Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, NATO Devlet ve Hükümet Liderleri Zirvesi’ne Londra’ya gitti.
Yolculuk öncesi açıklama yapan Erdoğan, “NATO’nun kendini güncellemesi artık kaçınılmazdır” dedi.
Erdoğan, “Günümüzün tehdit önceliklerine nazaran NATO’nun kendini güncellemesi artık kaçınılmazdır. Terör örgütlerine karşı unsurlu ve kararlı duruş sağlanmasını temin edecek bir değişimi tüm üye ülkelerle gerçekleştirmek mecburiyetindeyiz. Üye ülkelerin alternatif aramak yerine NATO’yu ortak tehditler karşısında daha güçlü kılacak çalışmalar içinde olmalarını bekliyoruz. Birtakım çevreler arka niyetli bir halde ülkemizin NATO’ya mensubiyetini gölgelemeye çalışsalar da bizim yerimiz ve duruşumuz bellidir” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan “Bizim terör örgütü olarak telakki ettiğimiz ve kendileriyle terör gayreti verdiklerimizi, bizim NATO’daki dostlarımız şayet terör örgütü olarak kabul etmezse, kusura bakmasınlar, orada atılacak her türlü adımın karşısında oluruz” diye konuştu.
TIMES: NATO’NUN AHENK İÇİNDE OLMASINA EN BÜYÜK TEHDİT ERDOĞAN
İngiltere’de yayımlanan Times gazetesi, bugünkü başyazısını Watford’da başlayacak NATO doruğuna ayırdı.
Times Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Lideri Donald Trump ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un birbiriyle rekabet halindeki stratejik vizyonları nedeniyle NATO’nun istikrarsızlaştığını, İngiltere’nin tartışmaların dışında kaldığını vurguladı.
BBC Türkçe’nin aktardığına nazaran; İngiltere’nin eski başbakanı Theresa May’in bu tepeyi Londra’da gerçekleştirmek istediğini, Brexit sonrası kıymetli bir aktiflik olacağını hayal ettiğini hatırlatan gazete, ortadan geçen vakitte May’in istifa ettiğini, Brexit’in gerçekleşmediğini ve tepenin üç saatlik bir toplantıya indirgendiğini yazdı.
Bu, toplantıya katılacak 29 önderin her birine altı dakikalık konuşma müddeti düşeceği manasına geliyor.
Times, NATO önderlerinin görüşleri ortasındaki ayrımların çok derin olduğunu ve bugünkü toplantıda bu ayrımları giderme teşebbüsünün bunları derinleştirme riski taşıdığını belirtti:
‘Liderler bir ortada ne kadar az vakit geçirirse NATO’yu istikrarsızlaştırabilecek ve hasımlığı artırabilecek yıkıcı sahnelerin yaşanma ihtimali azalır.’
Gazetenin başyazısı şöyle devam etti:
“NATO’nun hâli o kadar vahim ki, Trump’tan kaynaklanan zorluklar en büyük istikrarsızlık kaynağı olmayabilir. Son NATO toplantıları ABD Başkanı’nın üye ülkelerin bütçelerinden yüzde 2 savunma hissesi ayırması kelamını tutmamasını eleştirdiği konuşmalara sahne olmuştu.
Ülkeler harcamalarını 2017’den bu yana artırdı. Yeniden de ABD’de seçimler yaklaşırken ve dış siyasette çok az başarısı varken Trump müttefiklerine kelamlı hücumlar yaparak iç siyasete oynama imkanına direnmekte zorlanacaktır.
Ne olursa olsun, NATO’nun ahenk içinde olmasına en büyük tehdit Erdoğan’dan geliyor. Onun Rusya Devlet Lideri Putin’le yakınlığı ittifak için bir ikilem. Rusya’dan S-400 füzelerini alması NATO’nun Doğu Akdeniz’deki operasyonlarını tehlikeye atabilir.
“NATO ORTA DOĞU’DAKİ EN BÜYÜK ASKERİ GÜCÜN MÜTTEFİKLİĞİNİ KAYBETMEYİ GÖZE ALAMAZ”
Erdoğan, öteki 28 üye ülke IŞİD’e karşı pek çok NATO müttefikiyle omuz omuza çarpışmış YPG’yi terör örgütü ilan etmedikçe NATO’nun savunma planlarını onaylamayacağını söylüyor. NATO Orta Doğu’daki en büyük askeri gücün müttefikliğini kaybetmeyi göze alamaz, bu Batı’nın bölgedeki tesirini azaltır. Lakin Erdoğan’ın gitgide istikrarsızlaşan davranışları Türkiye’nin ittifak içindeki konumunun sürdürülebilir olup olmadığı hakkında soru işaretlerine yol açıyor.
Bir de Macron var. Geçen ay Economist mecmuasına verdiği sıra dışı mülakatta NATO’nun beyin vefatının gerçekleştiğini söyledi. Macron hem Trump’ın ABD’yi önceleyen yaklaşımının hem de Erdoğan’ın stratejik tercihlerinin örgütün ortak savunma kapasitesine dair kuşkular uyandırdığını vurguladı. NATO’nun stratejik önceliklerini de sorgulayan Macron, örgütün kurulduğu devirdeki gündemi olan Avrupa’da Sovyet tehdidinin artık mevcut olmadığını söyledi. Avrupa’ya artık en büyük tehdidin terörizmden geldiğini ve NATO’nun buna karşı pek bir savunma katkısı sağlayamadığını belirtti. Önerisi ise Avrupa’nın kendi ‘askeri ve teknolojik bağımsızlığını’ kazanması, güneyden gelen tehditlere odaklanırken doğuda Rusya ile yeni bir iştirake gidip tansiyonları azaltması.
