Sayıştay’ın Türkiye Halk Bankası’nın 2018 yılı hesaplarına ait kontrol raporunda, asıl misyonu “esnaf ve sanatkârlar ile küçük ve orta ölçekli sanayi işletmelerini” destekleme olarak belirlenen bankanın, kredilendirmede bunu daha fazla öncelemesi istendi.
Rapora nazaran banka, 2018 yılında 250,5 milyar TL nakdi kredi verdi. Bunun yüzde 65,9’u ticari kredilerden, yüzde 17,8’i ferdî kredilerden ve yüzde 16,3’ü de ihtisas kredilerinden oluştu.
Ticari segmentte yer alan 3 bin 774 müşteri üzerinde 22,6 milyar TL olmasına rağmen bunun 180 kat daha fazlası olan KOBİ segmentindeki 675 bin 654 adet müşteri üzerinde 90,1 milyar TL kredi bulunduğu bildirildi.
5 ŞİRKETE 17 MİLYAR
BirGün’den Nurcan Gökdemir’in haberine nazaran; 2018 yılsonu prestijiyle kurumsal-ticari müşterilere kullandırılan nakdi kredilerin 17.3 milyarının birinci beş firmaya, 27.7 milyar TL’sinin birinci 10’a, 40.8 milyarının birinci 20’ye, 90.3 milyarının birinci 100’e, 104.2 milyarının da birinci 150’ye verildiğinin altı çizildi.
Buna nazaran bankanın verdiği kredileri kullananların yüzde 37,1’i kurumsal, yüzde 36’sı KOBİ, yüzde 17,8’i ferdî, yüzde 9,1’i de ticari müşterilerden oluştu. Bir evvelki yıla nazaran kurumsal müşteriler yüzde 4 artarken KOBİ’lerin oranı çok az değişti.
KOBİ’LERİN HİSSESİ ARTMALI
Sayıştay denetçileri, bu tespitler üzerinden “Kurumsal müşterilerden fazla, cari mevzuat çerçevesindeki kullandırımlarla toplam kredilerdeki oransal hissenin KOBİ’ler lehine artırılması önerilir” ikazında bulundu.
RİSKİ AKTİF YÖNETİN
Raporda yer alan bir öteki kontrol bulgusunda da yabancı para cinsi ticari nitelikli kredilerden kaynaklanan risklerin aktif yönetilmediği yer aldı.
Banka’nın 250.5 milyar TL fiyatındaki toplam nakdi kredilerinin yüzde 33,9 oranındaki 84.9 milyar TL’sinin yabancı para cinsinden kredilerden oluştuğu bildirildi. Bunun yüzde 29’unun “Gayrimenkul Kira Hizmetleri ve İş Faaliyetleri” kesimine, yüzde 16,6’sının imalat sanayine, yüzde 12,5’inin elektrik, su, gaz dalına, yüzde 12,6’sının otel ve lokanta hizmetlerine, yüzde 7,2’sinin de inşaat dalına ilişkin olduğu belirtildi.
Uluslararası finansal piyasalardaki gelişmeler sonucu yabancı para kurlarındaki mümkün yükselmelerin şirketleri olumsuz etkileyebileceğinin altının çizildiği raporda, “Muhtemel gelişmeler bankanın kredi riskini olumsuz etkilemesi yanında, banka sermaye yeterlilik rasyosunu da negatif etkilemesi kaçınılmaz olacaktır” denildi.
Bankanın toplam nakdi kredileri içerisinde yüzde 33,9 oranında, toplam gayri nakdi krediler içerisinde de yüzde 55,2 oranında yer alan 130.8 milyar TL fiyatındaki risk nedeniyle kurun, kesimlerin ve firmaların yakından izlenerek gereken tedbirlerin vaktinde alınması istendi.