Samsun’un Bafra, Engiz ve Alaçam ilçe sonlarında bulunan Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti, 350’den fazla kuş cinsine konut sahipliği yapıyor. Burası, 13 Nisan 2016’da UNESCO’nun Dünya Mirasları Süreksiz Listesi’ne alındı ve daha sonra ziyaretçilerin özel araçlarıyla alana girmesine yasak getirildi.
Samsun’un merkezine 30 kilometre uzaklıktaki Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti, kuş cinsleri açısından dünyanın sayılı merkezlerinden / Fotoğraf: Adnan Demir
ZİYARETÇİ SAYISI DÜŞTÜ
Independent Türkçe’den Lale Elmacıoğlu’nun haberine nazaran; 16 Nisan 2018’de getirilen yasak kapsamında artık alana yalnızca belediye otobüsleriyle giriliyor. Bölge çok geniş olduğu için de tamamını araçsız gezmek güç. Bu nedenle alanda ayrıyeten belediyelere ilişkin akülü araçlarla da ulaşım sağlanıyor. Bu araçların bir saatlik kullanım bedeli ise 100 TL. Durum bu türlü olunca daha evvel 42 bin civarında olan ziyaretçi sayısı yüzde 35 oranında azaldı.
Bu yasağın “Bölgenin doğal yapısının korunmak ve kuşların ürkütülmemesi” gerekçesiyle alındığı belirtiliyor. Fakat yasağa reaksiyon gösterenler var.
2018’de yaklaşık 42 bin kişinin ziyaret ettiği Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti’ne, 2019’un birinci 6 ayında 13 bin kişi gitti / Fotoğraf: Vedat Soğukpınar
15-20 KİLOLUK EKİPMANLARLA 20 KİLOMETRE
Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti’ndeki araç yasağı, tabiat ve kuş fotoğrafçılarını etkiledi. Yaklaşık 20 kilometrelik alanda 15-20 kiloluk ekipmanlarla yürümenin zorluğuna vurgu yapan fotoğrafçılar, kendilerinin deltaya araçla girişlerine müsaade verilmesini talep ediyor.
Kuş fotoğrafçılığı yapan savcı Vedat Soğukpınar, “Artık bu türlü fotoğrafları çekmemiz zor” diyor / Fotoğraf: Vedat Soğukpınar
“AVCILAR ÜZERE TETİĞE DEĞİL, DEKLANŞÖRE BASIYOR, KUŞLARI ÜRKÜTMÜYORUZ”
Alanda yıllardır fotoğraf çeken Samsun Bölge Adliyesinde vazifeli Cumhuriyet Savcısı Vedat Soğukpınar, manda sahiplerinin Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti’ne araçla girişinin özgür tutulurken, kendilerine müsaade verilmemesine yansılı:
“Biz fotoğrafçılar, avcılar üzere tetiğe değil, deklanşöre basıyor, kuşları ürkütmüyoruz. Aslında ürkütsek, kuşlar kaçar ve fotoğraf çekemeyiz. Tabiatın, kuşların hoşluğunu fotoğraflıyoruz. Bölgenin doğal yapısını koruyor ve alanı tanıtıyoruz. Evvelden belli bir noktaya kadar otomobilimizle gidip, oradan fotoğraf çekeceğimiz yere geçebiliyorduk fakat 1,5 yıl evvel araçları yasakladılar. Yaklaşık 20 kilometrelik bir alandan bahsediyoruz ve burada otomobilsiz işimizi yapmamız çok güç zira ekipmanlar, en az 15 kilo olduğundan, onları taşıyamıyoruz. Alanda ortalama 8-10 saat kalıyoruz. Hatta geceden Kızılırmak Deltası Kuş Cennetinde yatıp, sabah kuşları fotoğrafladığımız oluyor.”
Soğukpınar: Manda sahipleri hayvanlarını denetim etmek için araçlarıyla rahatça giriş çıkış yapabiliyor, biz yapamıyoruz / Fotoğraf: Independent Türkçe
Vedat Soğukpınar, “Benim fotoğraf makinem 30 bin lira. Makinesi 80 bin ila 100 bin lira olan arkadaşlar da var. Bu aletler çok özel, yağmurda, çamurda ziyan görür ve taşıması zordur. Araçla gitmeliyiz ki inançlı olsun. Aslında araçlarımızla aşikâr bir bölgeye kadar gidip sonrasında yürüyoruz. Kuşları ürkütmüyoruz. Belediye otobüs seferi koydu. Kuşların ürkecekleri varsa asıl koca otobüsten ürkerler. Uygulama yanlış” dedi.
Kuş fotoğrafçıları, Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti’ni ziyaret etmek için en uygun vakitlerin Nisan-Mayıs ve Eylül-Ekim ayları olduğunu belirtiyor / Fotoğraf: Vedat Soğukpınar
DEMİR: YASAKLANDIĞINDAN BERİ GİTMEDİM!
Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti’nde özel kuş kareleri yakalamak için saatlerce uğraşan birtakım fotoğrafçılar, otomobilsiz ekipmanları taşımanın ve muhafazanın sıkıntı olduğu gerekçesiyle artık buraya gitmiyor.
16 aydır deltaya gitmediğini belirten Adnan Demir, Vedat Soğukpınar’la emsal görüşte:
“Alana araçlarımızla gideriz zira fotoğraf makinesi ve ekipmanımız çok fazla oluyor. Tripod, lensler ve öteki eşyalarımız çok ağır. Kimi vakit kamuflaja giriyoruz. İçeceğimizi, yiyeceğimizi de yanımıza alıyoruz. 15-20 kiloluk ekipman oluyor. O kadar ekipmanı nasıl götüreceğiz? İşimiz bittiğinde de hiçbir yere ziyan vermeden geri dönüyoruz. Tamam mangalcı, piknikçi gelemesin fakat fotoğrafçılara tolerans gösterilsin.”
“OTOBÜSTEN LAKİN GÖRÜNÜM FOTOĞRAFI ÇEKERSİNİZ”
“Manda sahiplerine gösterilen tolerans, bize de gösterilsin” diyen Demir, şunları söyledi:
“Kuş fotoğrafçıları gayeye yönelik olarak alana sarfiyat ve ziyan vermez. Kişisel aracınızla gitmek ile otobüsle gitmek ortasında dağlar kadar fark var. Otobüsler göz boyamak için konulmuş, kuşları lakin çok uzaktan görebilir, hasebiyle seçemezsiniz. Otobüsten lakin görüntü fotoğrafı çekersiniz, kuş fotoğrafı çekmek imkansız. Lakin cins ve kuş çeşitliliği içerlerde artıyor. Yaklaşık 20 kilometre kadar yürümek gerekiyor. Manda sahiplerine gösterilen tolerans bize de gösterilsin! Mandacılar, altında traktörle, arazi aracıyla talan ediyorlar orayı. Doğayı müdafaa münasebet gösterildiyse, kuşların doğal hayatı bozulmasın deniliyorsa, belediye otobüsleri neden giriyor?”
Alana hakikaten fotoğraf çekmek maksadıyla gelen şahısların, öbür ziyaretçilerden nasıl ayırt edilebileceği sorusuna ise Adnan Demir, “Girişte, ekipmandan kimin ne emelle girdiği belirlenir. Aslında toplulukta herkes birbirini tanıyor. Türkiye’de bu işi yapan şahıslar aşikâr, ülkedeki fotoğrafçılar birbirini tanır. Bir dernek kurulması ya da kart verilmesi de gündemimizdeydi. Olay rahatlıkla halledilir” cevabını verdi.
Demir: Kişisel arabalar yerine koskoca belediye otobüsleri alanda dolaşıyor. Otomobilden ürktüğü argüman edilen kuşlar, otobüsten korkmaz mı? / Fotoğraf: Adnan Demir
“3Y KURALI: YAVRU KUŞ, YUVA VE YUMURTA FOTOĞRAFI YASAK”
Demir, “Kuş fotoğrafçılığında 3Y kuralı vardır. Fotoğrafçılar asla yavru kuş, yuva ve yumurta fotoğraf çekmez. Bu kadar hassasız” dedi.
Gök Kuzgun kuşunun fotoğrafını çeken Demir, “Biz kuş fotoğrafçıları olarak, bu alanın Türkiye’ye ve dünyaya tanıtılmasında aracı olduk. Lakin araç yasağının akabinde bu usul fotoğrafları çekemez olduk” dedi / Fotoğraf: Adnan Demir
“KIZILIRMAK DELTASI KUŞ CENNETİ’NİN TÜRKİYE’YE VE DÜNYAYA TANITILMASINDA ARACI OLDUK”
Samsun’daki Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti’nin tanıtımına katkı sağladıklarını söyleyen Demir, alanda pek çok konuk kuşun yer aldığını da kelamlarına ekledi:
“İki kutup ortasında gidip gelebilen taş kuşu bile var orada. Biz fotoğrafları çekip, paylaştıkça beşerler merak ediyor, geliyor. Biz hem Türkiye’ye hem dünyaya tanıttık Kızılırmak Deltası’nı. Beşerler sanıyor ki hayvanat bahçesinde gezer üzere görebilecekler! O denli değil, orada kuşları görebilmek için vakit ayırmak, emek sarfetmek gerekiyor. 350-400 çeşit kayıt altına alınmış cins sayısı mevcut Kızılırmak Deltası’nda. Ancak yasaklandığından beri gitmedim, 1,5 yıl oldu!”
Bilgisayar mühendisi Demir, güvenlik konusuna da dikkat çekerek, “Fotoğraf çektiğimiz alanda otomobil koşul. Yoksa domuz ve çakala karşı savunmasız oluruz. Bisiklet ya da akülü araçla savunmasız kalırız” dedi.