Kars hafriyatın tanıtımı hedefiyle, iki gün evvel bir restoranda düzenlenen yemeğe katılan İBB Lideri Ekrem İmamoğlu’nun imajları toplumsal medyada çokça konuşulmuştu. Yemeğe; CHP İstanbul Vilayet Lideri Canan Kaftancıoğlu, CHP İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer ve bir küme gazeteci de katılmıştı.
Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin misyondan alınan eski Lideri Melih Gökçek, bu yemeğin manzaralarını paylaşarak, “Sizce Canan Kaftancıoğlu, Ekrem İmamoğlu’nun şarap içtiği bu şatafatlı sofrayı niye toplumsal medyaya sızdırdı” diye yazmıştı. Çok geçmede Gökçek’in tabirlerinin yanlışsız olmadığı ortaya çıkmıştı. Yemekte bulunan birebir vakitte Karslı olan gazetecilerden Sözcü müellifi Deniz Zeyrek de Gökçek’e karşılık vermiş ve yanlışsız söylemediğini söz etmişti.
Hükümete yakın birçok isim, Ekrem İmamoğlu’nu bu yemek üzerinden maksat aldı.
Yemekteki gazeteci Deniz Zeyrek de, mevzuyu bugünkü Sözcü gazetesindeki köşesine taşıdı. Kazın Kars ile Ardahan için ne kadar kıymetli olduğuna ve özelikle kız çocuklarının kaz gelirleri ile okuduğuna dikkat çeken Deniz Zeyrek, birçok isme de cevap verdi.
“Şimdi gelelim yemekle ilgili yazılanlara yanıtlarıma” ifadelerini kullanan Deniz Zeyrek, “Fatih Altaylı’ya: ‘Kimin ne içtiğinden kime ne’ diyen biri olarak ‘su içtiler’ cevabım ‘savunma’ değil ‘yalanı düzeltme’ idi. Akif Beki’ye: Borcum olsun. Ahmet Hakan’a: Kaz, bulgur pilavı ve hoşafa ‘şatafatlı’ diyeceksek badem sütü, ejder meyvesi, kornişona sarılı dana rozbif, tartalet içinde humus, susamlı levrek olan yemekler için hangi başlığı seçeceğiz? Ertuğrul Özkök’e: Masanın kuruluğu, menünün sadeliğinden, bizim köylülüğümüzdendi. Küfürlü, hakarete varan yorumlar yapanlara: Nazarımda kazın ayağı kadar kıymetiniz yok ki karşılık vereyim” biçiminde yazdı.
Deniz Zeyrek’in bahisle ilgili yazısı şöyle:
“İstanbul/Ümraniye’de organize ettiğimiz kaz gecesi büyük fırtına kopardı.
Sosyal medya trolleri, hükümet yanlısı gazeteciler/televizyoncular mal bulmuş mağribi üzere o denli bir saldırdılar ki “kaz meselesini” ülke gündeminde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ve önemli diplomatik/askeri hususlarının önüne geçirdiler. Yalnızca politik rakiplerini kötülemek için, ülkeyi yönetenleri ve memleket sorunlarını kaz gündeminin gerisine attılar.
Türk medyasına istikamet veren ünlü gazeteciler dahi topa girdi.
Madem sıradan bir kaz yemeği bu kadar büyütüldü, kaz problemini ve bizim için neden değerli olduğunu biraz daha açmak isterim.
★★★
Benim doğduğum topraklarda büyüyüp de kaz çobanlığı yapmamış insan yoktur. Bir çocuk için sorumluluk hissinin başladığı yerdir kaz çobanlığı. Sorumsuzca davrananlara söylenen “iki kaz güdemez” kelamı de oradan gelir.
Hindistan’da yollarda inekler ne kadar hür gezerse, bizim oralarda kazlar o denli gezer.
Yani o kadar kıymetlidir ki kazayla yoldan geçen bir hafriyat ezseniz, “parasını vereyim” diyerek kurtulamazsınız. Otomobilinizi bırakıp gitmek zorunda dahi kalabilirsiniz.
