Tekirdağ’ın Muratlı ilçesinde yaşayan Yüksel Sezgin’in, sivrisinek ısırması sonucu bulaşan Batı Nil Virüsü nedeniyle hayatını kaybetmesi üzerine, 5 bin sivrisineğin incelendiği projede yer alan İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Veteriner Fakültesi Viroloji Ana Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Hüseyin Yılmaz değerli ihtarlarda bulundu.
“Batı Nil hastalığı virüsü aslında kuşlarda bulunan bir virüs” diyen İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Veteriner Fakültesi Viroloji Ana Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Hüseyin Yılmaz, “Virüs taşıyan kuşlar şayet burada lokalize olurlar ise, bunları da ısıran sivrisinekler kuştan virüsü alıyorlar ve sonra beşere ve atlara bulaştırabiliyorlar.” dedi.
Prof. Dr. Yılmaz, “Göçmen kuşlara bir şey yapamazsınız. Uçacaklar. Göçmen kuşlarda var bu virüs. O vakit yeterli bir sivrisinek uğraşı yapmamız gerekiyor. Yeterli bir sivrisinek çabası de hem şahsî uğraş, hem de lokal idarelerin gayreti ile olmalıdır” diye konuştu.
“VATANDAŞLAR VİRÜS RİSKİNİ GÖZARDI ETMEMELİ”
Her sivrisinekte virüs bulunmayacağını lakin vatandaşların bu riski göz gerisi etmemesi gerektiğini lisana getiren Yılmaz, “Vatandaşımız evvel panik yapmayacak. Bir sefer her sivrisinek virüs taşıyor manasına gelmez. Tekrar de riski hiçbir vakit göz arkası etmemesi gerekiyor. Bu riski en aza indirmek için pencerelere sineklikler taktıracaklar. Işıldak dediğimiz sinek tuzakları koyacaklar. Sinek tuzakları önemli manada sayılarını azaltıyor. Ciltlerine ticari birtakım eserler sürebilecekleri üzere limon ağacı ve okaliptüs yağı sürerek sivrisineklerden korunabilirler” dedi.
SİVRİSİNEKLER TAŞIDIKLARI VİRÜSLER İNSANLARA, HAYVANLARA ULAŞTIRABİLİYOR
Prof. Dr. Hüseyin Yılmaz, “Hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıklara pek kıymet verilmiyor. Çok ehemmiyet verilmesi gerekir bu hastalıklara. Zira şayet hayvanlardaki hastalıkların tedbirlerini alabilirsek, insanı da korumuş oluruz. Şöyle ki bu virüsün kuşta var olduğunu, sivrisinek ile bulaştığını, insanlara bulaşabildiğini bilmek kıymetli bir şey” dedi. Prof. Dr. Yılmaz, “Sinekler ile kıymetli virüsler bulaşabilmekte. Bunlardan bir tanesi, Batı Nil Ateşi virüsü. Rift Vadisi Humması virüsü üzere de değerli virüsler bulaşabilmekte. Bunlar kıymetli. Şu anda İngiltere’de bir Zika virüsü salgını bekleniyor. Hava değişimi, global ısınma ile birlikte sineklerin ömürleri yahut gidebildikleri yerler de değişebiliyor. Bu nedenle şayet virüs taşıyorlarsa bu virüsleri beraberinde götürebiliyorlar. Yaklaşık 40 kilometre kadar bulunduğu yerden bir uzaklık yol kat edebiliyor sivrisinekler ve taşıdıkları virüsü insanlara ve hayvanlara ulaştırabiliyorlar” halinde konuştu.
