“Rabıta dizisinde dinî akımların yurtdışındaki merkezlerini ilişkilerini ve bağlarını vurgulamaya çalıştım. Yurtdışında iki merkez var, bunlardan biri Tahran, yani Humeyni rejimi, ikincisi ise Riyat yani Suudi Arabistan… Araştırmamda iki tip gericilik ön plana çıktı. Kıymetli olan buydu, bu yazı dizisi gericiliğin devlet içindeki odaklarını ortaya çıkardı. Sanırım bu yüzden hışım çekti. İleride bu gericiliğin para kaynaklarını daha net ve daha geniş biçimde ortaya koyacağıma inanıyorum. İslami finans kurumları Türkiye’ye yeni yeni geliyorlar… Türkiye’de bugün yurtdışından maddi yardım alan islami akımlar cirit atıyor. Bunu daha net, daha açık, isim isim açıklayacağım. Hangi siyasal gücün içinde olduklarını, hangi sermaye kümelerinin artlarında olduklarını ortaya çıkarmaya çalışıyorum…”
1987’de Sedat Simavi mükafatları konuşmasında bu türlü diyor Uğur Mumcu. Rabıta örgütünü geniş bölümlere Uğur Mumcu tanıttı. Siyasal İslamcıların içindeki bir etraf ise Rabıta’yı kurulduğu günden beri biliyordu. Ülkede 40 yıldır kesintisiz yükselen bir ivmeyle büyüyen tek hareket siyasal islam hareketi. Bugün de iktidarı elinde tuttukları düşünülürse Mumcu’nun işaret ettiği Riyad’ın ve islami finans kurumlarının izini sürmekte yarar var.
İşte BirGün’den Ozan Gündoğdu’nun yazısı…
Öncelikle ülkenin devlet gücüyle organize olan finansal yapısına bir göz atalım. Türkiye’de perakende bankacılık hizmeti veren 3 kamu bankası bulunuyor. Bunlar Ziraat Bankası, Halkbank ve Vakıfbank. Bu esaslı kuruluşlara 2015’te kurulan islami finans kuruluşu Ziraat İştirak ve Vakıf İştirak ayrıyeten 2019’da kurulan Emlak İştirak Bankası da eklenince kamunun elindeki perakende bankaların sayısı 6’ya çıkıyor.
Öte yandan perakende bankacılık yapmayıp ihracatçıya kredi vermek üzere kurulmuş olan Türkiye İhracat ve Kredi Bankası da (Eximbank) bir öbür kamu bankası.
Bunun dışında bir de devletin egemenlik haklarından gelen gücünü kullanan düzenleyici ve denetleyici kurumları var. Bunların başında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Sermaye Piyasası Kurumu (SPK), Rekabet Kurumu bulunuyor. Devlet, bu kurumlar aracılığı ile gerek kamu gerekse özel bankalara istikamet veriyor. Ülkenin tüm para kaynaklarını ve akışını bu kurumla denetim ediyor.
Türk bankacılık sistemini yönetim eden bu kurumların en zirvesinde oturanlar izaha muhtaç ve şaşırtan bir biçimde, meslek hayatlarına birebir bankada adım attılar. Üstelik bu banka bir kamu bankası değil, dahası yerli bir banka dahi değil; Suudi Arabistan’ın şeriatçı örgütü Rabıta’nın sahibi olduğu Faisal Finans İştirak Bankası.
Türkiye’de bankacılık sisteminin omurgasını oluşturan kurumların mevcut yöneticilerinin geçmişlerine baktığımızda hayli enteresan bir tablo ile karşılaşıyoruz.
BDDK LİDERİ MEHMET ALİ AKBEN: Bankacılık mesleğine 1986 yılında Faisal Finans’ta muhasebe şefi olarak başladı. 1989’a kadar bu kurumda misyonunu sürdürdü. Mesleğine tekrar Suudi sermayeli Kuveyt Türk’te mali işler müdürü olarak devam etti. 2006-2011 ortasında ise Faisal Finans’ın devamı niteliğindeki Türkiye Finans’ta genel müdür yardımcılığına kadar yükseldi. 2015’ten beri BDDK lideri.
SPK LİDERİ ALİ FUAT TAŞKESENLİOĞLU: Üniversiteden mezun olduktan sonra çeşitli özel firmalarda çalıştı. Akabinde 1988-1996 yılları ortasında Faisal Finans’ta baş uzman olarak misyon yaptı. 17-25 Aralık sonrası tutuklanan Halkbank Genel Müdürü Süleyman Aslan’ın yerine atandı. 2018’den beri SPK lideri.
EXİMBANK GENEL MÜDÜRÜ ALİ GÜNEY: 1990-1993 yılları ortasında Faisal Finans’ta fon idare müdürlüğünde vazife yaptı. Akabinde Faisal Finans’ın yıllar içerisinde geçirdiği tüm kurumsal değişimine tanıklık etti. Faisal Finans’ın devamı niteliğindeki Türkiye Finans’ın genel müdür yardımcılığına kadar yükseldi. SPK idare heyeti üyesiyken 17 Ekim 2019 tarihinde Cumhurbaşkanı Kararı ile Eximbank Genel Müdürü olarak atandı.
