Fransa'da sert yaşanan laiklik tartışmalarının akabinde, merkez sağ parti Cumhuriyetçiler'in (LR) çoğunluğu oluşturduğu Senato'da, Anayasa'da değişiklik yapılarak, laikliğe alışılmamış uygulamalara son verilmesini içeren bir yasa önerisi hazırlandı. Yasa ile Müslüman ya da öteki topluluklar tarafından getirilen “istisnai” taleplere son verilmesi ve “cemaat talepleri karşısında Cumhuriyet maddelerinin üstünlüğünün garanti edilmesi” hedefleniyor.
Fransa'daki “cihatçı terör” ve “İslamofobi” tartışmalarının akabinde Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, tartışmalara son verecek bir ıslahat paketini getirme hazırlığında. Lakin muhalefetin çoğunlukta olduğu Senato'da, ana muhalefet Cumhuriyetçiler, cumhurbaşkanından evvel davranarak, yeni bir yasa önerisi sundu.
Amerika’nın Sesi’nden İstek Çakır’ın haberine nazaran; LR Senato küme lideri Bruno Retailleau ve Merkez kümesi lideri Herve Marsaille tarafından imzalanan maddeyle, etnik ya da dini nedenlerle istisna taleplerinde bulunulmasına son vermek isteniyor. Fransa'da “iş yerinde türban”, “hastanelerde bayan hastaların erkek doktora muayene olmaması”, “kız çocuklarına farklı havuz yapılması”, “kantinlerde helal et çıkarılması” üzere din kaynaklı taleplerin önüne geçilmesi hedefleniyor. Senato Anayasa Kurulu Lideri Philippe Bas, teklifin 5 yıllık ağır bir çalışma sonunda hazırlandığını ve teklif ile “Cumhuriyet maddelerinin üstünlüğünün garanti altına alınmasını” hedeflediklerini lisana getirdi.
Yasa teklifiyle, Anayasa'nın 1'inci ve 4'üncü unsurlarında değişiklik yapılıyor. Anayasa'nın birinci unsurunda “hiçbir şahıs ya da küme, ortak kurallara hürmetten muaf tutulmak için, hiçbir etnik ya da dini kökeni münasebet gösteremez” kararı ekleniyor.
Le Figaro gazetesine yasa hakkında bilgi veren Senatör Philippe Bas, “Bu unsurla, polemik yaratan pek çok olayla ilgili, okul müdürü, şirket işvereni ya da hastane yöneticisi üzere sorumluları karar vermek zorluğundan kurtarmak ve mevzuyu genel bir kurala bağlamak istediklerini” lisana getirdi.
SİYASİ PARTİLERE YASAK
Yasa teklifinin 2'inci kısmında ise, Anayasa'nın 4'üncü hususunda değişiklik yaparak, “siyasi partiler ve kümelerin, yalnızca Anayasa'nın 4. hususunda öngörüldüğü üzere ulusal egemenlik ve demokrasi unsurlarına değil, birebir vakitte laiklik unsuruna de hürmet göstermesi gerektiği” sözü ekleniyor.
Ayrıca bu hususla, siyasi partilerin finansmanı konusunda da değişiklik yapılarak, “cemaat parti ya da adaylarının hazine tarafından desteklenmesinin” önüne geçiliyor. Düzenlemeye nazaran, bilhassa “kin ve nefret söylemi” yürüten, toplumu bölen sözler kullanan partiler devlet yardımından yoksun bırakılacak, hatta kapatılabilecek.
REFERANDUM ŞARTI
Ancak, önümüzdeki Mart ayında yapılacak lokal seçimlere bu yasanın yetişmesi imkanlı değil. Anayasa değişikliği içeren yasa metni, Senato ve akabinde Ulusal Meclis'te onaylandıktan sonra, yasalaşması için referandumdan geçmesi gerekecek.
Ancak Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un da önümüzdeki günlerde tıpkı istikamette düzenlemeler içeren bir ıslahat açıklamasını bekleyen muhalefet, bu tekliflerin de ıslahat paketinin içine alınabileceğini belirtiyor.
Daha evvel tekrar birebir küme tarafından getirilen ve mahallî seçimlerde “topluluk ya da cemaatlere ilişkin listelerin yasaklanmasını” öngören yasa teklifinin gündeme alınması, Macron tarafından, 'anayasal olmadığı' gerekçesiyle reddedilmişti.