Savaş kabahatinden yargılandıktan sonra rütbesi düşürülen lakin Lider Donald Trump’ın takviye vererek müdahil olduğu Amerikan deniz komandosunun akıbetine ait süreç, Deniz Kuvvetleri Sekreteri Richard Spencer’ın misyondan alınmasıyla sonuçlanmıştı. Spencer, Trump’ın ABD ordusunun işleyişini anlamadığını savundu.
Irak’ta 2017 yılında yaralı olarak yakalanan bir IŞİD üyesinin öldürülmesi ve daha sonra IŞİD üyesinin cansız vücuduyla poz vermesi yüzünden askeri mahkemede yargılanan ABD komandosu Eddie Gallagher’ın rütbesi indirilmiş, özel birlik içindeki geleceğinin disiplin heyeti tarafından belirlenmesi kararlaştırılmıştı. Mevzuya müdahil olan Lider Trump komandoya rütbesini iade etmiş ve Gallagher’ın şu anki rütbesi üzerinden emekli edilmesi gerektiğini savunmuştu.
ABD’de sivil-asker alakaları konusunda ve askeri hukuku ilgilendiren hususlarda Başkan’ın rolüne ait tartışmaya yol açan olayda, Gallagher’ın Trump’ın talep ettiği üzere komando statüsünü kaybetmeden mevcut rütbesi üzerinden emekliye ayrılmasına karar verilmişti.
“TRUMP’IN MÜDAHALESİ ŞOKE EDİCİ”
Savunma Bakanı Mark Esper’ın Beyaz Saray’a kendisine bilgi vermeden Gallagher konusunda teklif götürdüğü gerekçesiyle “Güvenimi kaybetti” diyerek vazifeden aldığı Deniz Kuvvetleri Sekreteri Richard Spencer Washington Post gazetesi için bir görüş yazısı kaleme aldı.
Spencer misyondan alındıktan 3 gün sonra kaleme aldığı makalede Lider Trump’ın Astsubay Kıdemli Çavuş Edward Gallagher’ın davasına müdahalesini “şoke edici” ve “benzersiz” tabirleriyle niteledi.
Richard Spencer görüş yazısında süreçte yanılgı yaptığını kabul etti lakin Trump’ın davranışının ABD ordusuna ziyan verdiğini savundu. Trump’ın Gallagher problemine başından bu yana müdahil olduğunu savunan Spencer, Trump’ın askeri mahkemede dava başlamadan evvel kendisini arayarak Gallagher’ın askeri cezaevinde tecritten çıkarılmasını istediğini tez etti.
Amerika’nın Sesi’nde yer alan habere nazaran Spencer Trump’ın bu talebine direndiğini zira mahkemeye başkanlık eden yargıcın tecritin değerli olduğuna karar verdiğini yazdı. Trump ise Spencer’a Gallagher’ın askeri hapishaneden kışla ayarında bir tesise nakledilmesi talimatını verdi.
Spencer’a nazaran Trump’ın bu hususa ilgisi kısmen Gallagher’ın avukatlarının ve oburlarının mevzuyu daima medyanın gündeminde tutma uğraşından kaynaklandı.
Gallagher kendisine yöneltilen birden fazla hatadan beraat etti lakin IŞİD üyesinin cesediyle poz vermekten hatalı bulununca emekliye ayrılma talebinde bulundu. Spencer’ın anlattığına nazaran bu durum ABD donanması için Gallagher’ın mevcut rütbesi üzerinden emekli edilip edilmemesi konusunda soru işaretlerini de beraberinde getirdi.
Twitter’dan Gallagher için takviye iletisi paylaşan ve sürecin başından bu yana çok makus yönetildiğini tez eden Trump, Spencer’a Gallagher’ın rütbesinin iade edilmesi talimatını vererek Deniz Kuvvetleri’nin Gallagher’ın statüsüne ait yapacağı değerlendirmeye kısa devre yaptırmıştı.
Richard Spencer, “Bu düşük bir incelemeye yönelik şoke edici ve eşsiz bir müdahaleydi. Birebir vakitte Başkan’ın orduda misyon yapmanın, etik olarak gayret vermenin ya da tek tip kural ve uygulamalarla yönetilmenin ne demek olduğunu çok az anladığının da göstergesiydi” diye yazdı.
İki gün evvel de New York Times’da eski Deniz Kuvvetleri Sekreteri Richard Danzig ve Sean O’Keefe tarafından kaleme alınan görüş yazıları yayınlanmıştı.
Başkan Clinton devrinde misyon yapan Danzig ve Bush devrinde tıpkı misyonda bulunan O’Keefe görüş yazısında Trump’ın orduyu ziyan verecek boyutta siyasileştirdiğini savundular, “onun savunduğu kıymetler ordunun pahaları değil” tabirini kullandılar.
TRUMP’TAN “DERİN DEVLET” ÇIKIŞI
ABD basınında, üst seviye Pentagon yetkililerinin Başkan’ın bu probleme müdahil olmasına askeri disiplin ve nizama ziyan vereceği gerekçesiyle karşı çıktığına ait çok sayıda haber yer almıştı.
Başkan Trump ise Salı günü Florida’da düzenlediği bir mitingde birinci defa direkt “derin devlet” çıkışında bulunmuş, “Derin devlete karşı üç büyük savaşçının yanında durdum” demişti.
Trump daha evvel “derin devlet” sözünü direkt Pentagon için kullanmamış lakin Trump’ın Kasım ayı başlarında sürecine müdahil olarak affettiği iki askerden biri olan Clint Lorance, “Pentagon’da yakalarında yıldız olanların birçoklarının Lider Trump’ın kelamını ettiği derin devletin bir kesimi olduğunu” sav etmişti. Lorance, af kararının akabinde Lider Trump’ın seçim kampanyasında çalışmaya hazır olduğunu belirten bir Twitter bildirisi da paylaşmıştı.
Trump’a yakın olduğu bilinen Cumhuriyetçi Kongre üyesi Duncan Hunter da Trump’ın Gallagher konusunda müdahil olmasına takviye vererek Twitter’dan paylaştığı iletide “Derin Devlet Ordusu”na karşı çabada sizin yanınızda yer almaya devam edeceğim” diye yazmıştı.
“TRUMP FOX NEWS’DAN ETKİLENİYOR”
Washington Post’un bahisle ilgili bir haberinde, Lider Trump’ın bu müdahalesinin Fox News’un ekran yüzlerinden Pete Hegseth’in programında gündeme getirmesinin akabinde geldiğine dikkat çekildi.
CNN’in Pentagon muhabiri Barbara Starr’ın haberine nazaran, askeri başkanlar ortasında Trump’ın orduyu politize etmesi istikametinde teşvik edecek formda Fox News kanalından etkilendiğine ait bir telaş var.
Haberde yer alan bir argümana nazaran, iki üst seviye askeri yetkili son periyotta yapılan etkinliklerde, parti çizgisinde siyasi kimi açıklamalar yapabileceği tasasıyla, Trump’ın yanında görünmek istemedi.
Habere nazaran, Trump’ın orduyu siyasallaştırdığına yönelik tenkitler, ordunun tarafsızlığını kutsal sayan askeri başkanları de endişelendiriyor.