SON HAZİNE MÜSTEŞARI OSMAN ÇELİK: Türkiye’de başkanlık sistemiyle bir arada müsteşarlıklar kaldırıldı, ancak son hazine müsteşarı da mesleğine Faisal Finans’ta başlamıştı. Bankacılık mesleğine 1988-1995 yılları ortasında Faisal Finans Kurumu Proje Kıymetlendirme ve Hazırlama Müdürlüğü’nde Uzman olarak başlayan Çelik, akabinde baş uzmanlığa yükseldi, 2006-2013 yılları ortasında ise Türkiye Finans’ta kredilerden sorumlu Genel Müdür Yardımcısı oldu.
VAKIF İŞTİRAK BANKASI İDARE ŞURASI LİDERİ ÖZTÜRK ORAN: 16 yıl Faisal Finans’ta çalıştı, oradan Vakıfbank’a geçti, 2017’den beri Vakıf Katılım’ın idare heyeti başkanlığını yapıyor. Öte yandan Vakıf iştirakin öbür Faisal Finans kökenli idare şurası (YK) üyeleri şu halde; İlhan Albayrak (Vakıf İştirak YK üyesi-Kredi Kurulu Başkanı), Ahmet Ercüment Özbek (Vakıf İştirak YK üyesi), Mustafa Erdoğmuş (Vakıf İştirak YK üyesi). Genel Müdür İkram Göktaş ise Faisal Finans’a yetişemese de devamı niteliğindeki Anadolu Finans’ta 4 yıl vazife yapmış isimlerden.
REKABET KURUMU LİDERİ BİROL KÜLE: Kendisi mesleğine Faisal Finans’ta değil fakat Suudi sermayeli Albaraka Türk İştirak Bankası’nda başladı. 1992-96 yıllarında Albaraka’da çalıştıktan sonra 1996’dan 2007’ye kadar FETÖ’nün olduğu için TMSF’ye devredilen Bank Asya’da misyon yaptı. Daha sonra ise yeniden Suudi sermayeli Kuveyt Türk’e transfer oldu. 2019 yılının ekim ayında cumhurbaşkanı kararıyla Rekabet Kurumu Başkanlığı’na atandı.
Yukarıda sıraladığımız kurumların idare heyeti üyeleri de farklı başka incelendiğinde liste uzadıkça uzuyor. Fakat bilhassa son 5 yılda Türk finans kesiminin devlet tarafından atanan çabucak hemen tüm koltuklarına Faisal Finans kökenli isimler yerleştirildi. Bankacılık dalı içindeki hissesi binde birlerle tabir edilecek bir şirkette yetişenler bugün dalın tamamını yöneten kurumların başına atandılar. Pekala Faisal Finans’ı özel yapan şey neydi? Bunun için 80’li yıllara gitmekte yarar var.
Faisal Finans Suudi sermayeli bir islami finans kuruluşu. 1983’ün sonunda Turgut Özal başbakan olduktan sonra imzaladığı 3’üncü kararnameyle Suudi sermayesine başbakan himayesinde hürlük tanıdı ve arkası gerisine iki banka Albaraka ve Faisal Finans’ın kurulması şahsen Özal tarafından sağlandı. Faisal Finans o güne dek Müslüman Kardeşler’in etkin olduğu Mısır, Pakistan üzere ülkelerde faaliyet yürütüyordu. Türkiye’deki şubenin kurulması 1984’e rastlıyor.
Türkiye’deki Faisal Finans’ın kurucusu kilit isim Salih Özcan’ın o güne dek resmi sıfatı 1977 seçimlerinde Ulusal Selamet Partisi’nden Urfa Milletvekili olmasıydı. Lakin gayriresmi sıfatları Türkiye’deki siyasal islam hareketinin kısa bir tarihi üzeredir. Çünkü 1950’li yıllarda Said Nursi’nin talebesi olan Özcan kendi tabiriyle “bediüzzaman’ın hariciye vekili (dış işleri bakanı)” olmakla şereflendirilmişti. Bu hariciye vekilliği Suudi Arabistan ile gayrimeşru bağlantıları de beraberinde getirdi. Tam ismi Rabıtat Al-Allam Al İslami (Dünya İslam Birliği) olan fakat kısaca “Rabıta” olarak bilinen şeriatçı örgütün Müslüman ülkelerdeki Suudi çizgiyi takip eden islami akımları fonladığını halihazırda biliyoruz. Örgüt 1962’de kurulmuş ve o periyotta yükselen Müslüman Kardeşler’in de en büyük finansörü haline gelmişti. Böylelikle Müslüman Kardeşler’in kıymetli merkezlerinden biri olan Pakistan ve Mısır’da islami akımlar güçlenmeye başladı. İşte Faisal Finans’ın kurucusu Salih Özcan tıpkı vakitte Rabıta’nın 41 kurucu üyesinden biriydi. Pekala Özcan’ın Türkiye’de 60’lı ve 70’li yıllardaki en önemli faaliyetleri nedir? Bu soru bizi öteki bir isme 1970’li yılların başında Diyanet İşleri Lider Yardımcısı olan Yaşar Tunagür’e götürüyor.