“BİR KÜME SİNEKTE BATI NİL ATEŞİ VİRÜSÜ SAPTADIK”
Prof. Dr. Yılmaz, şöyle konuştu:
“Batı Nil hastalığı virüsü aslında kuşlarda bulunan bir virüs. Göçmen kuşlar ile bir ülkeden bir ülkeye taşınabiliyor. İşte bu taşınma sırasında, virüs taşıyan kuşlar şayet burada lokalize olurlar ise, bunları da ısıran sivrisinekler kuştan virüsü alıyorlar ve sonra beşere ve atlara bulaştırabiliyorlar. Ancak insanlardan ve atlardan daha süratli bir geçiş kelam konusu değil. Sivrisinekler aracılığı ile yalnızca kuşlarda var olan virüsü sivrisinekler kuşları ısırması kanalı ile alıyorlar, bu virüsü insanlara ve atlara bulaştırabiliyorlar. Aslında ülkemizdeki Batı Nil ateşi virüsü araştırmaları 2006 yıllarına dayanıyor. O vakitten beri hem sivrisineklerde hem kuşlarda birtakım araştırmalar devam ediyor. Beşerde da natürel ki çalışmalar yapıldı. Daha evvel birtakım saptamalar var bu hususta lakin olayın boyutunu tam manasıyla incelemek için hem kuşların hem sivrisineklerin önemli manada epidemolojik araştırmalar ile her yıl en azından hangi virüsleri taşıdığı tarafında araştırmalar yapmak lazım. Biz de bu görüşten yola çıkarak, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa tarafından desteklenen, Amerika, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi ve Veterinerlik Fakültesi Viroloji Anabilim Kolu olarak bir proje gerçekleştirdik. Bu projede yaklaşık 5 bin civarı sivrisinek topladık ve bu topladığımız sivrisineklerden bir kümede Batı Nil ateşi virüsü saptadık”
“HAYVANLARDAKİ HASTALIKLARI ÖNLERSEK, İNSANLARI DA KORUMUŞ OLURUZ”
Hayvanlardan insanlara bulaşabilen hastalıklara gereğince kıymet verilmediğini vurgulayan Yılmaz, “Çok ehemmiyet verilmesi gerekir bu hastalıklara. Çünkü şayet hayvanlardaki hastalıkların tedbirlerini alabilirsek, insanı da korumuş oluruz. Bu noktada hem yetkililerin hem de halkımızın, gereğince üstüne gitmesi gerektiğini düşünüyorum ben. Şöyle ki bu virüsün kuşta var olduğunu, sivrisinek ile bulaştığını, insanlara bulaşabildiğini bilmek kıymetli bir şey. Neden? Göçmen kuşlara bir şey yapamazsınız. Uçacaklar. Göçmen kuşlarda var bu virüs. O vakit âlâ bir sivrisinek uğraşı yapmamız gerekiyor. Uygun bir sivrisinek gayreti de hem ferdî uğraş, hem de lokal idarelerin uğraşı ile olmalıdır” dedi.
“KUŞLARDAKİ VİRÜSÜ ENGELLEMEK MÜMKÜN DEĞİL, SİVRİSİNEK ÇABASI ÖNEMLİ”
Göçmen kuşların taşıdığı virüsü engellemenin mümkün olmaması nedeniyle, sivrisinekle gayret sistemleri ile sayılarının azaltılması gerektiğini tabir eden Yılmaz, şöyle devam etti:
“Sivrisinekler bir kez sulak, bataklık ortamlarda yaşamayı ve oralara yumurta bırakmayı seviyor. 25 derecenin onlar için en uygun yaşama ortamı olduğunu biliyoruz. Onların dezavantajına olabilmesi için ısının 10 derecenin altına düşmesi lazım. Çok sıcak ve kurak havalar, bataklığı ve sulak alanları kısmen kurutacağından sivrisinekler için pek uygun değil. O manada bizim işimize yaramayan usulde olan su birikintilerini mutlaka kurutmamız gerekiyor. Göllerde ise, biyolojik azı formüller denenmiş durumda. Bunlardan biri göllere sinek larvalarını yiyen balıklar. Bu sayede sinek popülasyonunu azaltmış oluyorsunuz aslında. Bütün gaye, sinek sayısını nasıl azaltabilirim. Yani dışarıdaki, çaba bu şekilde olmak zorunda. Zira öteki türlü çaba halimiz yok. Kuşlara bir şey yapamıyoruz. O vakit sivrisinek sayısını azaltacağız. Ejderha sinekleri var. Sivrisinekleri yok edebiliyorlar. İlaçlamalar yapabilirsiniz. Vazife tekrar lokal idarelere düşüyor. Etraf paklığı değerli zira organik atıkların bulunmamasında fayda var. Sinekler onlara gidiyor daha çok. Münasebetiyle âlâ bir etraf paklığı, düzgün bir sinek gayreti ile sinek sayısını azaltabiliriz”