Oğuzhan Müftüoğlu, ÖDP’nin neden dönüşüm gerçekleştirdiğini, SOL Parti’yi ortaya çıkaran şartları, SOL Parti’nin davetini BirGün Pazar’a anlattı.
Müftüoğlu, eski ÖDP Genel Lideri Ufuk Uras’ı işaret ederek “Yetmez fakat evetçiler olmak üzere, AKP değirmenine su taşıyanlar, iktidar gücünü sermaye medyasını gerilerine alarak, Taraf ve Vakit sayfalarından devrimcilere saldırmayı beceri sayanlar tarihin çöplüğüne gittiler…” tabirlerini kullandı.
İşte o röportaj…
– ÖDP, 8.Olağanüstü Kongre’sinde isim değişikliğine karar verdi. Bu türlü bir değişikliğe neden gereksinim duyuldu?
12 Eylül sonrasının Türkiye ve dünya şartlarına denk gelen bir devirde kurulan ÖDP uzunca bir müddettir misyonunu tamamlamış bir imaj içindeydi. Son lokal seçimler sonrasında başlatılan bir tartışma sürecinde, beş altı ay boyunca bu mevzular tartışıldı. Ben de birçok bölgede bu toplantılara katıldım. ÖDP’nin kuruluşundan bu yana izlediği siyasetler, bu hususlar etrafında yürütülen tartışmalar ve ayrışmalarla birlikte bugünkü mevcut siyasi ve örgütsel duruma dair değerlendirmeler oldu.
Sonuçta bugün ülkenin karşı karşıya olduğu siyasi şartlar dikkate alınarak bu türlü bir karar alındı. Ülke siyaseti ve geleceği iktidar ve muhalefet blokları ortasındaki işçi sınıflar için umut vermeyen bir alana sıkıştırılmış durumda. Ülkenin ilerici-devrimci, emekten özgürlükten, barıştan yana potansiyellerinin aktif bir siyasal temsiliyeti (ÖDP dahil) var olan siyasi yapılar tarafından gereğince gerçekleştirilemiyor.
Bu gerçeklik karşısında ÖDP’nin geriye çekilerek sol için bir yenilenme sürecine yol açmasının çok değerli bir adım olduğunu düşünüyorum; ‘örgüt fetişizmine’ has saplantıları bir yana bırakarak tarihi devrimci sorumluluk anlayışına dayanan yanlışsız bir adım olduğunu düşünüyorum.
Aslında bu türlü bir yenilenme muhtaçlığı yalnızca ÖDP açısından değil bu türlü bir anlayışa kıymet veren bütün sol yapılar açısından da geçerli olmalı.
Yoksa, ülkenin ve solun ‘hal-i pür melali’ ortadayken ve ülke çok kıymetli bir tarihi kırılma sürecinden geçiyorken, ‘iki lokma bir hırka’ misali, var olanla yönetim etmeye çalışarak, ilerde çıkacak fırsatları bekleyerek… ne devrimcilik yapılabilir ne sosyalistlik ne de komünistlik…
– ÖDP’nin misyonunu tamamlaması nasıl anlaşılmalı, daha da ilerisinde SOL Parti’nin bugün üstleneceği misyonu nasıl söz ediyorsunuz?
ÖDP’nin kuruluşu hem Türkiye’de hem de dünyada bir geçiş devrinin başlangıcına tekabül ediyordu. 20. yüzyıl boyunca hâkim durumda olan sosyalist hegemonyanın kırıldığı, kapitalist hegemonyanın güçlendiği bir periyottu. Türkiye’de de sol hareketin 12 Eylül askeri faşist darbesiyle yıkıma uğratıldığı, dağıtıldığı bir süreçti. ÖDP, bu türlü bir devir içinde kuruldu.
ÖDP’nin kuruluşuna farklı manalar yükleyenler olmakla birlikte, benim o periyottaki beklentim işçilerin kazanılmış halklarının ve Cumhuriyet periyodunun kazanımlarının ortadan kaldırılmasına yönelik emperyalizm merkezli neo-liberal taarruz dalgasına karşı birleşik bir savunma gayretine olan gereksinimdi. Bu türlü bir geçiş partisi içinde solun devrimci hareketin kendisini yenileyerek toparlanması beklentisiydi.
Bu periyotta Türkiye faşist bir siyasal İslamcı rejime sürüklenirken bu sürecin sivilleşme ve demokratikleşme olduğunu kıymetlendirerek destekleyen anlayışlar genel olarak solda olduğu üzere ÖDP içinde de ortaya çıktı ve önemli ayrışmalara yol açtı. ÖDP’nin siyasetlerini hayata geçirmekteki eksiklikleriyle birlikte, bu iç çatışmalar ve bunların yarattığı güç kaybı değerli bir handikap olarak ortaya çıkmıştır. Bu süreç sonucunda kademe kademe çok şey kaybedilmiş, Türkiye faşist-İslamcı bir rejime sürüklenmiştir.
(Bu mevzular etrafındaki ayrışmalar vakit zaman ÖDP’ye ve bizlere karşı bir tenkit ve haksız suçlama konusu olarak da kullanılabiliyor. Meğer tarih bütün tartışma hususlarındaki haklılığımızı ortaya çıkardı. Buna karşı başta yetmez lakin evetçiler olmak üzere, AKP değirmenine su taşıyanlar, iktidar gücünü sermaye medyasını gerilerine alarak, Taraf ve Vakit sayfalarından devrimcilere saldırmayı beceri sayanlar tarihin çöplüğüne gittiler….)
