ABD borsalarında corona ve resesyon telaşı gölgesinde 1987 yılından bu yana bir gün içinde en büyük düşüş yaşanıyor. Borsa kapanış datalarına nazaran, Dow Jones 3 bin puan yani yaklaşık yüzde 13, S&P 325 puan yani yaklaşık % 12 oranında bedel kaybetti. ABD’de paylar sert fikir, süreçleri 15 dakika durduran devre kesici devreye girdi.
Avrupa borsaları da koronavirüs salgınının faali artırmasının tesiriyle günü sert düşüşle tamamladı. Kapanışta gösterge endeksi Stoxx Europe 600, yüzde 4,86 bedel kaybederek 284,63 puana geriledi.
İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 4,01 azalarak 5.151,08 puana, Almanya’da DAX 30 endeksi yüzde 5,31 düşerek 8.742,25 puana, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 5,75 paha kaybıyla 3.881,46 puana ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 6,1 gerileyerek 14.980,34 puana indi.
Ayrıca Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 8,07 kıymet kaybıyla 87.888,34 puandan tamamladı. BIST 100 Endeksi Mayıs 2019’dan bu yana en düşük düzeyde kapanış gerçekleştirdi.
BIST 100 endeksi, evvelki kapanışa nazaran 7.716,89 puan azalırken, toplam süreç hacmi 6,3 milyar lira olarak gerçekleşti. Bankacılık endeksi yüzde 8,30, holding endeksi yüzde 8,72 paha kaybetti. Bölüm endeksleri ortasında kazandıran olmazken, en çok gerileyen yüzde 9,94 ile ulaştırma oldu.
BloombergHT’nin haberine nazaran analistler, başta ABD Merkez Bankası (Fed) olmak üzere merkez bankalarının faiz indirmesi ve mali genişlemeye gitmesine karşın, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının global iktisada mümkün tesirlerinin, dünya borsalarında panik satışlarına neden olduğunu kaydetti.
Borsa İstanbul’un da global hisse piyasalarına paralel satıcılı bir seyir izlediğini belirten analistler, Kovid-19 salgınına ait haber akışının piyasaların tarafı üzerinde tesirli olmaya devam edeceğini söz etti.
Analistler, yarın yurt dışında ABD’de sanayi üretimi ve Almanya’da ZEW endeksleri başta olmak üzere bilgi gündeminin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 85.000 düzeyinin dayanak pozisyonunda olduğunu bildirdi.
AKARYAKIT ESERLERİNİN FİYATLARI ÇÖKTÜ
ABD’de ulaşımda kullanılan akaryakıt eserlerinin fiyatları koronavirüsün talebi azaltması ile sert düştü
ABD’de ulaşımda kullanılan akaryakıt eserlerinin fiyatları, koronavirüs salgının dünyanın en büyük iktisadında önemli aksamalara yol açması ve insanların seyahat ve hareketlerine sınırlama getirmesi ile birlikte çöktü.
ABD’de akaryakıt vadelilerinin fiyatları Pazartesi günü yüzde 20’den fazla düştü ve böylece akaryakıt fiyatı üretildiği ham hususun maliyetinin de altına indi ve en az 2005’ten bu yana en düşük düzeyine geriledi. Fiyatlardaki erime, koronavirüs salgınının global bazda seyahatleri azaltmasının tesiri ile jet yakıtı ve dizel yakıtına da yansıdı. Cuma gününe dek, petrol rafinerilerinin marjlarındaki sert düşüş, ham petrol maliyetlerindeki çakılmadan ötürü telafi edilebiliyordu, fakat şayet son kullanıcıların talebindeki sert düşüş sürerse, bu durumun devam etmesi imkansız hale gelecek.
Havayolu şirketlerinin günlük uçuş sayılarını azaltmaları ve Avrupa’da karantinaya alınan ülke sayısındaki artış ile birlikte, petrol piyasalarında daha evvel görülmemiş büyüklükte arz fazlası meydana geliyor. Beşerler çok daha az seyahat ediyor ve bunun sonucu akaryakıt ve dizel yakıt talebi geriliyor. Tüm bunlar gerçekleşirken, Suudi Arabistan ve Rusya, piyasa hissesini artırmak için fiyat savaşına girmelerinden ötürü ham petrol üretimini artırmayı planlıyorlar.
Facts Küresel Energy rafineleme yöneticisi Steve Sawyer, “Talep, ham petrolün yerden çıkar çıkmaz çılgın üzere piyasaya verildiği devirde talep zayıf kalacak,” dedi ve “Petrol, dizel, jet yakıtı ile bir şey yapmak epeyce güç olacak” değerlendirmesinde bulundu.
