8 Ocak tarihinde Tahran üzerinde bir füzeyle düşürülen Ukrayna uçağındaki bir yolcunun kimliği başları karıştırdı. 38 Yaşındaki Olena Malakhova isimli bu iş bayanı, Birleşmiş Milletler tarafından Libya silah ambargosunu ihlal etmekle suçlanan iki şirketin yöneticisi ve bir milletlerarası silah tüccarıydı. Uçakta ölen iki Ukraynalı’dan biri olan Malakhova’nın geçtiğimiz yıl şu üç başşehir ortasında mekik dokuduğu anlaşıldı: Kiev, Trablus ve Ankara.
Olena Malakhova’nın sahibi olduğu SkyAvia Trans hava nakliyatı şirketine bağlı İl-76TD referanslı ve UR-COZ kayıtlı kargo uçağı 6 Ağustos 2019’da Libya Trablus Misrata havaalanında Haftar kuvvetlerine ilişkin bir İHA tarafından amaç alınmış, uçaktaki silahlar dökülüp saçılmıştı. Haftar’ın Kumandanı olduğu Libya Ulusal Ordusu yetkilileri uçağın Türkiye’nin Akıncı hava üssünden Libya’ya kaçak silah taşıdığını ve bu halde İhvan’ı destekleyen milislere yardım edildiğini tez etmişlerdi.
KÜRESEL SİLAH MAFYASI
Olena Malakhova’nın SkyAvia Trans isimli nakliyat şirketi dışında İngiltere’de kayıtlı ve öteki ortakları bilinmeyen Volaris Business isimli şirkette de payları var. Bu şirkette ortak olmamakla birlikte bir yerde imzası bulunan öteki biri Anastasiya Daniyev isimli yeniden Ukraynalı genç bir bayan. Bu bayanın sahiden iş insanı mı yoksa çantacı istihbaratçı ya da örgütçü mü olduğu bilinmiyor.
Bu iki firma da kendilerini yolcu ve yük nakliyeciliği firmaları olarak tanıtıyorlar. Ağustos ayında uçakları Trablus’da imha olduğunda Ukrayna’da bir basın toplantısı yaparak Türkiye’den Libya’ya “insani yardım” götürdüklerini söylemişler. CNN İnternational’in 24 Ocak tarihli haberine nazaran başta Birleşmiş Milletler olmak üzere kimse bu teze inanmamış.
Aralık ayında Libya’ya silah ambargosu konusunda bir rapor yayınlayan BM, başta Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri olmak üzere kimi üyelerin ambargoyu pervasızca deldiklerini söylüyor. BM, yollanan ve üzerinden para kazanılan gereçler içine de en başta İHA, SİHA ve bunlara ilişkin kesimleri sayıyor. Bunlar uçak nakliyeciliğinde “oto yedek parçası” olarak kaydedilmişler.
UÇAK PARÇALANDI SİLAHLAR SAÇILDI
CNN’e nazaran BM uzmanları Ağustos ayında Trablus’da parçalanan uçağın fotoğraflarını, nakliye evraklarını, konşimentoları incelemişler. Bunların silah ve SİHA gereci olduğunu, esasen Trablus hükümetinin içinde bulunduğu ortamda bu kadar oto yedek modülüne muhtaçlığı olmadığını saptamışlar ve evraklar üzerinde imzası olan Olena Malakhova üzerinde durmaya başlamışlar.
CNN’in görüşmek istediği Olena Malakhova’nın eşi Salihov çok hüzünlü olduğunu, konuşamayacağını söylemiş, e-postalara da yanıt vermemiş. Bu ortada Ukrayna makamlarının ülkedeki hava nakliyeciliği şirketlerine Libya’ya gitmeyi Haziran 2019’dan beri yasakladığı, SkyAvia Trans’ın Libya Kızılay kurumuna insani yardım palavrasıyla Ukrayna’dan özel müsaade almış olduğu açığa çıkmış. BM Komitesi 9 Aralık tarihinde anlatılanlara inanmadığını söyleyerek Ukrayna’yı sıkıştırmaya başlamış. Zati Libya Kızılay Kurumu da uçakla, şirketle ilgisi bulunmadığını, Malakhova’yı da tanımadığını resmen bildirmiş.
Bu ortada Ağustos ayında Trablus’ta parçalanan uçağın ondan evvelki son 3 ayda Kiev-Ankara-Trablus ortasında 30 sefer yaptığı anlaşılmış. İşin daha da farklı tarafı birebir uçak 2018 yılının son 2 ayında Yemen’in Aden kentine, yani Suudi Arabistan’ın Husilere karşı yardım ettiği kısmın elinde bulanan havaalanına birçok sefer yapmış. Daha evvel Afganistan’a da çok seferde bulunmuş.
KİMİN ELİ KİMİN CEBİNDE
Olena Malakhova’nın İran’a neden gittiği bilinmiyor. SkyAvia Trans çalışanları Ağustos ayında parçalanan uçağın büyük maddi kayba neden olduğunu, Malakhova’nın bu nedenle imkan aramak için İran’a gitmiş olabileceği argümanında bulunuyorlar. Halbuki, Malakhova şayet düşen uçakta ölmemiş olsaydı Batılıların baskısıyla bunalan Ukrayna istihbaratı tarafından sıkıştırılacak ve büyük bir silah kaçakçılığı şebekesi biraz daha açığa çıkmış olacaktı. Kilit isim ele geçmeyince örgüt çözülmedi. Şu an için İran’ın Ukrayna uçağını “yanlışlıkla” düşürdüğü kabul ediliyor, meğer kimi ülkelerin istihbaratlarıyla mafyanın içiçe geçmiş olduğu günümüzün acımasız dünyasında, 176 kişinin öldüğü bir olayda bile kimin eli kimin cebinde pek de muhakkak değil.