Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Lideri Profesör Hekim Mehmet Ceyhan, Radyo Trafik’te Kerim Öztürk’e konuştu. Koronavirüsün 31. gününde ülkemizdeki son durumu kıymetlendiren Ceyhan, virüsün izole edilmesine değinerek “Bu daha birinci etap, aşıyı bulabilmek için daha binlerce adım var. Pandemide bütün dünya etkilendiği için, dünyadaki 7,5 milyar beşere aşı üretmek pratikte mümkün değil” dedi. Türkiye’de 1990’dan beri aşı üretilmediğine değinen Ceyhan, aşıyı bulsak dahi üretecek tesisimizin olmadığını belirtti. Ayrıyeten gebelerin de risk kümesine girdiğinin altını çizen Ceyhan, gereksiz destek vitamin alımına da değinerek “Aşırı bağışıklığı nedeniyle hastalar hayatını kaybedebiliyor” dedi.
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan’ın açıklamalarından öne çıkan başlıkları şöyle:
“KADEMELİ TEDBİR ALMANIN DEZAVANTAJINI YAŞIYORUZ”
“Virüsü kendi halinde bırakırsak katlanarak artmaya devam eder. Biz Türkiye’de daha işin başındayız, kimse yarın ya da 2 hafta sonra olayların azalıp salgının gitmesini beklemesin. Kabaca şu anda yüzde 15’lik bir günlük artış demek, 6 günde hadise sayısının 2 katına çıkacağı manasına gelir.
Kademeli tedbir alma modeli İspanya ve İtalya’da da uygulandı. Bu virüsün yaklaşık 5,5 günlük bir kuluçka müddeti var. Yani biz bugün aldığımız önlemlerin tesirli olup olmadığını, 1 hafta sonra görebiliyoruz. Bu da olayların 2 katına çıkması demek. Kademeli önlem almanın bu formda bir dezavantajı var.”
“7,5 MİLYAR BEŞERE AŞI ÜRETMEK PRATİKTE MÜMKÜN DEĞİL”
“Aşı geliştirmek için kesinlikle evvel virüsü izole etmek lazım. Türkiye’de bu yapıldı fakat bu, yüzlerce adımdan daha birincisi. Mesela Çinliler 7 Ocak’ta virüsü izole etti, ondan beri üzerinde çalışıyorlar. Ancak bu işe şu gözle bakmak lazım; pandemide bütün dünya etkilendiği için, dünyadaki 7,5 milyar beşere aşı üretmek pratikte mümkün değil. Yani biz parasını versek bile aşı bulmakta zorlanabiliriz. Aşı da bu tip salgınlarda o kadar değerli ki, aşısız denetim etmek çok güç. Toplumun kıymetli bir kısmının bağışıklığı olmayacağı için bu iş güç. Örneğin biz herkesi hasta ederek denetim etmiyoruz. Vatandaşın yüzde 90’ını içeriye kapandı diyelim salgın yüzde 10’un içinde dönüyor. Sonra siz tamam herkes sokağa çıksın dediğinizde o yüzde 90 bağışık olmayacağı için her an virüs tekrar girebilir ve tekrar salgın başlayabilir.”
“AŞIYI BULSAK BİLE ÜRETECEK TESİSİMİZ YOK!”
“Türkiye, 1990’lardan beri bir şişe bile sıfırdan başlayarak aşı geliştirmemiş bir ülke. Aşıyı bulmak da yetmeyecek. Buldunuz diyelim, aktif mi değil mi diye insan ve hayvan çalışmaları yapmak lazım. Tesirli oldu diyelim, üretmek lazım. Milyonlarca doz aşı üretecek bir kapasitemiz şimdi yok. Lakin bizden daha hazır olan, esasen viral aşıları üreten ülkeler var, onların tesisleri hazır. Aşıyı buldukları anda üretir onlar. Bizden daha önde olan ülkeler için bile aşı üretimi 1 yılda erken mümkün değil üzere görünüyor. Bizim bir aşı üretim tesisimiz falan olmadığı için bu daha uzun bir müddet alacaktır.”
KORONAVİRÜSÜNDE GEBELER RİSK GRUBUNDA!
“Bu güne kadar gebeler daima unutuluyor fakat aslında gebeler bu salgında riskli gruptadır. En büyük risk faktörü hipertansiyon gerisinden diyabet ve kalp hastalıkları geliyor.Gebelik de risk kümesi zira hamilelerde bağışıklık sistemi baskılanır bu yüzden hamileler risk kümesine girer. Ancak şimdi bebeğe virüsün geçip bir şey yaptığı görülmedi.”
“TAKVİYE VİTAMİN ALIMINA DİKKAT”
“Dengeli beslenen insan, bol meyve zerzevat yiyor ise ayrıyeten dışarıdan destek diye vitaminler alması ziyanlı bir şeydir.Bağışıklık sistemini daha çok güçlendirmek için ekstra vitaminler almak bu hastalıkta önemli ziyan verebiliyor. Zira hastaların birçoğu çok bağışıklık karşılığı nedeniyle kaybediliyor. Bağışıklık sistemi olağandan fazla yanıt verdiği vakit kendi akciğer hücrelerini falan da ortadan kaldırıyor.”
DIŞARI ÇIKARKEN NELERE DİKKAT EDECEĞİZ?
“Dışarı çıktığınızda, markete ya da kalabalık yerlere yaklaşınca maskenizi takmanız lazım. 1,5 metrelik aralığa dikkat etmeniz lazım, alışverişlerde kredi kartı ve olabildiğince temassız ödeme kullanmanız lazım. Ve yanınızda el dezenfektanı bulundurun. Konuta geldiğinizde ayakkabıyı dışarıda çıkarmaya gerek yok, çıkarıp çocukların falan erişemeyeceği bir yere kaldırın kâfi. Ekseriyetle virüs elbise ve ayakkabılarda falan 5-6 saat kalabiliyor. Kıyafetlerinizi kimsenin girmediği çocukların ulaşamayacağı bir odaya asıp pencereyi açıp havalandırırsanız virüs kalmaz. Sonra direk elinizi yıkayıp marketten aldığınız eşyaları tezgâha boşaltıp, poşetleri iç içe koyup çöpe atıp, dolaba girmesi gereken eserleri yerleştirin. Meyve ve sebzeyi olağan yıkamanız kâfi. Kutulu eserleri de yeniden balkonda yahut penceresi açık bir odada 5-6 saat bekletip sonra dolaba alabilirsiniz.”