AFAD, Kanal İstanbul ile ait açıklama yaptı. Açıklamada, “Kanal İstanbul ve zelzele alakasına atfedilen sarsıntı tehlike ve riskleri gerçek değildir. Kanal İstanbul Projesi’nin geçiş güzergahında ve yakın etrafında zelzele üretecek canlı fay bulunmamaktadır” sözlerini kullandı.
Halbuki kanal, zelzele riski üzerine değil, yapılacak köprülerin büyük bir zelzele olması durumda sıkışacak olması, yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya kalması gerekçesiyle daha büyük bir faciayı tetikleyeceği için eleştiriliyordu.
AFAD’ın yaptığı açıklama şöyle;
“1953’den beri zelzele müşahede ve araştırma faaliyetlerini bilimsel olarak yürüten Sarsıntı Dairesi’ni bünyesinde bulunduran AFAD, Kanal İstanbul Projesi’nin defaatle sarsıntıyla ilişkilendirilmesi nedeniyle kamuoyunun gerçek bilgilendirilmesi için açıklama yayımlamak gereği duymuştur. Projenin, yapılması planlanan bölgeye atfedilen sarsıntı tehlike ve riskleri gerçeği yansıtmamaktadır.
Hayata geçirilme çalışmalarıyla birlikte gündeme sıklıkla getirilen Kanal İstanbul ve zelzele ilgisine atfedilen sarsıntı tehlike ve riskleri yanlışsız değildir.
İlk olarak Kanal İstanbul Projesi’nin farklı derecelerde zelzele bölgelerinde yer aldığı argüman edilse de bilimsel gerçek hayli farklıdır. Bilimsel ve teknolojik gelişmeler sayesinde yer altına ilişkin datalar daha yeterli tahlil edilmektedir. Bu çerçevede 2018 yılında yayımlanan Yeni Türkiye Sarsıntı Tehlike Haritası ile ‘derece’ ve ‘bölge’ kavramları artık kullanılmamaktadır. Yeni haritamıza nazaran zelzele tehlikesi, koordinatlarına nazaran, nokta bazlı olarak, en büyük yer ivmesi bedelleri ile belirlenmektedir. Ülke çapındaki tüm yapı üretimleri ile projelerin, bu noktasal pahalar baz alınarak gerçekleştirilmesi yasal bir zorunluluktur.
İkinci olarak, Kanal İstanbul güzergahı boyunca fay çizgileri olduğu, yeryüzü ve yeraltı gerilme istikrarlarını bozarak yeni sarsıntıların davet edileceği vb. argümanlar bilimsellikten büsbütün uzaktır. Bilindiği üzere ülkemizde sarsıntı üreten yahut üretebilecek faylar, yetkili kurum olan MTA Genel Müdürlüğü tarafından çalışılmakta ve haritalanmaktadır. İlgili kurum ve kuruluşların çalışmalarında bu haritalar baz alınmaktadır. 2013 yılında güncellenen Türkiye Canlı Fay Haritası’nın İstanbul kısmına bakıldığında, Kanal İstanbul güzergâhı boyunca kayda kıymet bir zelzeleye neden olacak canlı fay bulunmamaktadır. Ayrıyeten bahse mevzu yapılacak kanal çalışmalarının fayları tetiklemesi ile ilgili tartışmaların hiçbir bilimsel bir desteği yoktur.
Son olarak projenin sarsıntı tehlike ve risklerini arttırdığı tezinin da bilimsel gerçeklikle ilgisi bulunmamaktadır. Zelzele tehlikesini oluşturan faktör, canlı fay çizgileridir ve ülkemizdeki canlı fay çizgileri da bilinmektedir. Hasebiyle bilinen fay sınırları bağlamında tehlikenin artması ya da azalmasından kelam etmek yer bilimlerine nazaran mümkün değildir. Risk; can, mal, ekonomik ve çevresel ziyanlar ile ilgili olup, mevcut yasalar, yönetmelikler ve bilhassa 1 Ocak 2019’da yürürlüğe girmiş olan Türkiye Bina Sarsıntı Yönetmeliği kapsamında üretilen ve projelendirilen yapıların yeni riskler yaratması kelam konusu değildir.”