İsrail Hayfa Teknik ÜniversitesiTechnion’daki araştırmacılar, çöl bölgelerinde bile havadan su üreten bağımsız bir sistem geliştirdi.
Yenilikçi sistem, küçük ve izole topluluklara su sağlayabilir ve uzun aralar boyunca su taşıma gereksinimini ortadan kaldımaktadır. Havadan su üreten yeni sistemin telif hakkı, Technion Basin Sözcüsü tarafından bildirildi.
Dünya Sıhhat Örgütü’nün (WHO) iddialarına nazaran, dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 13’ü 2025 yılına kadar içme suyunun yetersizliğinden muzdarip olacaktır.
Bu nedenle, tatlı suya erişim, BM tarafından kabul edilen 17 Kalkınma Amacından (SKH) biridir. Bu maksat havadan su üretmek için bağımsız bir sistem geliştirmenin motivasyonuydu.
TÜRÜNÜN BİRİNCİ ÖRNEĞİ
Havadan su üretme projesi Hayfa Teknoloji, İnşaat Mühendisliği ve Etraf Mühendisliği Fakültesi Etraf, Su ve Tarım Mühendisliği Kısmı’ndan Profesör David Broday ve Profesör Eran Friedler ile Stephen ve Nancy Büyük Su Araştırma Enstitüsü (GWRI) tarafından geliştirilmiştir.
Dünyada çeşidinin birinci örneği: havadan pak su üretmek için güç tasarruflu bir sistem. Mevcut teknolojiden farklı olarak, Technion araştırmacılarının sistemi iki basamaklı bir döngüsel sürece dayanmaktadır: yüksek konsantre bir tuz çözeltisi kullanarak nemin havadan emilimiyle ayrılması ve nemin nem gidericiden ayrılması ve altındaki buharın ağırlaştırılması atmosferik basınç şartları ile gerçekleştirilmektedir.
Prof. Broday “Enerji tasarruflu olmanın yanı sıra, yeni teknoloji ek bir avantaj da sunuyor: sürecin bir modülü olarak su tıpkı vakitte kirletici unsur uzaklaştırma süreçlerine de tabi tutulnaktadir,” dedi.Mevcut sıvıyi su kaynaklarına bağımlı olmadan yaptık. Yaptığımız prototip sistemin beklendiği üzere çalıştığını ve şu anda onu ticari bir esere dönüştürmek için çalıştığımızı söyleyebiliriz. “
Prof. Friedler. “Mevcut teknolojiler, nemi ağırlaştırmak için sisteme giren tüm hava kütlesini soğutarak basitçe” aksi “klimalar üzere çalışırlar,” dedi. “Bu ‘doğrudan soğutma’ yaklaşımı enerjisel olarak verimsizdir, zira bu çeşit sistemler çok fazla atık Yeni hacim, yalnızca havadan çıkarılan nemin soğutulmasını ve su üretmek için gereken güç ölçüsünü değerli ölçüde azaltmayı içeriyor. ”
Sistemin geliştiricileri: (Soldan) Profesör David Broday, Profesör Eran Friedler, Ilan Katz ve Liron Houber.
Fotoğraf: Technion Sözcüsü.
“Tuzdan arındırma ile rekabet etmiyoruz,” diye açıkladı Prof. Broday. “İsrail denize yakın gelişmiş bir ulus ve tuzdan arındırma sistemleri ile tüm su gereksinimini karşılayabiliyor. Başka nedenlerin yanı sıra İsrail nispeten küçük bir ülke ve nüfusun kıymetli bir kısmı kıyı boyunca yaşıyor. Bunun bilakis, tuzdan arındırılmış suyun kıyıdan uzaktaki topluluklara taşınması, çok uzun boru sınırlarına muhtaçlık duyulması nedeniyle çok kıymetlidir. Burada yeni teknolojinin avantajları yatıyor.” Sistem bilhassa en çok gereksinim duyulan yerde su üretebileceğinden, tatlı yahut tuzlu su kaynaklarından uzakta bulunan küçük ve izole topluluklar için geçerlidir.
Friedler’e nazaran, “Su, ömrün değerli bir bileşeni olmasının yanı sıra, ortalarında ferdî ve toplum sıhhati ve hatta bayanların güçlendirilmesi üzere öteki değerli ögeleri da etkiliyor. Birçok yerde genç kızlar okula gitmiyor zira Yetişkinler üzere, bayanlar bile su taşımak için saatler ayırmaktadırlar.Ayrıca, su erişimi günümüzde kurak bölgelerde kanlı çatışmalarda merkezi bir faktördür ve göç için en önde gelen nedenlerden birini oluşturmaktadır. kirli sudan ölen çocukların riski, şiddet içeren aksiyonlardan dolayı ölmekten 20 kat daha fazladır.”
Çeviri: Rafael Sadi