Dünya yaklaşık 3 aydır Koronavirüsü tartışıyor. Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıkar lokal bir salgın sorunu, tüm insanlığın geleceğini tehdit eder boyuta geldi.
Salgın konusunda tüm Türkiye'nin gözü kulağı Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca'nın başkanlığında toplanan Bilim Kurulu'nda.
Bilim Heyeti üyesi, Kayseri Kent Hastanesi Başhekimi ve Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. İlhami Çelik, Sabah’tan İsa Tatlıcan’ın sorularını yanıtladı.
Bilim Şurası üyesi Prof. Dr. İlhami Çelik “Rakamlar Bilim Kurulu’nun beklentilerinin üstünde değil. Hastalığın Nisan ayının üçüncü haftasında tepe yapıp inişe geçme mümkünlüğü yüksek” dedi.
İşte o röportaj…
Hocam her gün olay ve vefat sayıları güncelleniyor ve milletçe derinden etkileniyoruz. Bilim Konseyi olarak bunlar öngördüğünüz sayılar mıydı?
Rakamlar beklediğimiz üzere geliyor. Yükselişin olağan olduğunu düşünüyorum. Bilim Kurumu olarak bizim maksadımız salgının pik yapmasını vakte yaymaktı. Gayemiz da sıhhat iş yükünü arttırmamak ve vakte yaymaktı. Şu anda sıhhat iş yükü açısından bir düşünce gözükmüyor. Hastanelerde ve ağır bakımlarda doluluk oranları yeterli gidiyor. Vefat oranlarının düşük seyretmesine de şükrediyoruz.
HASTANELERİMİZ 10 KAT BAŞVURUYU DA KALDIRABİLİR
Hastanelerde çok bir hasta başvurusu var mı?
Hayır, hastanelerimizdeki müracaatlar aşikâr bir düzeyde gidiyor. Çok bir yükseliş ve düşüş yok. Ağır bir yükümüz kelam konusu değil şu anda. Samimi olarak söylüyorum Hastanelerimiz bu müracaatların 10 katını 20 katını kaldırabilecek kapasitede.
Avrupa ile kıyaslayınca Türkiye'nin çok yeterli durumda olduğunu görüyoruz. Batı'da o berbat fotoğrafları neden gördük?
Buradaki en değerli faktör bulaşıcılığı engellemekti. Onun yerine tedaviye yönelirseniz bu sonuçlarla karşılaşırsınız. Öncelikle salgını engellemek gerekiyordu. Eza buradan kaynaklandı. Mesela biz 83 milyonluk bir ülkeyiz. Salgını engelleyemezsek birebir sonuçlarla biz de karşılaşabilirdik. Salgını ciddiye almamız gerekiyor.
3 HAFTA SONRA İNİŞE GEÇER
Peki bu salgı Türkiye'de ne vakit tepe yapar ve inişe ne vakit geçeriz? Bilim Konseyi olarak pik yapma vakti ile ilgili bir beklentiniz var mı?
Nisan ayının üçüncü haftasında hastalığın tepe yapıp inişe geçeceği mümkünlüğünün yüksek olduğunu düşünüyorum. Yani önümüzde çok kritik 2-3 haftamız var. Fakat bu 2-3 haftayı çok düzgün kıymetlendirmemiz gerekiyor. Hastalığın bulaşmasını engellemek için elimizden gelen azami çabası göstermemiz gerekiyor. Hükümetin aldığı tedbirlere sıkı sıkı uymamız gerekiyor. Bunu yapmazsak hem hastalığın müddeti artar hem de sıhhat iş yükümüzde çok bir artış görürüz.
TOPLUM VİRÜSLE KARŞILAŞTIKÇA TESİRİNİ KAYBEDECEK
Şöyle bir kaygı de var. Aşı bulunmadığı sürece biz bu hastalıktan kurtulamayacağız. Bu görüşe katılıyor musunuz?
