İngiltere’nin başşehri Londra’da 3-4 Aralık’ta düzenlenecek Kuzey Atlantik Mutabakatı Örgütü (NATO) tepesi İngiliz basınında yer buluyor.
Times gazetesine konuşan Eski NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, “Bu çok riskli bir zirve” dedi.
BBC Türkçe’nin aktardığına nazaran; NATO’nun 70. kuruluş yıldönümünde örgüt için bölünmeler nedeniyle istikrarsızlaşma riski bulunduğunu belirten Rasmussen ABD, Fransa ve Türkiye’nin bu tepeyi altüst etme ihtimalinin bulunduğunu söyledi.
Rasmussen ABD Lideri Donald Trump’ın öbür ülkeleri bütçelerinden savunma harcamalarına NATO kaidesi olan yüzde 2’den az hisse ayırmakla suçlayabileceğini; Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un daha evvel kullandığı “NATO’nun beyin vefatı gerçekleşti” gibi tabirlerle yeni tartışmalara yol açabileceğini vurguladı ve ekledi:
“Üçüncü tehdit ise, natürel ki Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın NATO’nun birliğini test etmeyi sürdürmesi.”
“TÜRKİYE NATO DAYANIŞMASINA MACRON’UN DİKKATSİZ AÇIKLAMALARINDAN DAHA BÜYÜK BİR TEHDİT OLUŞTURUYOR”
Financial Times da doruğa ayırdığı başyazısında “NATO ortak maksadını yine ortaya koymalı” başlığını kullandı.
Örgütün geleceğine dair yasal dertler olduğunu belirten gazete, 29 müttefikin birbirine sağlam dostlar olarak davranması ve karşılaştıkları tehditleri ortak bir biçimde algılaması gerektiğini söyledi.
Son haftalarda NATO üyeleri ortasındaki itimat kırılmasının besbelli hale geldiğini aktaran FT, başyazısına şöyle devam etti:
“Artık Avrupalı önderler de NATO’yu eleştirenler korosuna katılıyor. Fransa Cumhurbaşkanı Macron NATO için ‘beyin mevti gerçekleşti’ diyerek müttefiklerini şoka soktu. Ayrıyeten ittifakın Rusya’yı düşman olarak görmemesi gerektiğini ima etti – bu Polonya ve Baltık ülkeleri için güzel olmayan bir sürprizdi.
Angela Merkel ise Macron’u bu kelamları nedeniyle payladı. Türkiye’nin dışişleri bakanı bir adım daha ileri giderek, Türkiye’nin Suriye’deki askeri operasyonunu eleştirmesi nedeniyle Fransa Cumhurbaşkanı’nı ‘terörü desteklemekle’ suçladı.
Ama Türkiye NATO dayanışmasına, Macron’un dikkatsiz açıklamalarından daha büyük bir tehdit oluşturuyor.
Ankara’nın Suriye’de tek taraflı askeri operasyon kararı müttefikler ortasında karşılıklı müracaat konusunda temel soru işaretleri oluşturdu – bilhassa de Türkiye’nin teorik olarak NATO’nun ortak savunma unsurunu tetikleme potansiyeli nedeniyle.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın hükümetinden kaynaklanan problemler burada da bitmiyor.
Türkiye, Rusya’dan bir hava savunma sistemi aldı ve test etmeye başladı. Bu sıra dışı karar Türkiye’nin Amerikan savaş uçağı satın alma planının sorgulanmasına yol açtı.
Erdoğan hükümetinin davranışları artık o kadar istikrarsız bir hal aldı ki kimileri ülkenin NATO’dan atılması gerektiğini söylemeye başladı. Fakat Türkiye’yi Batı ittifakından atmak Batı’nın düşmanlarının işine gelir. Bilhassa Rusya, bir müddettir NATO’yu bölme ve Türkiye’yi kendi yörüngesine çekmeye çalışıyor.
“ERDOĞAN’A SERT BİR İLETİ VERMELİ”
NATO müttefikleri için yeterli bir seçenek, bu haftaki tepeyi Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sert ve birleşmiş bir ileti vermek, ona dayanışmanın iki taraflı olduğunu hatırlatmak olur.
Türkiye müttefiklerine istişareden geniş kapsamlı kararlar alırsa NATO’nun otomatik savunmasını vazifeye çağırmayı da bekleyemez.
Müttefiklerin çıkarlarına ve hassasiyetlerine hürmet prensibi Fransa ve ABD’nin devlet liderleri için de geçerli.”
CORBYN’İN SÖZLERİ
Daily Telegraph gazetesi ise İngiltere’de ana muhalefetteki Emekçi Partisi’nin başkanı Jeremy Corbyn’in “NATO Rusya’yla tekrar bağlantı kurmalı” kelamlarına yer verdi.
Corbyn Pazar günü yaptığı konuşmada NATO’nun Rusya ile çatışmalarını azaltıp iklim krizine ve global eşitsizliğe odaklanması gerektiğini söyledi.
Corbyn, Personel Partisi’nin iktidara gelmesinin akabinde müttefik ülkelerin nükleer silahlardan arınması için etkin olarak çalışacağını belirtti.