Yargıtay Lideri İsmail Rüştü Cirit, toplumun yargıya inanç duymadığı hukuk sisteminde, yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığının sağlanamaz olduğunu belirterek, yargı etiği unsurlarıyla insan haklarının korunması ve hukuksal güvenliğin sağlanması ortasında sıkı bağ olduğunu söyledi.
Antalya'da düzenlenen Fikri ve Sınai Mülkiyet Cürümleri Çalıştayı'na; Yargıtay Lideri İsmail Rüştü Cirit, Antalya Başsavcısı Halil İnal ve çok sayıda yargı mensubu katıldı. Çalıştay'ın açılışında konuşan Yargıtay Lideri Cirit, bugün toplumların gelişmişlik seviyelerinin, ekonomik ve siyasi bakımdan elde edilen başarılardan çok insan haklarına duydukları hürmetle ölçüldüğünü söyledi. İnsan hakları alanının daima değişen ve gelişen niteliğe sahip olduğunu belirten Cirit, “Bu bakış açısıyla sorun ele alındığında, insan hakları alanında sıfır ihlal olması, gerçekleştirilecek bir maksat değil daima ve ağır uğraşla ulaşılmak istenilen bir ülkü olarak nitelendirilebilir” diye konuştu.
“HEPİMİZİN, DEĞİŞİMİN FARKINDA OLMASI GEREK”
Yargıtay'da 2015 yılında İnsan Hakları Kurulu kurduklarını, ceza ve hukuk alanında çok sayıda çalışma yaptıklarını, mülkiyet ve fikri mülkiyet üzere özel hukuk alanlarına ait mevzularda çok değerli paneller düzenlediklerini kaydeden Cirit, fikri mülkiyet haklarının, hukukun başka alanlarından farklı, kendine has niteliklere sahip olduğunu kaydetti. Fikri mülkiyetin özellikleri dikkate alınmaksızın klasik hukuk bilgisiyle bu alana ait sorunlara tahlil üretilemeyeceğini belirten Cirit, şunları söyledi:
“Dolayısıyla bahisle ait profesyonellerin kendilerini daima geliştirmeleri ve yenilemeleri gerekir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, evvelce yüklü olarak tabir özgürlüğü, azap yasağı üzere daha çok ceza hukuku alanında içtihatlar üretirken, son vakitlerde özel hukuk bireyleri ortasındaki uyuşmazlıklarla ilgili olarak da çok sayıda karar üretilmektedir. Hepimizin bu değişimin farkında olması gerekir. Öte yandan, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları tüzel mana, terim ve tanıtımlardan farklı formda yorumlanmasına imkan tanıyan 'otonom kavramlar doktrinini' temel alan yorumlarını ve açılımlarını da bu bahiste çalışkan hukukçular uygun takip etmelidir. Mahkeme, çeşitli kararlarında mülkiyet hakkını iç türel mana ve içeriğinden farklı bir biçimde kıymetlendirmektedir. Daha açık anlatımla, mülkiyet hakkı otonom bir kavram olarak kabul edilmektedir.”
SANAT YAPITLARI ÜRETİMİNE TEŞVİK
İnsan varlığının en somut sözünün, fikir ve sanat yapıtları olduğunu vurgulayan Cirit, “Uygarlıkların pahası, miras bıraktıkları bilim, sanat ve kültür yapıtlarıyla ölçülür. Bu nedenle gelecek kuşaklara âlâ bir uygarlık mirası bırakmak istiyorsak yaratıcı kanıyı ve sanat yapıtları üretmeyi teşvik etmeliyiz. Yasanın ve cezaların yetersiz olması yahut uygulamadaki başarısızlıklar nedeniyle 'korsan cenneti' olan bir ortamda, yaratıcı fikir ve sanat yapıtları arzulandığı ölçüde gelişemez. Ferdî bir hak olarak görülen fikir ve sanat yapıtlarının kamu gücüyle korunmasının nedeni insanlığın gelişimine ait kamusal faydadır. Çağdaş toplumlardan fikir ve sanat yapıtları, şahısların hakkı olduğu kadar birebir vakitte insanların ortak pahaları ortasında kabul edilmektedir” dedi.
“DAHA ÇOK ÇALIŞMAMIZ GEREKİR”
Adalet, yargı ve işleyişinin, ülke iktisadını direkt etkilediğini söyleyen İsmail Rüştü Cirit, yeterli işleyen faal adalet sisteminin iktisatta öngörülebilirliğin artırılması ve yatırım ortamlarının daha uygun hale getirilmesinin çok değeri olduğunu vurguladı. Adalet sisteminin, ülke iktisadı dahil tüm toplumu direkt ilgilendirdiğini anlatan Cirit, “Bu nedenle yargı sistemine ait sıkıntılar, toplumun her kısmının yasal ilgi alanı içindedir. Tüm adalet aktörlerinin ve karar vericilerin bu gerçeğin farkında olması gerektiğini düşünüyorum. İsimli kalitenin yükseltilmesi için etik, şeffaflık ve topluma karşı hesap verebilirlik kavramları üzerinde daha çok çalışmamız gerekmektedir” diye konuştu.
Toplumun yargıya inanç duymadığı hukuk sisteminde, yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığının sağlanamaz olduğunu vurgulayan Yargıtay Lideri Cirit, yargı etiği prensipleriyle insan haklarının korunması ve tüzel güvenliğin sağlanması ortasında sıkı bağ olduğunu söyledi. 2017 yılında Yargıtay'da Birleşmiş Milletler ve Avrupa Kurulu ölçülerine nazaran dünyanın en yüksek standartlarına sahip yargı etiği sisteminin kurulduğunu anlatan Cirit, “Bu sistem, İnsan Hakları Kozmik Beyannamesi, Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi ve Yargıda Şeffaflığa Ait İstanbul Bildirgesi ile Bangalor Yargı Eğiti İlkeleri'ne dayalıdır” dedi.