ABD ve İran ortasında artan tansiyonun risk iştahını olumsuz etkilemesiyle global piyasalarda olumsuz bir hava gözlenirken, altın fiyatları 2013 yılından bu yana en yüksek düzeye çıktı. Petrol fiyatlarında da cuma gününden bu yana artış yaşanıyor.
Deutsche Welle Türkçe’nin haberine nazaran, piyasalardaki dalgalanma İran İhtilal Muhafızları Ordusu'nun Kudüs Gücü Kumandanı Kasım Süleymani'nin cuma günü Bağdat Havalimanı'na ABD tarafından düzenlenen hava akınında öldürülmesi sonrasında başladı.
ABD ve İran ortasındaki tansiyonla jeopolitik risklerin yükselmesi Japon yeni ve altın üzere inançlı liman olarak görülen yatırım araçlarına talebi arttırırdı.
Altının spot piyasadaki ons fiyatı dalgalı süreçlerde bin 588 dolara kadar yükselerek 2013'ten bu yana en yüksek seviyeyi gördü.
Ortadoğu'da İran ile bağlar gerginleşirken ABD Lideri Donald Trump'ın Irak parlamentosunun ABD birliklerinin ülkeyi terk etmesi kararının akabinde, hükümetin de birebir talepte bulunması halinde Irak'ı ağır yaptırımlar uygulamakla tehdit etmesiyle petrol fiyatları artış gösterdi. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı yüzde 2 yükselerek 70 doların üzerinde çıktı. Böylelikle Eylül ayından bu yana en yüksek düzeye ulaştı.
BORSALAR DÜŞÜŞTE
Öte yandan dünya borsaları da İran tansiyonu nedeniyle düşüşte. Japon Nikkei endeksi yüzde 1,9 düşerken, Avrupa borsalarında da negatif seyir izleniyor. Almanya'nın DAX endeksi yüzde 1,9 inerken, Paris CAC 30 endeksi yüzde 1,3 düşüş gösterdi. Londra FTSE 100 endeksi de yüzde 1,1 kıymet kaybetti.
Türk lirası da petrol fiyatlarındaki yükseliş nedeniyle baskı altında. Dolar/TL İran-ABD tansiyonuyla 5,9790'a kadar yükseldi. TL 2019'da dolar karşısında yüzde 11 civarında kıymet kaybına uğradı.
MOODY UYARDI
Moody's Investor Service, ABD ile İran ortasında giderek tırmanan gerginliklerin, global iktisatta riskleri artırdığı uyarısı yaptı.
Moody's'in Pazartesi günü açıkladığı raporda, Washington ve Tahran'ın gerginliği “askeri seviyelere kadar tırmandırmayacağı”na ait öngörüleri korudukları vurgulansa da, bu durumun belirsizlikleri artırdığına ve bunun da bilhassa petrol ve doğalgaz endütrilerini olumsuz etkilediğine dikkat çekildi ve şöyle denildi:
“Uzun sürecek bir uyuşmazlık durumu, ekonomik faaliyet ve finansal şartları zorlaştıran şok tesiri yaratarak, geniş manada global iktisat üzerinde aksiliklere neden olabilir. Kritik altyapı üzerinde oluşacak hasarlar ve ticarette süreksiz bozulma, finans dışı şirketleri olumsuz etkileyecektir.”
Raporda ayrıyeten, bu süreçten bilhassa hidrokarbon bazlı sanayilerin olumsuz etkileneceğine dikkat çekildi..