Tüm dünyayı dehşete düşüren ve sıkı tedbir almaya mecbur kılan bir sıhhat felaketiyle, tıp lisanındaki ismi pandemi olan bir ortak düşmanla karşı karşıyayız.
Ben hastalığın tarifini ve koronavirüsün bilimsel niteliğini alanında ehil uzmanlara havale ediyor, bahsin din kaynaklarındaki bir bilinmez kavramla ne kadar alakalı olup olmadığını önünüze sermek istiyorum.
Bilenleriniz bilir, kıyametin habercisi olarak birtakım alametler hadis (peygamber sözü) kitaplarında ve itikatla ilgili Akaid ve Kelam kitaplarında geçer.
Kıyamet alametlerinden en çok bilinen on adedinin içinde bir isim var ki ne olduğu tam olarak tanım edilememektedir. Bu alametin ismi DABBETÜL ARZ’dır.
Dabbetül Arz’ın manası: “Yerden çıkıp hareket eden/debelenen” demektir. Debelenmek, etrafındakilere fark ettirmeyecek ölçüde ağır hareket etmektir. Görünmeyen ve varlığını olabildiğince gizleyen her varlığa DABBE sıfatı kullanılır.
Dabbe sözcüğü daha çok hayvanlar için kullanılır. Kur’an alımı Elmalılı Hamdi Yazır’ın deyişiyle: “Dabbe, hayvan sözcüğüyle eşanlamlı gibidir”
Nur mühletinin 45. ayetine nazaran, sürüngenler dâhil olmak üzere tüm hayvanlar Dabbe’dir. Fakat Kur’an’ın bu sözcüğü kullandığı ayetlere dikkat ettiğimizde, Hud müddetinin 6. ayeti ile Nahl mühletinin 49 ve 61. ayetlerinde Dabbe’nin insanı da kapsayacak biçimde kullanıldığını görürüz. Elmalılı Hamdi Yazır haklı olarak: “Hayvan üzeredir fakat bu sözcük insan için de kullanılır” demektedir. Demek oluyor ki, Kur’an’ın kullandığı şekliyle Dabbe;, yerine nazaran hayvan cinsinden bir canlı olabileceği üzere, insan da olabilmektedir. Sebe mühletinin 14. ayetinde ise Hz. Süleyman’la ilgili bir olay anlatılırken ismi geçen Dabbetül arz’ın ağaçtan üretilen bütün objeleri kemiren kurtçuk olduğu tartışma götürmeyecek biçimde açıktır.
Benim yorumuma nazaran mikroplar, bakteriler, mikro organizmalar hatta hücre oluşturmayacak özellikte ve olağan ışık mikroskobu ile görülemeyecek boyuttaki hastalık etkenleri olan virüsler Dabbe’dir.
KIYAMET ALAMETİ OLARAK DABBETÜL ARZ
Kur’an’ın Neml müddetinin 82. ayetinde: “O kelam zirvelerine indiğinde, yeryüzünden onlar için bir DABBE çıkarırız da o, insanların bizim ayetlerimize (mucizeler, tabiattaki dengeler) yeterince inanmadıklarını/güvenmediklerini söyler” denilmektedir.
Ayette geçen DABBE yahut İslam kaynaklarında geçtiği terkibiyle DABBETÜL ARZ bizi daha çok ilgilendirmektedir.
Ayetteki “O söz” sözünün kıyametin yaklaşması manasında olduğu görüşüne sahip Kur’an yorumcuları, kıyametin sadece kozmolojik büyük bir felaket halinde anlaşılmaması gerektiğini, insanlığı rahatsız eden doğal felaketlerin bir kıyamet çeşidi olduğunu savunmuşlardır. Bu görüşe nazaran sera gazı salınımına bağlı olarak iklimde meydana gelen sapmalar ve bozulmalar bir çeşit kıyamettir. Hatta Hz. Muhammed, rastgele bir insanın mevtini bile kıyametle eş tutmuştur.
Yukarıdaki ayette Dabbe için “tükellimuhum”, yani “onlarla konuşur” kaydı düşülmüştür. Bu ifadeyi insanların konuştuğu üzere konuşma formunda anlamak, Allah’ın tanımlamasını eksik çeviri etmektir. Zira konuşmanın pek çok hali vardır. Sözgelimi Hz. Musa için “Kelimullah (Allah’ın sözü/Allah’ın konuştuğu kişi)” denilir lakin buradaki konuşma insanlara has bir özellikte değildir. Hasebiyle DABBETÜL ARZ denen varlığın herkesle ve herkesin anlayacağı lisanla konuşacağını anlamak gerekir.
Ayette, Dabbetül Arz’ın en değerli özelliğinin insanlara inanç ve kanaatlerinde yanlışlıklar içinde olduklarını söylemesi olduğu vurgulanıyor. Burada kelamı edilen “İman”, sırf inanma değil, inanç duyma ve inanç verme manasındadır. Bu manada Dabbetül Arz, insanlara genel olarak seslenip, gereği üzere önemli bir biçimde Allah’ın ortaya koyduğu kurallara hürmet göstermediklerini söyleyecektir. Ancak birebir varlık özel olarak yeniden insanlara:: “Siz her durumda Allah’ı denemeye kalktınız, ona ve onun tabiata koyduğu kurallara uymadınız. Bundan ötürü aslında siz hiçbir saygınlığa inanmayan inanç duyulmayan topluluksunuz” diyecektir. Ayette geçen “Ayet” sözcüğü de yalnızca Allah’ın kelamı manasına gelmez, insanların aklını hayrete düşüren tüm doğal olaylar için de kullanılır.
