İran İhtilal Muhafızları Kudüs Gücü Kumandanı Kasım Süleymani’nin ABD tarafından Irak’ta öldürülmesinden sonra Irak Parlamentosu aldığı kararla ABD askerlerinin Irak’tan çıkmasını istemişti. İran ise ABD’nin Irak’taki üslerine füze hücumunda bulunmuştu.
The Independent Türkçe’nin haberine nazaran, ABD Savunma Bakanı Mark Esper’in de Irak Başbakanı'na yazdığı mektupta savunma sisteminin kurulması noktasında isteklerde bulunduğu ortaya çıktı.
Eski Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi’nin ofisinden sızdırılan mektuba nazaran Esper, Amerikan askerlerinin bulunduğu Ayn el-Esad ve Erbil askeri üslerine yönelik İran taarruzlarının akabinde Irak hükümetinden bu üslere “Patriot Savunma Sistemi” kurulması için istekte bulundu. Esper’in Irak hava savunma sistemini yetersiz bulduğu tabir edildi.
Esper’in mektubuna cevaben yazılan mektupta Abdulmehdi, bu hususun ayrıntılarını, Irak’taki yansımalarını ve nasıl bir sonuç yaratacağı konusunda açıklama istedi.
Mektupta Abdulmehdi, Patriot sisteminin kurulması talebini incelediklerini, bu hususta ABD tarafı ile ortak toplantı gerçekleştirdiklerini yazdı.
Patriot sisteminin “IŞİD’e mi yoksa İsrail akınlarına karşı mı” kullanılacağını soran Abdulmehdi, Irak Parlamentosu’nun ABD askerlerinin ülkeden çıkarılmasını öngören tasarıyı onayladığını hatırlatarak “Patriot Füzeleri Savunma Sistemleri’nin getirilmesi, mevcut güçlerin sayılarının kademeli olarak azalması manasına gelmeyecek” dedi.
Adil Abdulmehdi’nin Mark Esper’e yazdığı kelam konusu mektup şöyle:
Irak Cumhuriyeti Başbakanı Adil Abdulmehdi
Çok gizli
Sayın ABD Savunma Bakanı Mark Esper
Selam üzerinize olsun
31 Ocak 2020 tarihli mektubunuz, 2 Şubat 2020’de öğlenden sonra elimize ulaştı. Bunun için teşekkürlerimizi sunuyoruz. İlgili açıklama aşağıdadır:
1 – İkili münasebetlerimizin ehemmiyeti ve bu bağlantıların başta IŞİD ile uğraş olmak üzere tüm alanlarda derinleştirilmesi gerektiği konusunda size büsbütün katılıyorum. Irak’ın, bölgenin ve dünyanın geleceğini önemsiyoruz. Bu bağları geliştiriyor ve tüm alanlarda daha da ilerletmeye çalışıyoruz. Bu mevzuda son derece ciddiyiz.
2 – Daha evvelki bir talepte, acil olarak bir dizi hasarlı aracın tazminatının yanı sıra kimi giriş imkanlarının kolaylaştırılması ve Ayn el-Esed ve Erbil üslerine hava savunma sistemlerinin konuşlandırılmasını istediniz. Ayrıyeten, Irak hava savunma sisteminin yetersiz olduğunu belirttiğiniz için, birinci iki talebe süratli bir halde karşılık verdik. Artık Patriot Savunma Sistemi ile ilgili talebi inceliyoruz. Irak Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı Fuad Hüseyin’in başkanlığında bu durumun takibi için bir komite kurduk. Dün sabah ABD tarafı ile ortak bir toplantı gerçekleştirildi. Toplantının notlarından kimilerini görmeme karşın şimdi resmi oturum tutanaklarını almadım. Burada Patriot Savunma Sistemi incelemesinin ehemmiyetiyle ilgili görüşümü açıklamama müsaade verin.
