Türkiye nin en çok antibiyotik tüketen ülkelerin başında geldiğini belirten Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Escort Göztepe Uzmanı Prof Dr Meral Sönmezoğlu OECD bilgilerine nazaran Türkiye 1000 kişi başına kullanılan günlük tanımlanmış doz ile en fazla antibiyotik tüketen ülke Reçete maliyetlerinin yüzde 14 ünü antibiyotikler oluşturuyor dedi Caddebostan escort
Antibiyotiklerin kullanılmaya başlanması enfeksiyon hastalıkları ve halk sıhhati açısından ihtilal niteliğinde bir gelişme oldu Çünkü antibiyotiklerin kullanımında evvel hayat kayıplarının en kıymetli nedenini enfeksiyonlar oluştururken günümüzde kalp damar hastalıkları ve Bağdat Caddesi escort bayan kanser hastalıklarından sonra üçüncü sıraya gerilemiş durumda Antibiyotikler kullanıma girdikten sonra kimi enfeksiyon hastalıklarının sıklığı azaldı ve milyonlarca insanın ömrü antibiyotik tedavileri ile kurtuldu Ancak vakitle antibiyotiklerin ağır kullanılması bugün tüm dünyanın konuştuğu çok önemli bir tabloyu ortaya çıkardı antibiyotik direnci
2050 YE KADAR 1 4 TRİLYON DOLARLIK KAYIP YARATABİLİR
Küresel halk sıhhati açısından bakıldığında antimikrobiyal dirence bağlı olarak her yıl yaklaşık 700 bin kişinin hayatını kaybettiğine dikkat çeken Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof Dr Meral Sönmezoğlu Direnç oranının bu süratle artmaya devam etmesi halinde 2050 yılında antimikrobiyal dirence bağlı olarak her yıl 10 milyon kişinin hayatını kaybedeceği iddia ediliyor Türkiye hem antibiyotik tüketiminin hem de antimikrobiyal direnç düzeyinin en yüksek olduğu ülkelerden biri Bu nedenle global ekonomik kayıp varsayımları ülkemiz için güncellendiğinde Türkiye nin yüksek antibiyotik direnci sebebiyle 2050 ye kadarki süreçte 220 milyar ile 1 4 trilyon dolar ortasında bir ekonomik kayıp yaşama riski taşıdığı düşünülmektedir diye konuştu
DİRENÇLİ BAKTERİLERİN YAYILMASINA YOL AÇIYOR
Günümüzde antibiyotiklerin yalnızca tıp alanında değil tarım ve hayvancılıkta da ağır halde kullanılmasının dirençli bakterilerin artmasına ve yayılmasına katkıda bulunduğunu hatırlatan Prof Dr Meral Sönmezoğlu kelamlarına şöyle devam etti
Reçete Bilgi Sistemi RBS verilerine nazaran birinci basamakta 2011 yılında düzenlenmiş reçeteler değerlendirildiğinde toplam 439 milyon 539 bin 673 kutu ilacın reçete edildiği ve bunun yüzde 12 71 nin antibiyotiklerden oluştuğu tespit edilmiştir Düzenlenmiş reçetelerin maliyet tahlilleri yapıldığında genel maliyetin yüzde 14 14 ünü antibiyotiklerin oluşturduğu görülmekte Bu sayılar ülkemizdeki ilaç tüketiminde antibiyotiklerin çok değerli bir yeri olduğunu ve akılcı antibiyotik kullanılmadığını göstermiştir Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü OECD datalarına nazaran ülkemiz 1000 kişi başına kullanılan günlük tanımlanmış doz DDD 1000 ile en fazla antibiyotik tüketen ülke 38 1 pozisyonunda OECD ortalamasının 21 olduğu düşünüldüğünde ülkemizin içinde bulunduğu tablo çok daha net ortaya çıkmaktadır
ÇALIŞMALAR ÇIKIŞ İVMESİNİ BİLAKİS ÇEVİREBİLİR
2013 yılında uygulamaya başlanan reçetesiz antibiyotik kullanımının yasaklanmasının değerli bir adım olduğunu söyleyen Prof Dr Sönmezoğlu “2011 yılında Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) gelecek kuşaklara tesirli antibiyotik kalmayacağı korkusuyla global aksiyon planı kararı aldı ve bir dizi uygulama önerdi. Bunlardan biri de anbiyotiklerin reçetesiz kullanımın önlenmesiydi ki ülkemizde de bu kural uygulanmaya başlandı. 2011 yılında yüzde 21,14 olan antibiyotik kullanım oranı her geçen yıl düşerek 2018 yılında 15,81 düzeyine kadar geriledi” dedi.
