Türkiye Haldun Taner in de tabiriyle bir sanat abidesini kaybetti
Yıldız Kenter yalnızca yaptıklarıyla değil Beylikdüzü Escort zarafeti inceliği ile gerçek bir yıldızdı Onunla birinci tanıştığımda çok gençtim Tiyatro hayatını anlatacak belgeseli karşıtlıklar nedeniyle yapamadığıma hâlâ yanarım
Üç yıl evvel 27 Mart Dünya Tiyatro Günü nde onu Beylikdüzü Escort Bayan röportajla sevenleriyle buluşturmak istemiştim Bu mevzudaki yardımları için Sevgili Dikmen Gürün e ve manevi kızı Esma Hanım a bir kere daha teşekkür ederim
Kapıyı çaldığımda her vakit olduğu üzere beni Escort Beylikdüzü yeniden kapıda kendisi karşılamıştı Saçlarını yaptırmış takılarını takmış ve yüzünde içimi sıcacık yapan o gülümsemesiyle karşımdaydı Nasılsınız soruma Ülkece içinde yaşadığımız bu şartlarda bir insan ne kadar uygun olabilirse ben de o kadar iyiyim demişti Ondan öğrendiklerimle Yıldız Kenter i anlatan bir yazı yazarak ona son vazifemi yerine getirmek istedim Elveda Yıldız Hanım
Yıldız 11 Ekim 1928 tarihinde İstanbul da doğar Asıl ismi Ayşe Yıldız’dır Yokluklarla dolu fakat memnun bir çocukluk geçirir O yıllara dair Yaşadığımız onca maddi zorluğun ortasında biz birbirimize aşkla bağlı bir aileydik O yıllardan aklımda kalan en hoş şey annemle babamın ortasındaki aşktı Biz kardeşler de birbirimize aşkla bağlıydık Ailemizi saran bu aşk bana hayatı sevgiyle yaşamayı öğretti der
Tiyatrocu olmaya Ankara Halkevi ndeki çalışmalar sayesinde karar verir Gençleri tiyatroyla müzikle sazla kelamla sporla tarih ve edebiyat bilgisiyle besleyen Halkevleri nin siyasi çekişmelere feda edilmesine üzülür
Annesinin tiyatrocu olmasına karşı çıkışlarına karşın babası ondan yana çıkar ve bir sabah elinden tuttuğu üzere onu gizlice götürür konservatuara Parasız yatılı olarak kaydını yaptırırlar O kadar başarılıdır ki konservatuarda sınıf atlatılan birinci öğrenci o olur Fakat Yıldız okulunu o kadar sever ki beş yıl yerine dört yıl okuduğu için daima garip bir burukluk duyacaktır
Fotoğraf Pınar Erte
TİYATRO BENİM HER ŞEYİMDİ
12 Aralık 1948 de “Onikinci Gece” oyunundaki Olivia rolüyle profesyonel tiyatro hayatı başlar. Provalar sırasında periyodun “yıldız” oyuncuları onu biraz üzseler de hiçbir vakit vazgeçmeyi düşünmez. Zira tiyatro onun her şeyidir. Akabinde oynadığı “Miras” oyunuyla rüştünü ispat eder. “12. Gece”de onu sorgulayan eleştirmenler “Miras”ta koyacak yer bulamazlar. Kardeşi Müşfik Kenter de Devlet Tiyatrosu’nda oyuncudur.
1951 yılında birinci sineması “Vatan İçin” de Cahit Irgat’la oynar ve sinemayı çok sever.
1955 yılında “Rockefeller” bursunu kazandığında kızı Leyla 3 yaşındadır. American Theatre Wing, Neighbourhood Play House ve Actor’s Studio’da oyunculuk ve oyunculuk öğretiminde yeni teknikler üzerine çalışmalar yapar. Yale Drama School üzere okullarda konuşmalar yapar. Orada önüne milletlerarası oyuncu olabileceği kapılar açılır fakat o yurduna döner. Kalmadığınıza pişman mısınız sorusuna; “Kalsaydım herhalde başarılı olurdum fakat buradaki Yıldız olabilir miydim? Burada ailemle, meslektaşlarımla, seyircilerimle memnun yaşadım. Ben, şöhretin yanında diğer sıcaklıklar da aradım ve o hisleri burada, memleketimde buldum” diyecektir.
New York tayken babasını kaybeder o sırada ikinci çocuğuna gebedir Lakin vefat haberini aldığı akşam çocuğunu düşürür Yurda döndükten sonra artık Devlet Tiyatrosu nun beğenilen oyuncularından biri olan kardeşi Müşfik Kenter ile “Yağmurcu” isimli oyunda birinci kere birlikte sahneye çıkarlar. (1956-57) Böylelikle yıllarca sürecek mesleksel beraberlikleri de başlar.
