Yazar Vefa Kurban’ın yeni çalışması “Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Tarihi” Yeditepe Yayınevi tarafından yayımlandı.
Vefa Kurban, bu çalışmasında, 1917 Ekim Devrimi’nden sonra kurulan ve 70 yıl kadar dünyadaki milletlerarası istikrarları etkileyecek olan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’ni (SSCB) inceledi.
Kitapta, SSCB’nin 70 yıllık serüvenindeki değerli olaylar ele alınırken, 1917 Ekim İhtilali ve sonrasında yaşananlar, SSCB’nin kuruluşu, yeni kurulan devletin dış ve iç siyasetleri, Komintern, Sovyet kültürü, II. Dünya Savaşı ve sonrasındaki süreçte yükselen Generaller de okuyucuya aktarıldı.
Ülkede yaşanan iç arbedeler, Sovyet-Alman bağları, Soğuk Savaş sonrası oluşan milletlerarası ortam, savaş sonrasında Sovyet iktisadı ve SSCB’nin son periyotlarının anlatıldığı kitapta, Sovyetler Birliği Arması’nın anlatıldığı kısım de dikkat çekti. Kitabın “Sovyetler Birliği Arması” başlıklı kısmında, Sovyetler Birliği Arması’nın oluşturulmasında kimlerin yer aldığı, armada kaç lisanda hangi kelamın yazdığı üzere dikkat çeken bilgiler aktarıldı.
İşte “Sovyetler Birliği Arması” başlıklı o kısım:
“Sovyetler Birliği Arması 1923 yılında kabul edildi ve 1991 yılında Sovyetler Birliği’nin dağılmasına kadar kullanıldı. Teknik olarak bir arma değil de bir amblem olmasına karşın, klâsik hanedan arması kurallarına uymadığından, Rusçada klâsik bir arma için kullanılan söz gerb ile isimlendirilir. Bu arma, sosyalist hanedanlık armaları olarak bilinen şekilde oluşturulan birinci devlet armasıydı ve bu usul Çin Halk Cumhuriyeti arması üzere öteki sosyalist ülkelerin armalarında da görüldü.
ARMANIN OLUŞTURULMASI
1922 sonbaharında Sovyet Sosyalist Sembolleri Geliştirme Komitesi Goznak’ta arma üzerinde çalışmaya başladı. Tekrar birebir günlerde, birinci Sovyet markalarının ve banknotlarının düzenlemeleri de yapılıyordu. 10 Ocak 1923’te SSCB Merkez Yürütme Komitesi Prezidyumu devlet arması ve bayrağının geliştirilmesi için bir komite kurdu. Birebir vakitte, MYK Birliğin devlet sembollerinin ana ögelerini belirledi: güneş, orak ve çekiç, ‘Bütün ülkelerin proleterleri, birleşin!’ sloganı.
Şubat 1923’te arma oluşturma buyruğu Goznak’a devredildi. Goznak sanatkarları çeşitli çizimlerin yanı sıra DS Golyadkin, Ya.B. Dreyer, N.N. Kochury, V.D. Kupriyanov, P. Rumyantsev, AG Yakimchenko, I. Shadra isimli sanatkarların arma projelerinin eskizlerini sundur. Sanatçı K.I Dunin-Barkovsky tarafından değişik bir proje sunuldu. Kendisi, klasik hanedanlık armasına bağlı kalarak, SSCB’nin armasını bir orak ve çekiçle hanedan kalkanı olarak tasarladı.
Goznak’ın sanat ve tekrar üretim departmanı lideri V. N. Adrianov’un projesi, Sovyetler Birliği’nin resmi olarak onaylanmış devlet armasının dizaynına çok yakındır. Dünya imgesinin arma içerisinde yer alması gerektiğini tabir etti. Bu dünya imgesi, Sovyetler Birliği’nin tüm dünya devletlerinin erişimine açık olduğu manasına gelmelidir. 28 Haziran 1923’te, daha evvel önerilen armanın doruğunda yer alması planlanan monogram olan ‘CCCP’yi (SSCB), kırmızı yıldızla değiştirdi.
Önerilen başarılı armanın tasarımı Ivan Dubasov tarafından tekrar çizildi. Birinci taslağında sloganlar, armanın alt kısmını kaplayan kırmızı kurdele üzerine yerleştirildi. Daha sonra kurdelenin katları üzerine sloganların 6 lisanda yazılarak armaya eklenmesine karar verildi. Devlet armasının birinci sürümünün projesi 6 Temmuz 1923’te Merkez Yürütme Komitesi’nin 2. Oturumunda kabul edildi ve bu sürüm birebir yıl 22 Eylül’de tamamlandı. Bu tasarım 1924 Sovyet Anayasası’nda düzeltildi. ‘SSCB Devlet Arması, güneş ışınları ortasında gösterilen ve buğday kulaklarıyla çerçevelenmiş bir dünya üzerinde bir orak ve bir çekiç yerleştirilmesiyle ve ‘Dünyanın proleterleri, birleşin!’ sloganının altı lisanda – Rusça, Ukraynaca, Belarusça, Gürcüce, Ermenice, Azerbaycan Türkçesinde yazılmasıyla oluşturulmuştur. Armanın zirvesinde beş köşeli bir yıldız yer alır.’
Arma, Valdimir Adrianov tarafından oluşturuldu ve Ivan Dubasov tarafından tamamlandı. 1929’da Tacikistan SSC’sinin kurulmasından sonra 1931’de armaya Tacikçe eklendi.”