “Türkiye’nin en büyük şanssızlığı liyakatsız ve bilgisiz takımların işbaşında bulunduğu sırada bu salgına yakalanması oldu. Aslında makus idare nedeniyle derin bir ekonomik kriz içindeydik, yeni açıklanan sayısal datalar, iktisatta alarm zillerinin daha güçlü çaldığını gösteriyor. Maalesef Hazine tamtakır, Merkez Bankası’nda ise rezerv kalmadı. İktisattaki bu gidişat nedeniyle pandemi sonrası büyük bir işsizlik tsunamisi de üzerimize geliyor” diye belirtti.
“EN KIYMETLİ İHRAÇ KALEMLERİMİZİ OLUŞTURUYOR”
Erdoğdu, son açıklanan kapasite kullanım oranları ve inanç endekslerine ait yaptığı değerlendirmede, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranının, bir ayda yaklaşık 14 puan düştüğünü söyledi. “Bir yılda değil, bir ayda kapasite kullanımı bir evvelki aya nazaran 13,7 puan azalarak yüzde 61’e kadar gerilemiş. Bu çok yüksek bir oran” diyen Erdoğdu, imalat endüstrinde 24 alt kesim kümesinin 22’sinde aylık bazda kapasitenin daraldığının görüldüğünü bildirerek şöyle devam etti:
“Kapasite kullanım oranlarında mal kümelerine nazaran baktığımızda aylık bazda kağıt ve kağıt eserlerinin imalatı ile bilgisayar, elektronik ve optik eserlerin imalatı hariç, başka 22 alt dal de kıymetli oranda düşüş görülüyor. Özellikle motorlu kara taşıtları, giysi eşyaları, dokuma eserleri ve mobilya imalatında önemli düşüşler gözleniyor. Oysa bu kesimler bizim en değerli ihraç kalemlerimizi oluşturuyor. Sayılar, salgın nedeniyle öncelikle hizmet kesiminde başlayan krizin, imalat dalında de sert bir biçimde yaşandığını ortaya koyuyor. Ne yazık ki, 2009 krizinin de ötesinde makus bir durumla karşı karşıyayız.”
İŞSİZLİK TSUNAMİSİ GELİYOR
Sektörel itimat endekslerinin de tarihi düşük düzeylerine gerilemiş durumda olduğunun altını çizen Erdoğdu, mevsim tesirlerinden arındırılmış itimat endeksinin, bir evvelki aya nazaran hizmet kesiminde yüzde 50, inşaat dalında yüzde 42, perakende dalında yüzde 26 oranında azaldığını kaydederek şu görüşleri lisana getirdi:
“Bunların hepsi iktisatta alarm zillerinin çaldığının göstergesi. Bütün bunun nedeni hem içerde hem dışarda talep yetersizliği. Tüm bunlar çok büyük bir sorunu da beraberinde getiriyor. Büyük bir işsizlik tsunamisi üzerimize geliyor. Pandemi öncesi resmi sayılara nazaran 4,4 lakin gerçek sayılara nazaran 8,5 milyon işsizimiz vardı. Artık bunlara 20 gündür, çalışan lakin sokağa çıkması yasak olduğu için işine gidemeyen 920 bin 65 yaş üstü ve 1.4 milyon 20 yaş altı gencimizi de ek etmek gerek. Bu kadarla da kalmıyor, turizm dalı salgından en büyük darbeyi alan kesim, 1 milyon 800 bin kişi de oradan işsizler ordusuna katılacak. Esnafımızın yüzde 80’i kepenk kapattı, ulaştırmada büyük sıkıntılar var oralardan da önemli bir işsiz sayısı ortaya çıktı, onlar da ne yazık ki işsizler ordusuna katıldı. Tüm bunlara karşı tedbir almak için çalışan bir iktidar var mı? Maalesef yok.”
MERKEZ BANKASI EKSİ REZERVDE
Ekonomide yaşanan krizin, Koronavirüs salgını ile daha derin ve sert şok yaşattığını kaydeden Erdoğdu şunları söyledi:
“Zaten Hazine, iktidarın israf ve yolsuzluklarına dayanamamış batmıştı. Hazine tamtakır. Geçen yıl salgın olmadığı halde bütçe 200 milyar TL açık vermiştik. Merkez Bankası’ndaki rezervler de Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın kendisini başarılı göstermek için dolar satarak döviz kurunu düşük tutma hevesi nedeniyle eridi. Dünya da hiç görülmemiş bir halde hem faizi hem dövizi düşük tutmak için 50 milyar dolar sattılar. Merkez Bankası’nın net döviz konumu 13,7 milyar dolara kadar düştü. Bunun içinde 17 Milyar dolar swap var. Bu eksi rezerv demek. Yani Merkez Bankası bugün eksi rezervdedir. 169 milyar dolar kısa vadeli borcumuz var. Rezervimiz kalmadı, nasıl ödeyecekler bu borcu? Hangi hamasetle ülkenin Merkez Bankası’nın kefen parasına kadar bütün rezervlerini eritirsiniz?”
İktidarın kredibilitesi kalmadığı için özel bankalara, yurt dışından döviz getirmeleri için talimat verdiğini anlatan Erdoğdu, “Bankalara döviz getirin ben size TL vereyim siz de onu kredi olarak dağıtın diyor. Bu, ‘ben battım siz de batın’ demektir. Kamu bankalarının belini kırdılar, artık güzel berbat işleyen bankacılık sistemini de bozacaklar” diye konuştu.
ÖNÜMÜZDE BÜYÜK DEPRESYON VAR
Ekonominin seyri açısından öncü gösterge niteliği taşıyan gerçek kesim itimat endeksinin de gelecekte ülkeyi nelerin beklediğinin ipuçlarını verdiğini söz eden Erdoğdu, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Söz konusu endeks bir evvelki aya nazaran yaklaşık 33 puan azalarak 66.8 düzeyine kadar düştü. Bu da gösteriyor ki, önümüzde büyük bir depresyon var. Mevsimsellikten arındırılmış gerçek kesim inanç endeksi de 36 puan azalarak 62.3 düzeyine düştü. Bu, tıpkı vakitte 2009 yılı Şubat ayından bu yana görülen en düşük pahaya karşılık gelmekte. Endeksin tarihi taban düzeyi ise 2008 Kasım ayında 59,8 ile görülmüştü. Belirli ki, Mayıs ayında bu oran tarihi tabanın de altına gidecek. Global finansal krizin en sıcak devrinde, 2009’un birinci çeyreğinde, Türkiye iktisadı yüzde 14,4 oranında daralmıştı. Şu an yaşadığımız ekonomik kriz ise o devirden çok daha derin. Özcesi ülkeyi çok sıkıntı günler bekliyor. Bunlar ülkeyi bu durumdan çıkaramaz. Ekonominin düzeltilmesi için bunların çabucak gitmesi gerekir. En kısa vakitte erken seçim yapılarak, ülkesini seven, dürüst, liyakatli takımların bir an evvel iş başına gelmesinin yolu açılmalıdır.”