Türkiye, koronavirüs nedeniyle 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı’nı karantina altında kutlamaya hazırlanırken, dikkat çeken bilgilerin yer aldığı, “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi Türkiye’de Gençlik Raporu” yayımlandı.
TBMM İnsan Hakları İnceleme Komitesi Başkanvekili, CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu’nun hazırladığı rapora nazaran gençlerin en büyük sıkıntılarının başında işsizlik geliyor.
Raporda, “Salgının da tesiriyle kendisini günlük hayatta tüm yüküyle hissettiren ekonomik kriz, 19 Mayıs’ı, ‘Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı’ olmaktan çıkarmıştır. Gençlik İŞKUR önünde iş bulmak ya da işsizlik maaşına başvurmak için kuyrukta… Geleceğe güvenle bakamayan, çaresizce iş aramaktan bunalan gençlik nasıl bayram kutlayacak” denilirken, Türkiye’de genç nüfusun işsizlik oranının yüzde 25’in üstünde olduğuna vurgu yapılıyor.
GENÇ İŞSİZLİK ÇIĞ ÜZERE ARTIYOR
Tanrıkulu tarafından hazırlanan raporda, Türkiye’de genç işsizliğin çığ üzere artığına dikkat çekilirken, şu bilgilere yer veriliyor:
“Türkiye İstatistik Kurumunun 19 Mayıs öncesinde açıkladığı istatistikler ortaya şöyle bir tablo çıkarmaktadır, 2019 yılı sonu prestijiyle Türkiye’nin (toplam nüfus 83.154.997 kişi) 15-24 yaş kümesindeki genç nüfusu 12.955.672 bireye ulaşmış olup (toplam nüfusun yüzde 15,6’sı), genç nüfusun yüzde 51,3’ü erkek, yüzde 48,7’i ise bayandır.
GENÇ NÜFUSU EN YÜKSEK ÜLKE TÜRKİYE
ANKA’dan Mehtap Belen’in haberine nazaran; geleceğe ait nüfus varsayımları, genç nüfusun toplama oranının 2023 yılında yüzde 14,8’e, 2030 yılında yüzde 14’e, 2040 yılında yüzde 13,4’e, 2060 yılında yüzde 11,8’e, 2080 yılında da yüzde 11,1’e düşeceğini öngörmektedir. Lakin, genç nüfusun toplam nüfusa oranı en yüksek ülke Türkiye’dir. Avrupa Birliği üyesi ülkelerde bu oran ortalama yüzde 10,7 seviyesindedir. Türkiye’nin oranı AB üyesi 28 ülkenin oranlarından daha yüksek durumdadır.
EN FAZLA GENÇ NÜFUS HAKKARİ’DE
TÜİK bilgileri, 2019 yılında Hakkari’nin yüzde 23,9 ile en genç nüfusa sahip olduğunu, bunu yüzde 22,7 ile Şırnak’ın, yüzde 22,6 ile Bayburt’un izlediğini, en az genç nüfusun ise Muğla (yüzde 12,6), Balıkesir (yüzde 12,9) ve İzmir’de (yüzde 13,2) olduğunu ortaya koymaktadır.”
GENÇLERİN YÜZDE 27’Sİ İŞİNDEN ŞAD DEĞİL
Genç işsizlik datalarının yanı sıra, çalışan gençlere ait tespitlerin de yer aldığı rapora nazaran, gençlerin yüzde 73’ü işinden mutlu iken yüzde 27’i mutlu değil; yüzde 49,8’i çıkarından mutlu iken, yüzde 50,2’i değil.
İŞSİZLİK DATALARINDA BİR YILDA MEYDANA GELEN ARTIŞ DİKKAT ÇEKİYOR
Hane halkı işgücü araştırması 2018 yılında yüzde 20,3 oranında seyreden (yüzde 17,6 erkek, yüzde 25,3 kadın) genç işsizlik oranının, 2019 yılında yüzde 25,4’e yükseldiğini (yüzde 22,5 erkek, yüzde 30,6 kadın) gösteriyor.
“Ne eğitimde ne istihdamda” olan gençlerin oranı ise 2019 yılında yüzde 26 seviyesinde. Ne eğitim ne de istihdamda yer almayan genç erkeklerin oranı yüzde 18,3’ken, bu oran genç bayanlarda yüzde 34 seviyesinde seyrediyor.
Gençlerde istihdam oranı 2019 yılında yüzde 33,1 (genç erkeklerde yüzde 43,4; genç bayanlarda yüzde 22,6) olarak gerçekleşti. Bu oran 2018 yılında yüzde 35 seviyesindeydi.
GENÇ NÜFUSUN YARISINDAN FAZLASI HİZMET BÖLÜMÜNDE ÇALIŞIYOR
Genç nüfusun istihdamında, başı yüzde 54,1 ile garson, servis elemanı üzere hizmet kesimi çekiyor. Bunu yüzde 28,2 ile sanayi dalı, yüzde 17,7 ile de tarım bölümü izliyor.
İstihdam edilen genç erkeklerin yüzde 15,7’i tarım, yüzde 33,4’ü sanayi, yüzde 50,9’u hizmet dalında çalışıyor. Genç bayanların ise yüzde 21,7’sinin tarım, yüzde 17,8’inin sanayi, yüzde 60,5’inin ise hizmet dalında yer aldığı görülüyor.
4 AYDA 11 GENÇ İŞ CİNAYETLERİNE KURBAN GİTTİ
İşçi Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi’nin datalarına nazaran, 2020 yılının birinci dört ayında 576 emekçi iş kazalarında hayatını yitirirken, bunların 11’nin genç ve çocuk personel olduğu belirlendi.
2019 YILINDA, 313 ÇOCUK VE GENÇ PERSONEL HAYATINI YİTİRDİ
İSİG Raporlarına nazaran, 2019 yılında 313 çocuk ve genç emekçi (14-27 yaş aralığında), 2018 yılında 352, 2017 yılında 60 (18’i 15 yaşın altında), 2016 yılında 350, 2015 yılında 338, 2014 yılında 351, 2013 yılında ise 308 personel hayatını yitirdi.
412 BİN GENÇ ÜNİVERSİTE İÇİN ÖTEKİ KENTLERE GİTTİ
Eğitime ait bilgilerin de yer aldığı raporda, Türkiye’de 2017-2018 öğretim yılında yüzde 45,6 olan yükseköğretim net okullaşma oranın, 2018-2019 öğretim yılında yüzde 44,1’e düştüğüne dikkat çekiliyor.
2019 yılında üniversite için yaşadığı kentten ayrılan gençlerin oranı yüzde 4,4 olarak gerçekleşti. 18-24 yaş kümesinde yer alan 411.818 genç üniversite okuyabilmek için öbür bir kente gitti.
2019’DA GENÇ ERKEKLERİN YÜZDE 95’İ, GENÇ BAYANLARIN İSE YÜZDE 82’Sİ HİÇ EVLENMEDİ
Raporda evlilik oranlarına ait yer alan datalar, gençlerin evliliğe çok uzak olduklarını da ortaya koyuyor.
2019 yılında evli genç bayanların oranı, evli genç erkeklerin oranının dört katı olurken, genç erkek nüfusun 2019 yılında yüzde 95,8’nin hiç evlenmediği, yüzde 4,1’nin resmi nikahlı olduğu, yüzde 0,1’nin boşandığı; genç bayan nüfusun yüzde 82,7’nin hiç evlenmediği, yüzde 16,8’nin resmi nikahla evli olduğu, yüzde 0,5’nin ise boşanmış olduğu görülüyor.