Opera ve tiyatro alanındaki sivil toplum örgütleri, Devlet Tiyatroları Opera ve Balesi Çalışanları Yardımlaşma Vakfı (TOBAV), Devlet Tiyatroları Sanatkarları Derneği (DETİS), Opera Solistleri Derneği (OPSOD) koronavirüs nedeniyle kültürel faaliyetlere orta verilmesinin mecburî olduğu münasebetiyle bunun için teşekkür edilmesi üzerine açıklamada yaptı.
Açıklamada, “Yaşadığımız felaket devrinde ayrıştıcı değil, bütünleştirici bir kültür modelini oluşturmak sanatın ve sanatkarın varoluşunun sebebidir” sözlerine yer verilirken sanatkarların mesleklerinin ortak ruhuna nazaran hareket etmeleri gerektiği belirtildi.
Yapılan açıklama şöyle:
“Anayasanın 2. Hususunda, ‘Türkiye Cumhuriyeti’nin toplumsal bir devlet olduğu’ vurgulandıktan sonra 17. Unsurunda, ‘Herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığını geliştirme hakkına sahiptir,’ kararına; 64. Unsurunda ise ‘Devlet sanat faaliyetlerini ve sanatçıyı korur. Sanat yapıtlarının ve sanatkarın korunması, kıymetlendirilmesi, desteklenmesi ve sanat sevgisinin yayılması için gereken önlemleri alır,’ kararına yer verilmektedir.
Yine 5846 sayılı Fikri Mülkiyet kanununda sanat meslekleri sahiplerinin hizmetlerinin devamlılığı açısından değişen siyasetlerden bağımsız ve özerk olması gerektiğine atıf yapılmaktadır. Ödenekli kurum yöneticilerinin de bu temeli bilerek, sadece ferdî çıkarlarını düşünerek değil, tüm ülkede sanat kültürünün korunmasının ve bağımsızlığının devletin devamlılığı açısından ortak anlayışımız olduğunu savunmakta örnek ve öncü olması gerekir. Yaşadığımız felaket devrinde ayrıştıcı değil, bütünleştirici bir kültür modelini oluşturmak sanatın ve sanatkarın varoluşunun sebebidir.
Halen felaket kuralları gereği; TV dizilerinin durduğu, sinema ve tiyatroların kapandığı, oyuncu, direktör ve teknik çalışanın işsiz kaldığı bir devirde gerek Devlet Opera ve Balesi’nde, gerekse Devlet Tiyatroları’nda kontratlı işçi olarak işe alınanların hükümete teşekkür görüntüleri yayınlamaları anayasamızın ve Fikri Mülkiyet Kanununda açıkca belirtilen devletin vazifelerine, mesleklerin ortak ruhuna, sanatın ve sanatkarın korunmaya alınmasına büsbütün alışılmamıştır.
Esas sorumluluğu, en sıkıntı kaidelerde bile yaşama umut vermek ve sıkıntılara yaratıcı fikirleri ile tahlil üretmek olan meslek elemanlarının, hiçbir meslek alanında görülmeyen ve görülmemesi gereken bir teşekkürde bulunmaları küçük düşürücüdür. Dahası sanatkarın istihdam edilmemesini meşrulaştırıcıdır.
Çeyrek takımlı istihdam modelinin gündeme geldiği birinci günden itibaren yaptığımız itirazın münasebetlerini güçlendiren bu tavrın gelecekte de sanatçı arkadaşlarımızı sıkıntı durumda bırakacağı telaşını taşıyor, bir an evvel tam takımlı yapının hayata geçmesini bekliyoruz.
Ülkemizde bu tavır ve davranışlardan uzak, devletin devamlılığı doğrultusunda, sanat kültürünün devamlılığını savunmak, geliştirilmesini desteklemek ve özendirmek, değişen siyasetlerden bağımsız olarak üniversal hak ve hukuku korumak hepimizin sorumluluğu ve ortak vazifesi olmalıdır, diyoruz.