Tunagür tıpkı Özcan üzere Parıltı cemaatine mensuptu ve Diyanet’in içine Parıltı cemaati mensuplarının sızmasını sağladı (Bu isimler içinde Fettullah Gülen de var). Tunagür’ün bu faaliyetleri o yıllarda MİT tarafından tespit edilmiş ve hatta devrin Cumhuriyet Senatosu’nda “Yaşar Tunagür’ün Ziyanlı Faaliyetlerini Araştırma Komisyonu” bile kurulmuştu. Komisyon’un senatoya sunduğu 17.02.1975 tarihli 3. Raporunda motamot şöyle deniyor;
“ (Yaşar Tunagür) Rabıtatül Alemi İslam Cemiyeti Genel Sekreteri olan Muhammet El Savvaf ile temas halinde bulunmaktadır. Yaşar Tunagür bu cemiyetin İsviçre’de bulunan şubesi lideri Dr. Sait Ramazan ile muhabere etmektedir”
Yani Yaşar Tunagür, Türkiye’deki Faisal Finans’ın kurucusu Salih Özcan’la bir arada Rabıta örgütünün mensubuydu. Senato’nun Yaşar Tunagür’e ait raporunda çarpıcı ayrıntılar da bulunuyor. Kurul üyesi Mehmet Özgüneş, TBMM’de 8 Mart 1972 tarihinde Yaşar Tunagür’ün Suudi casusu olduğunu tez ediyor ve bu tezini Ulusal İstihbarat Teşkilatı (MİT) evraklarına dayandırıyordu. Özgüneş’in tutanaklara geçmiş konuşmasının ilgili kısmında MİT’e istihbarat sağlayan bir cins rehberinin tanıklığına yer verilmiş. Şahit şunları söylüyor; “…Yaşar Tunagür’ün forsunu ve azametini orada (Medine’de) gördüm. Kraliyet konuğu üzere en lüks otellerde yatıyor, lüks arabalara biniyor ve bindiği arabanın üzerinde yeşil bayrak (Suudi Arabistan bayrağı) kesinlikle bulunuyordu, ilâveten Bugün Gazetesi sahibi Mehmet Şevki Eygi ve Salih Özcan devamlı olarak refakatinde bulunuyordu. Bunların bu azametini sağlayan şahıs Rabıtatül Alamül İslam Cemiyeti Genel Sekreteri Muhammet Sürür Süphan’dı. Medine’de oldukları surece şimdikütüphane olan Hazreti Hasan’ın konutu toplantı ve seminer yerleri idi. Türkiye, Suriye, Irak, Ürdün, Yunanistan üzere yerlerden gelen kalburüstü din adamları için seminer yapılırdı. Konferanslar Arapça idi ve her memlekette tatbik edilecek tarzlar tartışılırdı…”
Özetle Salih Özcan ve Yaşar Tunagür Rabıta himayesinde ve çizgisinde Türkiye, Mısır ve Pakistan üzere ülkelerde İslamcı akımları fonlayan bir örgütün profesyonel elemanıydı. Yaşar Tunagür Diyanet’te misyon yaparken Fettullah Gülen’i kollayan isim, Salih Özcan ise Rabıta’nın Türkiye’deki fon işini kolaylaştıran Faisal Finans’ın kurucusuydu. O günlerde mesleklerine Faisal Finans’ta başlayan isimler de bugün, Türk bankacılık dalının başına getirilmiştir. Bu isimlerin Rabıta örgütü ile organik bir bağı yahut gayrimeşru ilgisi olmayabilir. Lakin bankacılık üzere kritik bir alanda tüm yönetici koltukların geçmişte Faisal Finans’ta çalışmış olması en azından “izaha muhtaç”.
İslamcı hareketin, ülkede 40 yıldır ivmesini kaybetmeyen tek siyasal hareket olması tesadüf değil. Bir yandan 1973 petrol krizinden sonra petrol gelirlerini birkaç yıl içinde katlayan ve ABD dayanağıyla antikomünist/İslamcı ideoloji ihracına başlayan Suudi Arabistan, öteki yanda 1974 Kıbrıs Harekâtı nedeniyle maruz kaldığı ambargodan dış kaynak bularak kurtulmak isteyen Türkiye… İşte siyasal İslamcıların büyüyüp serpilmesi için uygun kurallar böylelikle hazırlandı. Evvel milliyetçi cephe hükümetleri akabinde 12 Eylül cuntası Suudi sermayesiyle temas kurdu. Turgut Özal ise aslında bu emperyalist projenin içindeydi. Projenin can suyu körfezin petrodolarları olunca Faisal’ın prensleri Türkiye’de kral oldu.
Salih Özcan Müslüman Kardeşler’in en güçlü olduğu ülkelerden biri olan Pakistan’da örgütün gazetesinde “Said Nursi’nin dış işleri bakanı” olarak tanıtıldı.
1970’lerin başında Diyanet İşleri Lider Yardımcısı olan Yaşar Tunagür Fettullah Gülen’i İzmir’e tayin ettirdiğiyle övünüyordu.