Burada birkaç sorumuz olacak; Bu sistem, kendi temsilcileriniz tarafından bize verilen bilgilere nazaran tekrarlanan İsrail taarruzlarına mı, IŞİD'e mı yoksa bir öbür ülkeye mi karşı kullanılacak? Bununla birlikte hükümet ve Temsilciler Meclisi tarafından ABD güçlerinin ülkeden çıkarılmasını öngören yasa onaylandı. Patriot Füzeleri Savunma Sistemleri’nin getirilmesi, mevcut güçlerin sayılarının kademeli olarak azalması manasına gelmeyecek, daha fazla aksi bir durum olarak yorumlanacaktır. Bu da mevcut durumların ötesinde karmaşaya ve kartların ABD, Irak ve bölgenin çıkarlarına karşı yine karılmasına neden olacaktır.
4 – Bu mevzuda bizim için büyük bir belirsizlik kelam konusu. Bu yüzden size teklifimiz şöyle:
A – Uygun kararın alınması ve onaylanmak üzere meclise gönderilmesi için yeni kabinenin tamamlanmasını bekleyin.
B – Tüm bölge ve askeri üsler için entegre bir savunma sistemi oluşturmak hedefiyle sizden teknik yardım alarak sistemin, Irak'ın çıkarlarını sağlayıp sağlayamayacağının anlaşılması için gerekli çalışmaların yapılmasını bekleyin. Böylelikle, Irak hava savunmasının yetersiz olduğunu düşündüğünüz boşluğu kapatabilirsiniz. Bununla birlikte Irak Ulusal Güvenlik Konseyi’nin Irak Hava Sahası'nın korunması için bu çeşit sistemlere sahip ülkelerle müzakere etme konusunda daha evvel aldığı bir karar var.
C – Ortamızda Irak’ta sizin ve bizim güvenliğimizin sağlanması gayesiyle yapılmış bir muahede var. Bu mutabakatta askeri ve güvenlik boyuttan evvel siyasi bir denklem kelam konusu. Bu siyasi denklem, bilhassa 2011’den 2019 yılına kadar daha evvel olanların tersine ülkedeki güvenliğin tesis edilmesini ve ABD güçlerinin kayıplarının en aza indirilmesini teminat altına almaktadır. Eksen siyasetini reddeden Irak’ın sizinle, İran’la, bölgedeki ve dünyadaki başka ülkelerle olan eksiksiz bağlarını kullanarak ortamı sakinleştirme rolüne inancın. Irak’ın bu rolü üstlenmesi, müzakere yolunun açılması ve tansiyonun düşürülmesi için güzel bir fırsattır. Başkalarının gerginlik olarak gördüğü tedbirler, onlarında bu tedbirlere karşı önlemler almasına neden olabilir. Bu da herkesin bedel ödeyeceği savaşlar zincirine hakikat gitmemiz manasına gelir. ABD, İran ve öteki komşu ülkelerin Irak’taki gelişmelere hassas derecede anlayış göstermeleri, Irak’ın savaş ve çatışma alanı değil, barış içinde yaşanabilir bir yer olması için hükümete ve halkına takviye vermeleri bizim için son derece kıymetlidir.
Sayın Bakan, diyaloga ve herkesin çıkarına olacak formda bu problemleri işbirliği ile çözmeye yardımcı olacak teklif ve görüşlere açığız. Herkesin güvenliğini garanti altına almayı istediğimize emin olabilirsiniz. Ortak çıkarlarımız ismine en âlâ tahlillere ulaşmak için tüm bu mevzuları hükümeti kurmakla misyonlu Başbakanla (Muhammed Allavi) istişare edeceğim.
Saygılarımla
Irak Parlamentosu, İranlı kumandan Kasım Süleymani’nin 3 Ocak’ta ABD hücumunda öldürülmesinin akabinde Irak Parlamentosu, ülkedeki Amerikan askerlerinin çıkarılmasını öngören tasarıyı onaylamıştı. Süleymani’nin öldürülmesinin akabinde İran’dan Irak’taki ABD üslerine yapılan taarruzda birçok Amerikan askeri yaralanmıştı.