Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Heyeti’nin “bağımsız ve tarafsız bir organ” olmadığı ve yapısının değiştirilmesi gerektiği istikametinde bir karar aldı.
Karar, Trabzonspor’un eski oyuncularından Ömer Kerim Ali İstek tarafından açılan davada verildi.
Aynı vakitte İngiliz vatandaşı olan Ali İstek, maaşlarını ve primlerini ödemeyen Trabzonspor ile, kontratı devam etmesine karşın, İngiltere’ye dönmüş ve iki taraf ortasındaki uyuşmazlık evvel TFF Uyuşmazlık Tahlil Heyeti (UÇK), akabinde da TFF Tahkim Heyeti gündemine taşınmıştı.
UÇK futbolcunun kontratını haksız feshettiğine karar vermiş ve bu nedenle Trabzonspor’a tazminat ödemesine hükmedip dört ay periyodik sportif ceza vermişti. Ömer Kerim Ali İstek UÇK kararına karşı Tahkim Heyetine başvurmuş, Tahkim Şurası futbolcunun ödeyeceği tazminat ölçüsünü azaltmış ve sportif cezayı kaldırmıştı.
Ali İstek bunun üzerine ihtilafı FIFA Uyuşmazlık Tahlil Dairesi ve Spor Tahkim Mahkemesi’ne (CAS) götürmüş, ancak bu organlar “yetkin” olmadıkları sonucuna varmıştı.
Ali İstek bunun üzerine son deva olarak 2010 yılında AİHM’ye başvurdu. Tahkim Şurası üyelerini TFF İdare Şurası’nın atadığını, TFF’nin de yüklü olarak profesyonel futbol kulüplerinin temsilcilerinden oluştuğunu belirtip, bu durumda “bağımsız ve tarafsız bir yargıdan kelam edilemeyeceğini” savundu. Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi’nin adil yargılanmayla ilgili unsurunun ihlal edildiğini ileri sürdü.
Ali Rıza’nın bu tezleri AİHM tarafından geçerli bulundu. Mahkemenin bugün açıklanan gerekçeli kararında, Tahkim Heyeti’nin profesyonel futbol kulübü yöneticilerinden oluşan TFF tarafından, vazife müddetleri evvelden belirlenmeksizin ve tarafsızlıkları konusunda hiçbir and içermeksizin tayin edilmeleri Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi’nin adil yargılanma hakkıyla ilgili 6’ncı hususuna alışılmamış bulundu. Kararda, TFF kararlarının yargı kontrolüne kapalı olmasına da işaret edildi.
AİHM, bu durumda, Ali Rıza’nın Tahkim Şurası’nın tarafsızlık ve bağımsızlığını sorgulamasının “meşru” olduğu sonucuna vardı.
Mahkeme, Türk futbolunda uyuşmazlıkların tahliliyle ilgili “sistemik bir sorun” olduğunu da belirtti. Devletin, Tahkim Şurası’nın TFF idaresine karşı bağımsızlığını sağlayacak bir ıslahat gerçekleştirmesi gerektiğine de hükmetti.
Karar, sporda uyuşmazlıkların tahlili ve tahkim sistemi hakkında bir birinci olması bakımından hem Türkiye hem de Avrupa hukuku açısından örnek teşkil ediyor.
REZAN EPÖZDEMİR ODATV’YE DEĞERLENDİRDİ
Kararın akabinde Avukat Rezan Epözdemir hukuksal süreci ve çıkan sonucu Odatv’ye kıymetlendirdi.
“Verilen karar da emsal niteliğinde” diyen Epözdemir, “AİHM kararında birçoklarının kulüp yöneticiliği de yapan tahkim konseyi üyelerinin atanmasının tarafsızlığı zedelediğine vurgu yapılıyor” dedi.
Epözdemir açıklamasının devamında ise şu sözleri kullanıyor:
“Bağımsızlık yemini etmediğine vurgu yapılıyor kararda. Bağımsız yargılanma hakkına alışılmamış olduğunu ihlal edildiğini aktarıyor.
AİHM, münasebetinde bu durumun Türk futboluyla ilgili artık yapısal bir sorun olduğunu söylüyor.
Tahkim konseyi kapalı devre çalışır, anayasaya nazaran tahkimin kararlarına mahkeme yoluyla itiraz edilemez. Profesyonel Futbol Disiplin Konseyi kararlarını onayan futboldaki üst merciidir. Lakin bu durum hayatın olağan akışına alışılmamıştır. Maaşını Türkiye Futbol Federasyonunun verdiği bir konseyin TFF’nin aldığı maç tekrarı kararına yönelik itirazlar sonucunda ters ve aleyhte bir karar alması bekleniyor. Buradan bağımsız yargılama çıkmaz.”