Nymex akaryakıt kontratları Londra saati ile 12:04’te galon başına 70.03 sent düzeyinde seyrediyordu. Bu batı Teksas petrolü (WTI) ile neredeyse tıpkı fiyata denk geliyor ve kısa müddetliğine 2009’dan bu yana birinci kere ABD göstergesi WTI’ın altını gördü. Daha 10 Mart’ta, Nymex akaryakıt fiyatları WTI’a kıyasla 18 dolar primli süreç görüyordu.
Aynı vakitte, kuzeybatı Avrupa’da dizel ve jet yakıtlarının fiyatları 2016 başlarından bu yana güniçi en düşük düzeyini gördü. Avrupa’da dizel yakıt fiyatları Pazartesi günü, ICE Futures Europe piyasasında yaklaşık yüzde 9 aşağıdaydı.
GOLDMAN SACHS ABD’DE YÜZDE 5 DARALMA BEKLİYOR
Goldman Sachs ABD iktisadında yılın 2. çeyreğinde % 5 daralma bekliyor
Kurum dün yazdığı bir raporda dünyanın en büyük iktisadının yılın birinci çeyreğinde büyümeyeceğini, 2. çeyrekte ise % 5 daralacağını öngördü. 2020 yılının tamamı için ise büyüme iddiası % 1.2’den % 0.4’e düşürüldü.
Bu sayılardaki belirsizlik olağandan daha fazla. Tüketici ve şirketler seyahat, cümbüş, restoran üzere harcamalarını azaltmaya devam ediyor. Tedarik zincirindeki külfetler ve sıkılaşan finansal şartlar da büyümeye baskı yapacak” tabirlerine yer verildi.
ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin ise dün koronavirüs nedeniyle iktisadın resesyona girmeyeceğini belirtmişti.
DOLAR/TL 6.40’I AŞTI
Fed’in sürpriz faiz indirimine karşın global piyasalarda koronavirüs kaynaklı riskten kaçışla dolar/TL’de yükseliş devam ediyor, borsa ise % 6’nın üzerinde düşüşte
Dün Fed’in 100 baz puanlık sürpriz faiz indirimine karşın Dolar/TL yükselişini sürdürdü. Geçen haftayı 6.31 civarında tamamlayan kur bu sabah itibariyle en düşük 6.2826’i görmesinin akabinde yükselişe geçerek 6.41’i test etti. Euro 7.07’den 7.17’ye, sepet kur 6.70’ten 6.78’e yükseldi. BIST 100 Endeksi %7’nin üzerinde düşüşle 3 Haziran’dan beri birinci kere 90 bin puanın altına geriledi. Bankacılık endeksinde düşüş % 6’yı aştı.
Türkiye’nin 5 yıllık CDS’i 535 baz puanla Eylül 2018’den beri en yüksek düzeye çıktı.
Alan Yatırım koronavirüs salgınına yönelik haberlerin gündemde kalmaya devam etmesi ve dolar likiditesine yönelik telaşlarla birlikte TL varlıkların satış baskısı altında kalmasına neden olabileceğini belirtti.
Şeker Yatırım “Fed’in faiz indirimi ve nakdî genişleme açıklaması her ne kadar gelişmekte olan ülke para üniteleri için destekleyici olsa da, piyasaların asıl kederi tıbbi araçların bulunması olduğundan pek bir reaksiyon gözlemlenemedi. Kurun 6.3370 üzerine yerleşmesi durumunda 6.39 ve 6.45 dirençleri takip edilebilir.” değerlendirmesini yaptı.
“KOORDİNELİ İNDİRİMLERLE TCMB’DEN DE İNDİRİM GÖREBİLİRİZ”
Fed dün akşam sürpriz bir atılımla fonlama faizini % 0 – 0.25 aralığına çekti. Tahvil alımlarını en az 700 milyar dolar artırma taahhüdünde bulundu. Fed ve global Merkez bankalarının koordineli faiz indirimleri devam ederken bu hafta da Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın faiz kararı takip edilecek.
Ahlatcı Yatırım Araştırma Müdürü Barış Ürkün Bloomberg HT’ye Fed’in faiz indirimine dair “işletmelerin durması likidite gereksinimini gündeme getiriyor. Merkez Bankaları şirketlerin durmasının önüne geçmek için atacakları son kurşunlarını da atıyorlar. Virüs insanları meskenlere kapadı. OHAL’lerin ilan edilmesi, işletmelerin kapatılması moralleri bozuyor. Bu da ekonomik aktivitenin daralmasına işaret ediyor.” tabirlerini kullandı. Ürkün Merkez Bankalarının koordineli faiz indirimlerinin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın 50 – 75 baz puanlık faiz indirimiyle sonuçlanabileceğini kaydetti.