Fakat Macron’un Avrupa için birlik daveti ayrımları derinleştiriyor. Bu öneriyi destekleyenler olsa da çok az sayıda kişi bu mevzuda pratik tahliller olduğunu düşünüyor. Rusya Ukrayna’da bir vekil savaşı yürütürken Doğu Avrupa’da pek çok kişi Macron’un Rusya konusundaki yaklaşımı nedeniyle alarma geçti. Avrupa’nın askeri otonomluğu hakkındaki kelamları ise boş bir hayal. Yıllardır AB’nin askeri entegrasyonunun artırılması üzerine tartışmalar yürütülse de bu mevzuda ortak tedarik ve barış müdafaa misyonlarında istekli işbirliği üzere birkaç küçük adım dışında yeni bir şey yapılamadı. Merkel de hususla ilgili ‘NATO’nun korunması bizim için ulusal bir çıkar, Soğuk Savaş devrindekinden bile daha değerli. Avrupa şu anda kendisini savunabilecek bir durumda değil ve transatlantik ittifaka bağımlıyız’ dedi.
Endişe verici olan şey ise İngiltere’nin dikkat cazibeli bir halde bu tartışmaların dışında kalması. İngiltere’nin tarihî olarak en değerli rolü ABD ve müttefikleri ortasındaki ayrımlarda köprü misyonu üstlenmesiydi. Ama son yıllarda, bu misyon daha değerli bir hale gelmişken hükümet Brexit nedeniyle bu hususa dikkatini ayıramaz oldu. Noel’e kadar iktidara gelme ihtimali bulunan Personel Partisi ise tarihi olarak NATO aykırısı. Bu tepeden umabileceğimiz en büyük şey NATO’nun kapasitesini artırmasının, ordular ortasındaki işbirliğinin geliştirilmesinin ve siber alan da dahil olmak üzere yeni savunma formlarının ilerletilmesinin önüne geçilecek bir şeyler söylenmemesi.
Fakat alınması gereken sıkıntı stratejik kararlar uzun müddet ertelenemez. İngiltere’nin ivedilikle bu kararlarla yüzleşmeye istekli ve uzman güçlü bir hükümete muhtaçlığı var.”
NATO GENEL SEKRETERİ: POLONYA YAHUT BALTIK ÜLKELERİNE TAARRUZ OLURSA KARŞILIK VERİRİZ
Euronews’ten Gülsüm Alan’ın haberine nazaran; NATO Doruğu öncesinde gazetecilerin sorularını cevaplayan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, “Bizler böylelikle Rusya’ya güçlü bir sinyal göndermeyi hedefliyoruz. Polonya’ya yahut Baltık ülkelerine atak gerçekleştirilmesi halinde bu duruma karşılık verilecek.” Sözlerini kullandı.
NATO askerlerinin Polonya ve Baltık ülkelerinde bulunduğunu ve rastgele bir düşman listesi oluşturulmadığını söz eden Stoltenberg, “ihtiyaç durumunda harekete geçeceğiz” halinde konuştu.
Ankara, NATO müttefiklerinin YPG’yi terör örgütü olarak kabul etmemeleri durumunda Baltık Planı’na karşı çıkacaklarını belirtiyor. Baltık Planın hayata geçirilmesi için 29 NATO üyesinin onayı gerekiyor.
Amerika Birleşik Devletleri, Türkiye’ye Polonya ve Baltık ülkelerine yönelik planın onaylaması için baskı yapıyor. Ankara ise YPG’ye karşı çabasında NATO’nun kendilerine daha fazla takviye olmasını istiyor.
ABD SAVUNMA BAKANI ESPER: YPG’Yİ TERÖR ÖRGÜTÜ OLARAK TANIMAYACAĞIZ, BENCE NATO DA O DENLİ YAPACAK
NATO doruğu öncesi, Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanı Mark Esper, “Türkiye NATO’nun planlarını engellemekten vazgeçsin” çağrısında bulundu. Esper ayrıyeten ABD’nin, Türkiye’nin talebi üzerine YPG’yi terör örgütü olarak nitelendirmeyeceğini açıkladı.
Esper, Londra’ya uçuşunda Reuters haber ajansına röportaj vererek Türkiye hakkında değerlendirmelerde bulundu. Esper Türkiye’nin Baltık ülkeleri ve Polonya’nın savunmasına yönelik NATO planının önünü tıkamaması gerektiğini söyledi.
Diğer NATO üyesi ülkelerinin ‘Ankara’nın gördüğü tehditleri görmediğini’ belirten Esper, “tıkanıklığı aşmak için YPG’yi terör örgütü olarak tanımaya dönük rastgele bir kararı desteklemeyeceğini” kaydetti.
Esper, Türkiye’ye NATO’nun karşılaştığı daha büyük zorluklara odaklanma daveti yaptı.