ÜST TENEFFÜS YOLU ENFEKSİYONLARININ YARISINDA GEREKSİZ KULLANILIYOR
Antibiyotiklerin en çok üst teneffüs yolu enfeksiyonlarında kullanıldığını söyleyen Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof Dr Meral Sönmezoğlu kelamlarına şöyle devam etti
Aslında bu cins enfeksiyonlar bakteriler değil virüslerden oluştuğu için antibiyotikler etkisiz oluyor Münasebetiyle yapılan çalışmalar bu enfeksiyonların yarısında antibiyotiklerin gereksiz kullandığı görülüyor Tüm toplumu ilgilendiren bu problemde tahlile ulaşılması ve akılcı antibiyotik kullanımın uygulanabilmesi için taraflar doktor eczacı hemşire öbür sıhhat işçisi hasta hasta yakını üretici düzenleyici otorite medya üzere tüm kümelerin bir ortada ve işbirliği içinde çalışması son derece kıymet taşımaktadır
DOĞRU ANTİBİYOTİK KULLANIMI İÇİN YAPILMASI GEREKENLER
Prof Dr Meral Sönmezoğlu yapılması gerekenleri ise şu sözlerle sıraladı
Antibiyotikler yalnızca hekim önerdiği vakit ve reçete ile alınmalı Antibiyotiklerin ne kadar mühlet kullanılacağı da tabibin teklifine nazaran olmalı ateş fikir ağrı azalınca kesilmemeli Antibiyotik ateş düşürücü yahut ağrı kesici değildir Yüksek ateş antibiyotik kullanılması için münasebet değildir Hasta ve hasta yakınları kendi tecrübelerine nazaran tabibi yönlendirmeye çalışmamalı ve ısrarcı olunmamalı Her hasta için farklı bir tedavi biçimi olabilir Bu nedenle tıpkı tür hastalığı olan hastalar başkalarına antibiyotik tavsiye edilmemeli Antibiyotiğin ağızdan kas içi yahut damardan yapılışı ve çeşidi hekim tarafından karar verilir Fakat hastanede yatmayan hastalara mümkün olduğu kadar dar tesirli ve ağızdan alınan antibiyotikler verilmeli
DÜNYA SIHHAT ÖRGÜTÜ UYARILARI
DSÖ tarafından akılcı ilaç kullanımının teşvik edilmesi için önerilen 12 temel müdahale ise şöyle
İlaç kullanım siyasetlerini koordine edecek ve bunların tesirlerini izleyecek kurumların oluşturulması eğitim kontrol ve karar alma süreçlerinin desteklenmesine yönelik Klinik Teşhis ve Tedavi Rehberlerinden yararlanılması birinci seçenek tedavilerini temel alan temel ilaçlar listesinin oluşturulması bölgelerde ve hastanelerde ilaç ve tedavi konseyleri kurulması mezuniyet öncesi müfredat programında soruna dayalı farmakoterapi eğitimi verilmesinin sağlanması bir gereklilik olarak hizmet içi daima tıp eğitimlerinin düzenlenmesi kurumsal çerçevede izleme kontrol ve geri bildirim sistemlerinin geliştirilmesi ilaçlar konusunda bağımsız tarafsız bilgi bilgi kaynaklarının kullanılması kamuoyunun ilaçlar hakkında eğitilmesi etik olmayan mali teşebbüslerden sakınılması uygun ve zarurî düzenlemelerin hayata geçirilmesi ilaçların ve çalışanların mevcudiyetini garanti altına almaya yönelik kâfi devlet harcamalarının sağlanması