Toplum virüs ile karşılaştıkça salgının tesiri de azalır. Aşı bulunmasa bile tesirini vakit içerisinde kaybedecektir. Kızamık ve tüberküloz aşısı bulunmadan evvel olduğu üzere. İnsanların büyük kısmı bu hastalığı tahminen bilmeden geçirecek ve antikor oluşturacak. Bunun yanısıra genetik şartlar değerli, iklim şartları kıymetli. Sıcak iklimde bu salgının sıkıntı ilerleyeceğini düşünüyorum. Sıcak bölgelere dikkat edin daima dışarıdan gelen olaylar. Türkiye yaza gerçek ilerledikçe tesirini kaybedeceği kanaatindeyim. Sars ve Merste de emsal tecrübeyi yaşadık.
İstanbul'da sayılar neden yüksek geliyor?
İstanbul'daki kalabalığı görüyorsunuz. Beşerler toplum taşıma araçlarında birbirine temas ederek seyahat ediyor. Virüsün sevdiği bir ortam. Burada yayılmayacağını düşünmek anlamsız olur.
İKİ AYA OLAĞANLAŞMA BEKLİYORUZ
Turizm bakanı AHaber'de önlemleri dikkate alırsak Ramazan'da hayat yine başlar demişti. Siz de katılıyor musunuz?
Tabi ben de onu demeye çalışıyorum. Önlemleri alırsak, havanın da sıcak gideceğini varsayarsak Ramazan Bayramında hayatın olağanlaşmaya başlayacağı kanısındayım. Ancak burada önlemlere uymak ve temastan kaçınmak çok değerli.
Aşı ve tedavi prosedürlerinde Türkiye olarak hangi durumdayız?
Türkiye'de çalışmalar yapılıyor. Bu bahiste ağır çalışılıyor. Kızılay'ın da bir kan çalışması var. Güzelleşen insanlardan antikor alınacak ve hastalara verilecek. Burada bir ümit olabilir mi bunu birlikte göreceğiz. Antikorun nasıl tesir ede edeceğini denemekte muhakkak yarar var.
-Dünyadaki tedavi ve aşı çalışmalarından ümitli misiniz?
Bu mevzuda benim birtakım tasalarım var. Birtakım romatizmal ilaçların çok ön plana çıkarılması ve ısrarla diğer hastalıklarla ilgili ilaçların ön plana çıkarılması bu virüsle çabamızı sekteye uğratıyor. Dikkatimizi dağıtıyor. Bu ilaçlar antiviral değildir. Sıtma ilacı gündeme getirildi. Çin'de ve ABD'de kullanıldığı söylenen ilaçlarla ilgili de tam bir data elimizde değil.
MUCİZE PROSEDÜR YOK
Hastalıkla hiç tanışmamış insanların kullanacağı bir mucize korunma yolu mevcut mu?
Kesinlikle bu türlü bir sistem yahut ilaç yok. Sırf kullanılan ilaçların yan tesirleri ile karşılaşırsınız o kadar. Kimi ilaçların varlığından kelam ediliyor. Bunlar gripte kullanılıyor. Lakin bu covid 19 ile ilgili bir durum kelam konusu değil. Beslenme konusu benim alanım değil. Lakin istikrarlı beslenmek ve ziyanlı alışkanlıklardan korunmak gerekir. Lakin “şunu yaparsanız virüsten korunursunuz” kelamı çok kolay söylem edilecek bir kelam değil. Zira bu türlü bir bilimsel gelişme şimdi yok.
SOSYAL MEDYA PALAVRALARINA DİKKAT
Sosyal medyada bu konunu abartıldığını düşünüyor musunuz?
Bu mevzuyu daima lisana getirmek insanlarda kaygıya sebep oluyor. Makûs niyetli insanların olması çabayı olumsuz etkiliyor. İnsanların dudağında neden uçuk çıkar. Zira bağışıklık sistemi baskılanmış ve çökmüştür. Korktuğunuz vakit uçuk çıkarırsınız. Kaygı ve paniğe kapılırsanız bağışıklık sisteminiz çöker. Bu halde virüs ile uğraş edemezsiniz. İnanın o kadar kronik hasta var ki? Hiçbirini kaybetmek istemiyoruz. Toplumsal medyada bu dedikoduları yayanlar nereye varmak istiyor? Bu palavra haberleri neden üretiyorlar?
Hocam sizi ümitli gördüm bu mevzuda?
Elbette ümitliyim. Türkiye ve dünya daha makus salgınlar atlattı. Bunları yenen insanlığın bu virüsü yenmemesi için bir sebep yok.