Bugün siyaset arenasında yalnızca ÖDP’nin değil, bir bütün olarak solun, yaşanan siyasi gelişmeler karşısında tesir gücü son derece zayıf. Faşist bir rejim karşısında bir direnme odağı olarak oluşan muhalefet bloğu kimi muhalif sağ partilerin de içinde yer aldığı bir ittifak olarak gerçekleşti. Bu ittifak, nizamı restore etmeye odaklanan ve yükle sağ bir siyasete yönelmiş durumda.
ÖDP’nin ve solun bu gelişmeler karşısında toplumdaki tesir gücü açısından yetersiz kaldığı ve bir yenilenmeye muhtaçlık duyduğu çok açıktı. ÖDP’nin yaptığı, iktidar ve muhalefet blokları karşısında kamuculuğu, laikliği, bağımsızlığı, işçi sınıfların çıkarlarını, daha büyük bir güçle savunan siyasal bir oluşum için kedisini geri çekmek ve bir yenilenme alanı açmaktır. Bunu bugünün Türkiye gerçekliği içerisinde yapılabilecek en gerçek hareket olarak görüyorum.
– Bugün ülke siyaseti İktidar ve muhalefet blokları ortasındaki bir ikileme sıkışmış durumda. Önümüzdeki periyotta Solun bu mevzuda izleyeceği siyaset de kıymetli bir tartışma konusu olarak görülüyor.
Bu bahiste bu güne kadar izlenen ‘siyasal islamcı faşist rejime karşı birleşik muhalefet (Haziran) siyaseti’ kuşkusuz doğruydu. Her ne kadar lokal seçimler sonrasında önemli bir mağlubiyet almış da olsa bütün gücü elinde tutan iktidarın ülkenin geleceği için önemli bir tehlike oluşturmaya devam ettiği şartlar altında bilhassa belli kritik kırılma noktalarında bu anlayışın geçerliliğini müdafaası gerektiği söylenebilir. Lakin bu siyasetin muhalefet blokunun giderek daha açık bir formda hâkim sermaye etrafları için (sağ) bir seçenek olarak şekillenmesine teslim olmak manasına gelemeyeceği de açıktır. Bu manada Haziran siyasetinin bu gerçekliğe uygun biçimde yine güncellenmesi gerektiği ortadadır.
Bu çerçevede Solun laiklik başta olmak üzere, kamuculuğa, bağımsızlıkçılığa, işçi sınıfların, gençlerin ve bayanların haklarını savunmaya dayanan devrimci bir sol muhalefet hareketinin geliştirilip güçlenmesi hayati bir muhtaçlık olarak ortaya çıkıyor.
Türkiye’nin geleceği açısından daha olumlu bir gelişmenin ufku fakat bu yolla açılabilir.
– SOL Parti’nin ilanının akabinde, CHP de sol, diğer örgütler de var, ‘‘o vakit SOL Parti’nin bunlardan farkı ne’’ sorusu gündeme geldi? Farkı nedir SOL Parti’nin?
CHP kendisini toplumsal demokrat bir parti olarak tanımlıyor. Tabanında küçümsenmeyecek bir sol-ilerici potansiyel taşıdığı bir gerçek. Fakat merkez siyaseti her vakit devlet ve sistem siyasetinin bir modülü olageldi. Bugün de merkez siyaseti, iktidar ve muhalefet blokları ortasında kilitlenen noktada, tek adam rejiminden kurtuluşu parlamenter sisteme dönüşe odaklamış, sağa yatık bir özellik gösteriyor. Bu çizgisiyle bugün ülkede gelişen ilerici toplumsal potansiyel ve direnme odaklarının epey uzağına düşüyor.
Bugün CHP’nin dışında genel olarak solda yer alan çok sayıda parti ve örgütler var. Bu yapılar ortasında çok değerli farklılıklar olduğu da bir gerçek. Bu bahiste kendi varlığını başkalarına karşı uğraş ile sınırlayan bir anlayış ne kadar yanlışsa bu farklılıkları görmezden gelmenin de hakikat olmadığını düşünüyorum.
İster sağda olsun, ister solda, siyasal örgüt yahut yapıların niteliğini belirleyen şey, taşıdığı isimleri değil, ülkede yaşanan sınıfsal toplumsal uğraşlar karşısındaki misyonları, hasılı aksiyon ve telaffuzlarının muhtevası olacaktır. Kuşkusuz bu SOL Parti için de bu türlü olacak.
SOL Parti’nin yayınladığı manifesto, izlenecek siyaseti ana sınırlarıyla ortaya koyuyor. Daha geniş ölçekte programını, tüzük ve yapısını ve yeni çalışma biçimini kuruluş süreci içinde gerçekleştirmeyi önüne koyuyor. Burada kıymetli olan, siyaset yapma usulü, örgütlenme anlayışıyla birlikte bir dönüşümün gerçekleştirilmesi. Türkiye’nin tüm direnme dinamikleriyle birleşmeyi önüne koyan, bu siyasi gereklilik doğrultusunda gayret edecek işçilere, gençlere, bayanlara alan açarak kendisini örgütleyen bir hareket olması. Bir iştirak davetinin ötesinde, solu özneleştirecek bir hareketi birlikte örgütlemeye dayanan bir anlayışla, tabandaki büyük dinamiklerle birleşerek ilerlenmeli diye düşünüyorum.