İstanbul Gümüşsuyu’ndaki Almanya Başkonsolosluğu’nda bulunan ve son Alman İmparatoru 2. Wilhelm’i Osmanlı mareşal üniformasıyla gösteren tablo 101 yıldır sahibini arıyor. Osmanlı padişahı V. Mehmed Reşat armağan edilmek üzere Alman ressam Max Fleck’e çizdirilen tablo, savaş koşullarındaki ulaşım zahmetleri nedeniyle lakin padişah tahttan indirildikten ve 2. Wilhelm sürgüne gönderildikten sonra İstanbul’a ulaşınca “sahipsiz”’ kaldı. Türk-Alman dostluğunun sembolü olarak çizilen gizemli tablo tam bir asırdır, ne Almanya’ya gönderilebiliyor, ne de Türkiye’ye teslim ediliyor.
İstanbul Almanya Başkonsolosluk binasında bulunan ve son Alman İmparatoru 2. Wilhelm’e ilişkin yağlı boya tablonun bilinmeyen öyküsü bir asır öncesine dayanıyor. 1. Dünya Savaşı öncesi Osmanlı Devleti ile Alman İmparatorluğu ortasında kurulan yakın siyasi bağlantılar, savaşın devam ettiği günlerde ittifaka dönüştü. Savaş yıllarında Türk halkı ve Osmanlı sarayının sevgisini kazanmak isteyen Alman İmparatoru 2. Wilhelm, 1917 tarihinde, daha evvel iki sefer geldiği İstanbul’u tekrar ziyaret etmeye karar verdi.
Sultan V. Mehmed, 1917 yılında Alman impara-toru II. Wilhelm’i İstanbul’da bu türlü karşılamıştı.
NAKLİYE GECİKTİRDİ
Ziyaret öncesi Prusya Kraliyet ressamı Max Fleck’i yanına çağıran 2. Wilhelm, armağan edilmek üzere kendisini Osmanlı mareşal üniformasıyla gösteren bir yağlı boya tablo yapmasını istedi. Tablo tamamlanmadan yola koyulan 2. Wilhelm’in İstanbul seyahati, 1. Dünya Savaşı’nın sıcak günlerinde zahmetle gerçekleştirildi. İmparator deniz yolunun İngiliz donanmasının hakimiyetine girmesi nedeniyle seyahatini trenle gerçekleştirmek zorunda kaldı. Alman heyeti, mareşal üniformalı tablonun yapılacak son rütuşların akabinde trenle gönderilmesine, ziyaretin son günlerinde Osmanlı padişahına ikram edilmesine karar verildi. Lakin Balkanlar üzerinden uzun süren demiryolu nakliyesi nedeniyle tablo lakin 1918 yılı sonunda İstanbul’a ulaştı. Bu sırada Sultan 5. Mehmed Reşat tahttan indirilmiş, ittifak devletleri savaşı kaybetmiş, 2. Wilhelm ise Hollanda’ya sürgüne gönderilmişti. Sahipsiz kalan tablo, ikram edilmek üzere Gümüşsuyu’ndaki Alman Konsolosluğu’na kaldırılırken, ortadan 101 yıl geçti.
‘SAHİBİ BİZ DEĞİLİZ’
Bir asırdır sahibini arayan tablo üzerinde araştırmalar yürüten ressam Viron Vert Milliyet’e şu bilgileri verdi:
“Alman İmparatorluğu çöküp Osmanlı padişahı tahttan indirilince 2. Wilhelm’in mareşal üniformalı tablosu ortada kaldı. Alman yetkililer tabloyu ne yapacakları konusunda ikilime düştü. Elçilik, tabloyu bir müddet sonra Almanya’ya geri gönderiyor. Fakat Berlin’e ulaşan tabloyu Alman Dışişleri ‘Sahibi biz değiliz’ diyerek tekrar İstanbul’a gönderiliyor. Elçilik tabloyu, bu sefer ‘ne olur, ne olmaz’ kanısıyla depoya kaldırıyor. Yıllarca tavan ortasında duran tablonun, 1980’lerin başında konsolosluğun 2. Wilhelm salonuna asılmasına karar veriliyor. Birkaç yıl evvel Alman Ulusal Müzesi yetkilileri, sergilemek hedefiyle tablonun Almanya’ya gönderilmesini istedi lakin Alman Dışişleri Bakanlığı Hukuk Müşavirliği bu talebe olumsuz karşılık verdi. Tablonun İstanbul’da kalması gerektiği, ikram edilmek üzere hazırlanan tablonun sahibinin belirli olmadığı belirtildi. Sizin anlayacağınız 2. Wilhelm tablosu 101 yıldır vatansız.”
İMPARATORLUK ARMASI ÜSTÜNDE
Alman Başkonsolosluğu Kültür ve Basın Bölümü’nden yetkililerin müsaadesi ile yerinde incelediğimiz 2. Wihelm tablosu, 236*146 cm ebatlarında bulunuyor. Altın kaplamalı çerçevenin üst kısmında ise Alman İmparatorluk arması bulunuyor. Tabloda 2. Wilhelm Osmanlı üniforması ile görülürken, imparatorluk taç ve asası ise art fonda yer alıyor.