Koronavirüsün Vuhan kentinde görülmesinin akabinde kentin kapatılması, mecburî sokağa çıkma yasağı ilan edilmesi için Çin hükümetine birinci raporu sunan Koronavirüs Uğraş Heyeti üyesi Prof. Li Lanjuan, iki farklı virüs salgını esnasında da ülkesindeki çabanın başındaki isimler ortasındaydı. SARS’ı durduran akademisyen olarak dünyada tanınan Prof. Lanjuan hem başka salgınlarda öğrenilenleri hem de Çin’in virüsle nasıl gayret ettiğini Akşam’a anlattı:
HAYVAN PAZARLARINI KAPATTIK
“2003 SARS salgını Zhejiang Eyaleti’nde birinci defa görüldüğünde bununla gayret eden takımdaydım. Kısa vakit içinde iki farklı grupla bir yandan hastaları güzelleştirmeye başka yandan hastalığın karakteristik belirtileriyle hangi insanlarda yüksek etki gösterdiğini araştırmaya başladık. Alınacak en büyük tedbirin bu süreçte meskende kalmak olduğunu birinci sefer o vakit resmi raporlarıma yazdım. 2013’te kuş gribi salgınında Yangtze Deltası’nın izole edilmesine dair rapor hazırladım. Çin hükümeti bu raporu süratle hayata geçirdi. Hastalığın kaynağına yani hayvan pazarlarına ulaştığımızda hükümet tüm hayvan pazarlarını da kapattı. Böylelikle salgını durdurduk. Koronavirüs salgını çıktığında daha evvelki tecrübelerimiz hiç tartışmasız alınacak birinci tedbirin konutta kalmanın zarurî hale getirilmesi olduğunu göstermişti bizlere.”
3 HAFTA KONUTTAN ÇIKMAYIN
“Hükümet de bu tedbirin tecrübeyle farkında olduğu için süratle sonuca ulaşabildik. Bugün artık salgını Çin’de büyük ölçüde durdurmayı başardık. Türk halkına sesleniyorum; Salgının durması için meskende kalmak çok kıymetli. Siz de bu 3 hafta konuttan çıkmayın. Virüs salgını yükselme eğilimine girmişse salgının vurduğu kentler ve büyükşehirlerde gerekirse sokağa çıkma yasağı da dahil herkesin 3 hafta meskeninde kalması sağlanmalı.”
TESTLERİ YAYGINLAŞTIRIN
“Sağlık gayretinde de en büyük öncelik teşhis kitleriyle olabildiğince çok sayıda test yapılması ve hadiselerin denetim altına alınması. Sonuçların süratle hem ulusal pandemi merkezlerine hem de Dünya Sıhhat Örgütü’ne ulaştırılması gerekli.”
İKİNCİ SALGINDAN KORKUYORUZ
“Mevcut yeni olayların tamamı yurt dışından gelenlerde ortaya çıkıyor. Çin’de ikinci geniş ölçekli koronavirüs salgını yaşanma mümkünlüğü bizleri endişelendiriyor. Hastalığın belirtilerinin görüldüğü lakin resmi olarak teşhis konmadığı insanların süratle belirlenmesi lazım hakikaten bu beşerler da salgını tekrar canlandırabilir.”
‘YERE TÜKÜRME VİRÜSÜ YAYMA’
Uzmanlar virüsün yayılmaması için ikazlar yapsa da bilinçsizce yapılan davranışlar yüzünden salgının önüne geçilmiyor. İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ağız Diş Çene Çene Hastalıkları ve Cerrahisi Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Zeki Gümrü hastalığın yayılmasında çok kıymetli bir tehlikeye daha dikkat çekti:
EVE TAŞIRSINIZ
“Tükürüğünüzün değerini bilin. Faydaları saymakla bitmez. Ziyanları ise bu günlerde vefata kadar götürüyor. Virüs taşıyan bir kişi yere tükürdüğünde ona basan yüzlerce kişi virüsü konutuna, işyerine taşır. Bilhassa futbolcularda virüsün süratle yaygınlaşmasının nedenlerinden biri de maç esnasında alanlara atılan tükürüklerdir. Yere düşen futbolcu bu tükürükle temas ediyor. Konutta sıkılıp sabah sporuna çıkanlar da riskli. Koşu parkurları, yürüyüş alanlarında çok tükürüğe rastlarız. Farkında olmadan üzerine basarak virüsü meskene götürürüz.”