MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli’nin, Ali Babacan’ın kurduğu DEVA Partisi’ne ve Ahmet Davutoğlu’nun kurduğu Gelecek Partisi’ne “milletvekili transferini” önlemek için “acil” yasal değişiklik yapılması daveti, AKP içinde tartışma yarattı.
AKP Küme Lideri Naci Bostancı, Bahçeli’nin daveti üzerine hukuksal çalışma başlattıklarını açıkladı. Lakin parti içinde bir küme, siyasetçilerin önüne yasal düzenlemelerle pürüz çıkarılmasının “ters tepeceği” ve “hülleye pürüz olamayacağı” görüşünü savunuyor.
BBC Türkçe’den Ayşe Sayın’ın haberine göre; partide, konjonktürel gelişmelere nazaran kısmi bir yasa değişikliği yerine, seçim mevzuatında kapsamlı bir değişiklik yapılması gerektiği görüşü lisana getiriliyor. Bunun zamanlaması konusunda ise yeni yasama yılının başlayacağı Ekim ayı sonrası işaret ediliyor.
AKP yetkilileri, Cumhur İttifakı ortağı MHP’nin önderi Bahçeli’nin gündeme getirdiği milletvekili transferini önlemeyi de içeren 6 farklı mevzudaki yasa değişikliği teklifine kayıtsız kalmazken, bu düzenlemelerin “aciliyeti” konusunda Bahçeli’yle birebir düşünmüyor.
Bahçeli’nin de teklifleri ortasında yer alan baroların seçim sistemi ve yapısına ait değişikliği öncelikli gündemine alan AKP’de, Seçim ve Siyasi Partiler Yasası konusunda ise genel eğilim telaşlı olunmaması istikametinde.
MHP ile oturulup konuşulabileceği ve karşılıklı uzlaşma noktası aranacağı belirtilirken, yalnızca milletvekili transferini önlemeye dönük bir düzenlemeye, tahlil olmayacağı düşünüldüğü için uzaklıklı bakılıyor.
“SİYASETE KANUNLA MANİ OLMANIN EN BÜYÜK BEDELİ İSTANBUL SEÇİMLERİ”
AKP içindeki birtakım siyasetçiler, seçime giderken kuralların değişmesinin ya da siyasetin önünün maddelerle kesilmesinin geçmişte olduğu üzere günümüzde de karşıt tepebileceğini düşünüyor.
Geçmişte Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın, yasal pürüzler çıkarılarak siyaset yapmasının engellenmek istendiği hatırlatılıyor. Daha yakın örnek olarak geçen yılki İstanbul seçimleri gösteriliyor ve “Siyasete kanunla mani olmanın en büyük bedeli İstanbul” değerlendirmesi yapılıyor.
“HÜLLE İLE AŞILIR”
MHP’de ise milletvekili transferi dahil siyasi partilerin milletvekili transferini önleyecek çeşitli formüller konuşuluyor. Bu kapsamda partisinden istifa eden milletvekilinin, 6 ay 1 yıl üzere, muhakkak bir mühlet diğer partiye geçememesi yahut tekrar eski partisine geri dönmemesi, küme kurmak için toplu transferin yasaklanması yahut istifa eden milletvekilinin öbür partiye geçememesi seçenekleri de bedellendiriliyor.
AKP’de ise geçmiş yıllardaki hülle partileri örnekleri verilerek, bu çeşit tedbirlerin kesin tahlil olmayacağına dikkat çekiliyor. Kimi parti kaynakları, bu bahiste şu değerlendirmeyi yapıyor:
“Diyelim ki toplu transferi yasakladınız, Türkiye’de siyasi parti kurmak bildirime tabi, bir dilekçe ile bunu yapabilirsiniz. Partisinde istifa eden 20 milletvekili, 20 farklı siyasi parti kurabilir, daha sonra bunları bir parti çatısı altında birleştirebilir. O vakit ne yapacaksınız? O nedenle bu işler kanunla olmaz, bunu topluma izah etmek gerekir. Bu mevzudaki kararı kamuoyu vicdanına bırakmak gerekir.”
KAPSAMLI DEĞİŞİKLİK OLABİLİR
AKP’de milletvekili transferinin engellenmesine sıcak bakılmamakla birlikte, kapsamlı bir seçim mevzuatı değişikliğinin uzun müddettir gündemde olduğuna dikkat çekiliyor.
Cumhurbaşkanlığı seçim sistemine geçilmesinin akabinde, yeni sisteme ahenk için Seçim ve Siyasi Partiler Maddesi’nde değişiklik yapılması AKP’nin uzun müddettir gündemindeydi.
Hatta bu bahiste “dar bölge”, “daraltılmış bölge” seçim sistemi, seçim barajı değişikliğini içeren ve seçim mevzuatının tek bir yasa çatısı altında toplanması seçeneklerini de içeren bir çalışmanın yapılabileceği belirtilmişti. Lakin bu düzenlemelerin geniş kapsamlı bir çalışma gerektirdiğini belirten AKP kaynakları, 2023 seçimleri öncesi bu düzenlemelerin yaşama geçirilmesinin hedeflendiğini lakin çalışmaların sonbahardan evvel başlamasının güç olduğunu tabir ediyorlar.
AKP Küme Başkanvekili Bülent Turan da, mevzuya ait gazetecilere yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçilmesi ile birlikte Siyasi Partiler Yasası değişikliğinin aslında kaçınılmaz hale geldiğini, bu hususta daha evvel de çalışma yapılmasının planlandığını söylemişti. Turan bu kapsamda, milletvekilinin güçleneceği, “dar, daraltılmış bölge” ve seçim barajı bahislerinin da ele alınabileceğini söz etmişti.
ERKEN SEÇİM OLUR MU
Devlet Bahçeli’nin milletvekili transferi ile ilgili değişiklik önerisi ve düzenlemenin “acil yasalaşması” talepleri nedeniyle erken seçim tartışmaları da siyasetin gündeminde. Bilhassa muhalefet kulislerinde, Bahçeli’nin son çıkışı “erken seçim işareti” olarak yorumlanıyor ve 2021’de erken seçim yapılmasının mümkünlük dahilinde olduğu bedellendiriliyor.
AKP kulislerinde ise erken seçimi gerektirecek şartların bulunmadığı tabir ediliyor:
“Milletvekilleri istemiyor. Harikulâde bir idare krizi yok. Milletlerarası konjonktür uygun değil. Korona gündemiyle ağırlaşan ekonomik sıkıntılar varken vatandaşın kederi öbür. CHP seçim istemiyor, öteki partiler istemiyor. Yeni kurulan partiler hazır değil, onlar da istemiyor. O halde niçin erken seçime gidelim?”