Dabbetül arz, Kur’an’da geçmesinin yanında birçok hadis kaynaklarında ve İslam düşünürlerinin yorumlarında bir kıyamet alameti olarak verilmektedir. Bunların sağlam olmadığı evvelce beri birçok hadisçi tarafından söylenmektedir. Yüzyılımızın en büyük hadis bilginlerinden Elbanî, bunların uydurma olduğunu savunmuştur. (Elbânî; Silsiletü’l ehâdîs ez-Zaîfa, 3/233-235)
KORONAVİRÜS EVRİMİN İSPATI VE İHTİLALİN HABERCİSİDİR
Korona virüs salgını bize evrimin gerçekliğini göstermiştir. Zira geni mutasyona, yani değişime uğrayan bir küçük varlığın hem kendi bünyesinde evrimi ilan ettiğine hem de metabolizması zayıfları mağlup ettiğine, bu özelliğiyle adeta Charles Darwin’in telaffuzuna paralel bir aktivite gösterip “Doğal seleksiyon (güçlülerin ayakta kalması manasında seçilim)” uygulayan mahiyette seyir izlediğine şahit oluyoruz.
Korona virüs salgını bize yaklaşan toplumsal değişim ve ihtilalleri de haber vermektedir. Zira dünyada beşerler ortasında büyük çatlaklar, aile fertleri ortasında bile yabancılaşma ve birbirinden kopuşlar yaşanırken ansızın ortaya çıkan Koronavirüs, uygulanan karantina ve sokağa çıkma yasakları sonucu meskenlerine mahkum olanları ailelerine ve komşularına yakınlaştırmıştır. Uzun yıllardan sonra dünyada birinci sefer ekonomik, toplumsal ve ruhsal dayanışmanın yaşandığına şahit olmaktayız. Dünyanın birçok yerinde zalimce süren savaşlar bir anda kesilmesi bile aslında ulusların hiç de birbirlerine düşman olmadıklarının göstergesi olmuştur. Batı emperyalizminin devasa şeytanlarından David ROCKEFFELLER’ın Yeni Dünya Tertibi için gerekli gördüğü büyük buhran teorisi aykırı tepmekte, onun mefkuresinin bilakis toplumsal bünyeleri ve ulusal devletleri sağlamlaştıran insani hislerin önderliğinde güya “Global ölçekli bir Sosyalizm”in gündeme gelme mümkünlüğü artmaktadır.
Yaklaşık 55 yıldır kılıktan kılığa giren ve bir sürü kuzeni bulunan Koronavirüs tam bir Sosyalist tutumludur, çünkü hiç kimseye torpil geçmeksizin söyleyeceği kelamı asla esirgemeden söylüyor, herkese haddini bir biçimde gösteriyor.
DABBETÜL ARZ’IN NE OLDUĞUNA DAİR YORUMLAR
Büyük İslam düşünürü ilahiyatçı merhum Yaşar Nuri Öztürk: “Dabbetül Arz denince, bizim aklımıza, mesela, insanlığı, kıyametin yaklaştığı yolunda daima uyaran ve nitelikleri Kur’an’daki tanıtıma uyan ünlü dahi fizikçi Stephen Hawking gelmektedir” diyerek yorumunu ortaya koymaktadır.
Ancak klasik anlatımlı ve hadis kültürüne dayalı inançlılarda Dabbetül Arz; başı bir hayvanın başı, kuyruğu öteki bir hayvanın kuyruğu, yünü tüyü daha öbür bir hayvanın yünü ve tüyüne benzeyen, aslında adeta “Hayvansan Frenkeştayn” gibisi bir canlı olarak verilmektedir.
Koronavirüs salgınındaki mutasyon geçirerek değişik ve tehlikeli ölümcül varlığa dönüşen Covid 19’un Dabbetül arz olup olmadığının kabulü ise size aittir lakin büyük bir toplumsal ihtilalin Mehdisi olduğu muhakkaktır.
Fakat ben Dabbetül Arz kavramını daraltmak istemiyor ve geniş manada kıymetlendirerek, saçma tevillere de müsaade vermeyerek, insanlığı kendi yaptıkları yüzünden hesaba çekip sorgulayacak her faktörün, bilhassa de insan metabolizmasına tesiri kesin ve direkt olan her doğal felaketin Dabbetül Arz olduğuna inanıyorum.
Bu manasıyla, evet, hayvan olmadığı halde canlıların bünyesine yerleştiğinden ötürü adeta canlı üzere hüviyet kazanan Koronavirüs bir Dabbetül Arz’dır. Önümüzdeki süreçte evrim kanunlarının gereği olarak tıpkı DABBE ismindeki mana üzere evvel ağır adımlarla ve sinsice mutasyona uğrayıp genetiği evrilen ve bilimin açıklamasına mevzu olan tüm doğal tehlikelerin uyarıcıları, ayrıyeten toplumsal ve şahsî alışkanlıkları değiştirip yeni ideolojilere selam yollayan bütün ögeler Dabbetül Arz’dır.
Olur olmaz masalımsı ve mitolojik varlık arayanlara sıkıntıyı ARZ EDERİM.
Nazif Ay