Kanal İstanbul ile ilgili ÇED raporunda denizle ilgili kısma dayanak veren raporu hazırlayan enstitüde vazifeli Dr. Yavuz Örnek, Kanal İstanbul’u farklı münasebetlerle savundu. Karadeniz’in altında 1000 sene sonra bir patlama olabileceğini, patlamada İstanbul Boğazının da yıkılacağını ve Kanal İstanbul’un bunun için kural olduğunu sav eden Örnek, “Ancak patlamada Kanal İstanbul da yıkılır” dedi.
Radyo Karakutu’da yayınlanan Bidebunuizle programında Yavuz Oğhan’a konuşan Örnek’in açıklamalarından satır başları şu formda:
“Normal kaidelerde Kanal İstanbul’a deniz trafiğinden ötürü muhtaçlık yoktur. Bu bir gerçektir. Zira Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ne nazaran memleketler arası trafik asla kapatılamaz. Gemiler kanaldan geçmeye zorlanamaz. Onun dışında bu kanalın açılmasını gerekli kılan birtakım münasebetler vardır. Mesela büyük kazalar olduğunda yakıt taşıyan tankerlerden boğaza büyük oranda sıvı yakıt dökülebilir. Bu durum günlerce Boğaz’dan gemi geçmesini engelleyebilir.
“MONTRÖ GELECEKTE GEÇERLİLİĞİNİ YİTİREBİLİR”
Başka tehlikeler de var. Mesela bugünkü siyasi ortamın gelecekte de birebir kalacağını sanmıyorum. Montrö 5-10 yıl sonra geçerliliğini yitirebilir. Ülkeler ortası birtakım statüler değişebilir. Örneğin; Ege Adaları’na Yunanistan’ın savaş uçaklarının inmesi için havaalanı yapması yasaktır. Ancak yaptılar. Yarın bir gün de Türkiye, ‘Bundan sonra risklerden ötürü boğazlardan geçmek fiyata tabi’ diyebilir. Zira büyük kazalarda Türkiye iktisadı ziyan görür.
“KANAL İSTANBUL, BOĞAZIN YIKILMASINI PÜRÜZLER ANCAK KENDİSİ DE YIKILIR”
‘Mesela Karadeniz’in altında 500 milyon metreküp H2S gazı var’ diyorlar. Diyelim ki Karadeniz’in altında bir magma oluştu. Ve H2S açığa çıktı. Yüzlerce atom bombasına denk patlama olur. İlla olacak demiyorum lakin bu hiç olmayacak manası taşımaz. Bu kanal, İstanbul Boğazının büsbütün yıkılmasını mahzurlar. Kanal da yıkılır lakin ona da gereksinim var. Yalnızca siyasi sebeplerden ötürü kanala karşı çıkmaya karşıyım. Gelecekteki birtakım riskleri bertaraf etmek için Kanal İstanbul’a muhtaçlık vardır.
“İÇME SUYU SORUNU YAŞANABİLİR LAKİN ÜLKEYE DÖVİZ GELECEK”
Ben Kanal İstanbul’a karşı değilim. Lakin dezavantajları da var. Terkos Gölü’ne yakın olan yerde zemin altı betonlaşmassa Terkos Gölü tuzlanabilir. Münasebetiyle İstanbul’un içme suyu sorunu olabilir. Lakin bir avantajı varsa 10 dezavantajı var. Buraya 7 milyonluk bir kent kurulacak. Bu ülkeye döviz kazandıracak. Kesinlikle yabancılara satış yapılacak. Ülkemin geleceği için yararlı olacağına inandığım bir projedir. Orada bir kent kurulmasına sıcak bakıyorum. ‘Orada kaç milyon metrekarelik toprak alan sulandırılacak. Bizim toprağa gereksinimimiz var’ diyeceksiniz. O da yanlışsız. Lakin 8 milyon nüfuslu harika bir kentin kurulmasına sıcak bakıyorum.”