Kazlar, Cumhuriyet Bayramı’ndan sonra imece adabı kesilir, imece yolu temizlenir. Bir gün sonra Kars’ın kurtuluş günüdür. Adeta Cumhuriyet Bayramı ve Kars’ın kurtuluşunu kutlama etkinliklerinin bir kesimidir kaz bölümü.
★★★
Her yanı farklı değerlidir.
Baş/ayakları dahi bulunmaz nimettir.
Tüyleri ihtimamla temizlenir ve uzunluğu bir metreden fazla olan yastıklara doldurulur. Kars’ta Ardahan’da “bir yastıkta kocayın” dendiğinde herkesin aklına o tek modül uzun yastık gelir.
Kazı değerli yapan öteki özellikleri de vardır:
Kaz hırsızlık yapmaz, haram yemez. Yalnızca ilişkin olduğu ailenin hayatında (bahçesinde) beslenir.
Çok pak hayvandır.
Sadece buğday ve arpa yer. İsrafı sevmez, hasadı kaldırılan buğday ve arpa tarlalarında güdülür ve tek bir tahıl tanesi bırakmaz.
Kazı köyün bayanları besler. Hem aileye ayırırlar, hem satarlar.
Kazın geliri de direkt bayanındır ve çocukların, bilhassa de kızların tahsil masrafları için kullanılır. Kars’ta Ardahan’da kız çocukları bu kadar fazla okuyorsa, anaların yetiştirdiği o kazların katkısı büyüktür.
Gurbette üniversite okuyan gençlere gönderilen sürpriz harçlıkların kıymetli bir kaynağıdır kaz parası.
Büyük kentlerde yaşayıp, Kars’taki köyden kaz satın almak, tıpkı vakitte bir toplumsal dayanışma faaliyetidir. Kars’tan vilayet dışına her yıl 50-60 bin kaz gönderilir.
29 Ekim’den sonra İzmir, İstanbul ve Ankara üzere büyük kentlerin otogarlarına gidin, Kars ve Ardahan’dan gelen otobüslere bakın. Çuvallar dolusu kaz görürsünüz.
★★★
Kaz yemeği, israf edilemeyecek kadar değerlidir. Bir tikesi bile çöpe gitmez.
Kaz yemeği, o denli Boğaziçi’nde ya da Boğaziçi görünümlü ünlü restoranlarda yenen yemekler üzere şatafatlı değildir ancak onlardan daha görkemlidir.
Kaz yemeği, erişilebilirdir. Menüsünde, yalnızca bulgur pilavı (ya da patates), tandır ekmeği, göyermiş peynir ve kuru kayısı hoşafı vardır. Sofrada pelverde de (erik ezmesi) varsa bilin ki sofra sahibi biraz daha varlıklıdır.
Kaz yemeği birleştiricidir. Yeni yıl sofraları üzere, en büyük, en sevinçli sofralarda kaz vardır.
Yemekte kaz varsa masada palavra yoktur, riya yoktur.
Kaz yemeği lezzetlidir, rakıyla da şarapla da çok hoş masraf.
★★★
Şimdi gelelim yemekle ilgili yazılanlara cevaplarıma:
Fatih Altaylı’ya: “Kimin ne içtiğinden kime ne” diyen biri olarak “su içtiler” karşılığım “savunma” değil “yalanı düzeltme” idi.
Akif Beki’ye: Borcum olsun.
Ahmet Hakan’a: Kaz, bulgur pilavı ve hoşafa “şatafatlı” diyeceksek badem sütü, ejder meyvesi, kornişona sarılı dana rozbif, tartalet içinde humus, susamlı levrek olan yemekler için hangi başlığı seçeceğiz?
Ertuğrul Özkök’e: Masanın kuruluğu, menünün sadeliğinden, bizim köylülüğümüzdendi.
Küfürlü, hakarete varan yorumlar yapanlara: Nazarımda kazın ayağı kadar kıymetiniz yok ki karşılık vereyim.”