Günümüzde Amerika’da mutsuz azınlığın başlattığı ve siyahilerin öncülüğünü yaptığı direniş, kendilerini Amerika’nın kurucu ve gerçek sahibi olarak gören, siyahilerin karşısında üstün ırkı temsil ettiğine inanan ve siyahileri kurdukları devlete karşı tehdit olarak algılayan ve bir vakitler siyahileri köle olarak kullanan beyaz Anglosakson Protestanlarla, hala özgürlüklerine kavuşmadıklarını düşünen, ikinci sınıf vatandaş muamelesi gören, adalet ve eşitlik arayan, adaletsiz gelir dağılımından olumsuz etkilenen siyahiler ortasındaki tarihi çatışmanın yansımasıdır.
AMERİKA’NIN TEMELİ BEYAZ ÜSTÜN IRKA VE KÖLE SİYAHİLERE DAYANIR
Siyahilerin köle olarak kullanılması, Avrupa’dan Amerika’ya göç edenlerin, eski topraklarından taşıdığı, onlar için doğal olan bir anlayışın devamı idi.
Amerikan kolonileri ile Büyük Britanya ortasındaki uğraşın sonunda, Amerikan devletini ilan etmek emeli ile yayınlanan Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi, hayat hakkı, eşitlik ve memnunluk üzere vazgeçilemez bedellere vurgu yaparak, yeni Amerikan devletinde özgürlüğü ve eşitliği temel alıyordu.
Ancak, bu bildirgeyi yazan Thomas Jefferson bile siyahi köle sahibi idi ve bu bildirge siyasi köleliğin sürdürülmesini önlemiyordu. 1787 yılında yürürlüğe giren ve 13 koloniyi devlete dönüştürerek birleştiren Amerikan anayasası da beyazların üstünlüğünü ve köleliği temel alıyordu. Amerikan devletini kuranların ve birinci liderlerinin tamamı ırkçı, siyahi köle sahipleri idi.
Amerikan devleti, beyazları kurucu üstün ırk, siyahileri ise köle olarak kabullenen bu ırkçı anlayış ile tesis edilmişti.
AMERİKAN TARİHİ SİYAHİLERİN ÖZGÜRLÜK GAYRETİ TARİHİDİR
Kuruluşundan bu yana, Amerikan devletinin tarihi, özgürlüğe kavuşmak, eşit vatandaş olmak isteyen siyahiler ile beyazların üstünlüğünü sürdürmek isteyenler ortasındaki uğraşa tanıklık etti.
Kuzeyliler ile Güneyliler ortasındaki iç savaşın asıl sebebi de kölelik problemi idi.
Günümüzde ise Amerika’da siyahiler, beyaz efendilerinin değil, beyazların kurduğu bencil sistemin köleleridir.
Zamanla Amerika’daki siyahi mutsuz azınlığa Hispanikler, Meksika ve Asya kökenliler ve hatta mutsuz beyazlar da eklendi.
DEMOKRATİK HAKLARIN KENDİ PAHALARI OLDUĞUNU SAVUNAN AMERİKA DEMOKRATİK DEĞİLDİR
Strateji dokümanlarında daima, demokrasiyi, insan haklarını, eşitliği ve adaleti Amerikan kıymetleri olarak ilan eden, bu kıymetleri yaymanın kendi misyonu olduğunu söz eden, bu nedenle de öbür ülkeleri tenkit eden ve kusur bu bedellerin yokluğunu, müdahale için mazeret olarak kullanan Amerika, kuruluşundan bu yana, demokratik hakları, eşitliği, adaleti, kendi mutsuz azınlığına sağlamak istememiştir.
Amerika günümüzde ırkçı bir beyaz tarafından yönetilmektedir. Bu ülkede, gelir dağılımındaki büyük adaletsizlik, sıhhat sigortası meseleleri, korona virüs nedeni ile siyahilerin orantısız vefatları ve giderek artan işsizlik, evsiz sokaklarda yaşayan insanların sefaleti, başta siyahiler olmak üzere mutsuz azınlığı daha da mutsuz etmektedir.
SİYAHİ GEORGE FLOYD’U ÖLDÜREN BEYAZ POLİS, ONU KÖLESİ ÜZERE GÖRÜYORDU
Siyahi George Floyd, onu hala köle üzere gören, kendisinin Amerika’nın gerçek sahibi ve üstün ırkının temsilcisi olduğuna inanan beyaz Anglosakson polis tarafından nefessiz bırakılarak öldürülürken, Amerika’da bu ülkenin kuruluşundan bu yana bitirilmemiş bir hesaplaşma tekrar başlıyordu. Bu hesaplaşma, jenerasyonlar uzunluğu devam eden ırkçı ve adaletsiz beyaz egemenliğine karşı direnişin hesaplaşmasıydı.
Floyd’un vefatı, bardağı taşıran son damla oldu.
Bu direnişin başarısı, hareketin karizmatik bir başkan etrafında organize olmasına bağlıdır.
AMERİKA’YI YÖNETENLERİN ÖNÜNDEKİ İKİ SEÇENEK
Bu koşullarda, Amerika’yı yönetenlerin önünde iki seçenek olduğu tabir edilebilir;
-Birincisi, daha da artan polisiye önlemlerle, Trump’ın söz ettiği üzere, gerekirse orduyu da kullanarak, bu şovları bastırmak ve beyaz Amerikalıların üstünlüğünü bu ülkede zorlayıcı önlemlerle sürdürmek.
-İkincisi ise başta siyahiler olmak üzere Amerika’da yaşayan mutsuz azınlığın eşit vatandaş düzeyine yükselmesini sağlayacak, mutsuz azınlığın sosyo-ekonomik problemlerine devalar arayacak, renklilerle beyazlar ortasında gerçek barışı temin edecek, beyaz ırkın üstünlüğünü sonlandıracak, sistematik ıslahatları başlatmak.
Gösteriler sırasında evvel sığınakta saklanan, daha sonra elinde İncil ile gösteri yapan, göstericilerin üstüne evvel azgın köpekleri, sonra ağır silahları ile ordu birliklerini süreceğini söyleyen Trump, Floyd’u nefessiz bırakarak öldüren polis ile birebir ırkçı kafayı taşımaktadır ve ondan ikinci seçenek ile ilgili bir teşebbüs beklenmemelidir.
SON KELAM:
Korona virüs ile uğraştaki başarısızlık ve siyahilerin öncelik ettiği toplumsal direniş, Amerikan devletinin zafiyetlerini ortaya çıkarmaktadır.
Bu zafiyetlerin, Amerika’nın hasımları tarafından istismar edilmesi mümkündür. Tahminen de edilmektedir.
Bu zafiyetler, Amerika’nın içinde bulunduğu global güç gayretini de etkileyecektir. İç huzuru sağlayamayan Amerika, global liderliğini sürdürmekte de zorlanabilecektir.
Amerika’da verilecek bu karar, bu ülkenin global güç çabasındaki durumunu ya müdafaaya katkı sağlayacak, ya da bu uğraştaki en kritik yumuşak karnını oluşturacaktır.
Bütün bu gelişmelerin tesirindeki, Türkiye’deki Atlantikçilerin mutsuzluğunu anlamak güç olmayacaktır.
Nejat Eslen