Türkiye'nin en çok yağış alan bölgesi olan Karadeniz'de son 3 aydır yağış ölçüleri büyük oranda azaldı. Barajlarda su düzeylerinin düştüğü, dere yataklarının kurumaya başladığı bölgede, mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava sıcaklıkları ve lodosun tesiriyle yakılan anız ateşleri de orman yangınlarına neden oldu. 3 günde 7 vilayette 100'e yakın farklı noktada çıkan yangınlarda yaklaşık 260 hektarlık ormanlık ve tarım toprakları de ziyan gördü. Yağış rejiminin bozulduğu ve kurak havanın hakim olduğu bölgede uzmanlar, kış kuraklığı konusunda ikazlarda bulundu. Kuraklık nedeniyle bölgedeki ziraî üretimin de olumsuz etkilenmesinden kaygı ediliyor.
“CİDDİ YAĞIŞ EKSİKLİĞİ GÖZLEMLİYORUZ”
Samsun Ondokuzmayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi öğretim vazifelisi Prof. Dr. Yusuf Demir, kış aylarının kurak geçmesinin yaz kuraklığından daha büyük bir tehlike olduğu belirterek “Pek çok ziraî faaliyet ve su havzalarının dolması için yağışların yüklü olarak kış periyodunda düşmesi istenmekte ve beklenmektedir. Ziraî üretimin devamlılığı açısından yağış rejimleri çok kıymetlidir. Bilhassa yıllık su bütçesini değerlendirirken çok kıymetli kıldığımız periyot birinci olarak ekim, kasım, aralık devri, bir öbür devir ise ocak, şubat ve mart devridir. Birinci devirdeki yağışlar bilhassa ziraî üretim açısından çok değerlidir. Bu nedenle bu dönemde düşen yağış rejiminin nizamlı ve istikrarlı olması bir sonraki yılın ziraî üretimini önemli manada etkileyecek bir süreçtir. Son yıllarda maalesef global iklim değişimi ve bunun etkilerini Karadeniz başta olmak üzere Türkiye’nin aşikâr bölgelerinde çok daha fazla hissedilmeye başlandığını gözlemliyoruz. Bu yıl Karadeniz başta olmak üzere birçok bölgede ekim, kasım ve aralık aylarında çok önemli bir yağış eksikliği olduğunu biliniyor. Bir yıldaki toplam yağışın yüzde 40’nı bu aylarda almamız gerekirken yağan yağışın yüzde 15-20 civarında kaldığını görüyoruz. Uzun vadede ne yaşanır bilmiyoruz fakat kısa vadede yaşanan bu sıcak iklimin devam edeceği kestirim ediliyor” diye konuştu.
“CİDDİ TEDBİRLER ALINMALI”
Türkiye genelinde ise son 3 ayda düşmesi gereken yağışın yüzde 50-60’ının düştüğünü kaydeden Prof. Dr. Demir, şunları dedi:
“Yağış ölçüsü olarak epey düşük seviyede olduğunu söyleyebiliriz. Yağışların hangi bölgeye ne kadar düştüğünden çok yağışın yağış mühletinin tesirli olması yahut düşmeme müddeti dediğimiz sürecin uzaması bizi çok endişelendiriyor. Tahminen gelecek aylarda düşen yağış ölçüsü buradaki açığı kapatabilir lakin bu periyotta düşmeyen yağışların oluşturacağı tesir bizi önümüzdeki süreçte olumsuz etkileyebilir. Bunun en kıymetli sonuçlarında birisi ‘kış kuraklığı’ dediğimiz kuraklığın bir işaretidir. Kış kuraklığının en temel göstergesi de bilhassa ziraî üretimde çok önemli manada üretimde ve randımanda eser kaybı yahut eser kalitesinde düşüş kelam konusu olabilir. Bunun yanında yeraltı suyu kaynaklarının beslenmesi çok kıymetli ki şu anda aşikâr barajlarda doluluk oranın düştüğünü görüyoruz. Bu süreç için önemli tedbirler alınması gerekmektedir aksi takdirde yaz devirlerinde bu sürecin devam etmesi önemli riskleri beraberinde getirir.”
VATANDAŞLAR DA ŞAŞKIN
Karadenizliler de yağışların azalması ve sıcak hava dalgasının tesirli olmasının şaşkınlığını yaşıyor.
Eski tarihlerde her mevsimin yaşandığını söyleyen Engin Çelik, “Özellikle bu tarihlerde kar yağışı çok olurdu. 3 yıl evvel bu tarihlerde çok yüksek kar yağışları vardı. Çok hoş oluyordu, kuraklık diye bir şey de yoktu. Bu sene ise yaz mevsiminden bir türlü çıkamadık. Daha öncelerden uzmanlarda mevsimlerin döndüğünü iklimlerin değişeceğini söylemişlerdi. Fakat yaşanan bu değişim bizler için güzel bir şey değil. Kış mevsimi kış üzere, yaz mevsimi ise yaz üzere yaşanması lazım. Aralık ayındayız yağmur ve kar yağması lazım. İlerleyen vakitlerde ne olur bilinmez ancak umarım yağışlar olur” dedi.
İnsanların doğayı çok fazla kirlettiğini ve sonucunda iklimlerin değiştiğini ifaden eden Cafer Kesimoğlu da, “Eski vakitlere nazaran yağışların azalmasının sebebi doğayı çok fazla kirletmemiz. Bunun sonucunda ise evvelce yağan yağmurlar ve karlar günümüzde yağmıyor. Bu sene Karadeniz’de yağış çok az oldu, olduğu vakitlerde ise sistemsiz olduğu için taşkınlara ve sellere sebep oldu. Eski tarihlerle kıyaslarsak bu aylarda kar yağması gerekirdi. Artık ise yağmur bile yağmıyor” diye konuştu.
Karadeniz Bölgesi’nde yağışların çok eksildiğini söyleyen Dursun Yazgı ise, “Günümüzde ülkeler bilinçsizce teknoloji ismine insanlara ve tabiata ziyan veriliyor. Eski devirlerde kış ayları kış üzere yaz ayları ise yaz üzere yaşanırdı. Günümüzde ise neyi ne vakit yaşayacağımız değişti. Karadeniz'de evvelden bu aylarda çok yağışlı geçerdi. Kurak geçen devirler çok az yaşanırdı. Bugün bunları yaşamamızın sebebinin bilinçsiz teknolojik gelişme olduğunu düşünüyorum” dedi.
Ersin Çam da “Biz İzmir’den buraya kar görmek için geldik lakin kar yağışını burada da göremedik. Yağışlar eskisi üzere yaşanmıyor. Gelecekte kuraklığın çok yüksek olacağını düşünüyorum. Biz doğayı kirlettik ve sularımızı koruyamadık sonuçları da bu türlü yaşanıyor” sözlerini kullandı.
SU DÜZEYLERİ DÜŞTÜ, DERELER KURUDU
Artvin'deki Deriner Barajı'nın suyu, azalan yağışlar nedeniyle 53 metre çekildi. Baraj gölü nedeniyle su altında kalan Yusufeli ilçesi Narlık köyünün eski yerleşim yeri de su yüzeyine yeniden çıktı. Cami ve konutların göründüğü baraj gölü kıyısına gelenler, köylerini seyretti.
Rize'nin Güneysu ilçesi Gürgen Deresi'nin su düzeyi de azaldı.