DEVLET TİYATROSU NUN İKİNCİ BAYAN YÖNETMENİ
Yıldız birinci direktörlüğünü ise 1958 yılında Öfke isimli oyunla yapar Bu oyunla Muazzez Kurdoğlu ndan sonra Devlet Tiyatroları’nda rejisörlüğü deneyen ikinci bayan olur
İki kardeş de sevilen oyuncular olmalarına karşın Devlet Tiyatrosu ve Operası Genel Müdürü Muhsin Ertuğrul iktidarın baskısı sonucu istifa edince onun üzere bir sanat insanına yapılan saygısızlığa isyan ederek istifa ederler 1959 İstifaları o günün iktidar partisinin keyfi uygulamalarına bir yansıdır Beş parasız İstanbul a gelirler Muhsin Bey le birebir çatı altında çalışacaklarını ummuşlardır lakin o denli olmaz Bir mühlet “Birleşmiş Oyuncular” çatısı altında çalıştıktan sonra kendi yollarını kendileri çizerler. İstanbul’daki birinci oyunları “Salıncakta İki Kişi” Müşfik ve Yıldız için tiyatro hayatlarının dönüm noktasıdır, seyirci onları çok sevmiştir.
1960 yılında kardeşi Müşfik Kenter ve 1965 yılında evleneceği Şükran Güngör ile Kent Oyuncuları nı kurarlar Çiğdem Selışık Genco Erkal Ergun Köknar Kâmran Büyük Çolpan İlhan Kent Oyuncuları nın takımındaki başka isimlerdir 1968 de ise Kenter Tiyatrosu nun binasının inşaatını tamamlanır Lakin kaç kez yarım kalan inşaatı tamamlamak hiç o kadar kolay olmaz Yıldız ın imdadına Talat Halman ın koltuk satmak önerisi yetişir Lakin yeniden de şimdi inşaatı bitmemiş tiyatroya haciz gelir Yıldız ın onca uğraşına karşın onları hacizden yalnızca Süleyman Demirel in telefonu kurtarır Nihayet Kenter Tiyatrosu 11 Kasım 1968 de “Hamlet” oyunu ile açılır. 2000’lerin sonlarına kadar da pek çok başarılı oyuna mesken sahipliği yapmaya devam eder.
Yıldız 1983 84 döneminde ses getiren “Ben Anadolu” isimli oyunla Amerika ve Avrupa’da seyirciyle buluşur. Dünya çapında bir oyuncumuz olmasına karşın onun varlığından Türkiye ne acı ki gereğince faydalanamamıştır.
2002 yılında Şükran Güngör ü kaybetmek ona çok acı verir 2012 de kaybettiği Müşfik Kenter den sonra ise kendini daha da yalnız hisseder
2009 da onu son defa sahnede gördüğümüz “Kraliçe Lear” oyunu ile hepimizi bir defa daha büyüler.
Ona nazaran “Bir ülkenin yükselmesi için sanatın bir mecburilik olduğunu gören, idrak eden insan Mustafa Kemal Atatürk’tür.” Cumhurbaşkanlarının oyun seyrettiği, köşke davet edildiği, sanata ilgi gösterilen yılları yaşayan Yıldız, günümüzde sanatın s’si ile ilgilenilmemesinden keder duyar. Herkesin ağzını açmaktan çekindiği kumpas davaları sürecinde reaksiyonunu ortaya koymak çekinmeyen aydın bir Cumhuriyet kadınıdır birebir vakitte.
Yıldız Kenter hayatı boyunca yaşatmaya çalıştığı Kenter Tiyatrosu nun bugünkü haline son günlerinde daha da üzülüyordu “Mümkün mü üzülmemek? Onca emek harcayarak ortaya çıkardığımız bu türlü bir tiyatronun satılmasını değil, yaşatılmasını, yaşamasını istiyorum. Hayatta en büyük arzum bu. Lakin Kenter Tiyatrosu’nu yaşatmak için davet yapmak bana düşmez. Asla bu türlü bir şey yapmayı düşünmem.”
Her şeye karşın her gün hayata gülerek uyanmaya çalışan bunun sırrı aşk diyen Yıldız son isteklerinden biri olarak bana şunu söylemişti
Hayal ettiklerimin birçoklarını yaşadım Artık Kenter Tiyatrosu nun ışıklarının yine yanmasını istek ediyorum geçmiş yıllarda olduğu üzere
Ben de buradan ilgililere öğrencilerine ve sanata dayanak olan kurumlara davet yapıyor ve soruyorum Türkiye “Yıldızının” bu son isteğini yerine getirmeyecek mi? Ömrünü adadığı Kenter Tiyatrosu’nu onun için bir müze olarak yaşatmamız gerekmez mi?
Güle güle Yıldız Hanım ruhunuz şad olsun Bütün emekleriniz ve en çok da varlığınız için minnettarız Sizi izlemek lakin en çok da sizi tanımak birlikte vakit geçirebilmek ayrıcalıktı bu zenginlik için özellikle teşekkür ederim
Özlem Özdemir