Yeni Koronavirüs salgını karantina uygulamalarını da gündeme taşıdı.
Dünyanın çeşitli devirlerinde yapılan karantina uygulamalarının Osmanlı'da ve Türkiye Cumhuriyeti’nin birinci periyotlarında bilinen birinci örnekleri ise Tuzla ve Urla’da bulunuyor. Tahaffuzhane ismiyle anılan bu merkezlerden “Tuzla Tahaffuzhanesi”, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Denizcilik Fakültesi’nin bulunduğu Tuzla liman bölgesinde yer alıyor.
MÜBADELE YILLARINDA KULLANILDI
Tuzla Tahaffuzhanesi hakkında bilgi veren İTÜ Denizcilik Fakültesi Öğretim Üyesi Öğr. Gör. Dr. Sinan Çakır, 19. yüzyılda bütün dünyayı etkileyen kolera, veba, tifo, tifüs, çiçek, sarıhumma, lekeli humma üzere salgın hastalıkların yayılmasını önlemek için Osmanlı devrinde İstanbul, Tuzla’da ve İzmir, Urla’da karantina fonksiyonu görecek iki tahaffuzhane (Karantina merkezi) kurulduğunu söyledi. Tuzla Tahaffuzhanesi’nin, 1892 yılında tamamlanarak hizmete girdiğini belirten Dr. Çakır şöyle konuştu:
“Tuzla Yerleşkemiz tarihi bir geçmişe sahip. Tuzla Tahaffuzhanesi Yunanistan’dan ve Bulgaristan’dan göç eden vatandaşlarımızın birinci ayak bastığı yer olmuş. Lozan mübadillerinin değişim kararı sonucunda gelen vatandaşlarımızın sıhhat meseleleri burada çözülmüş ve sağlıklı olanlar buradan Anadolu’ya yerleştirilmiş.”
HASTANE ÜZERE HİZMET VERDİ
İTÜ Denizcilik Fakültesi’nin bulunduğu Tuzla liman bölgesinin, 1890'dan 1935'e kadar tahaffuzhane olarak hizmet verdiğini hatırlatan Dr. Çakır, “O periyotta, en korkulan salgınlarına yol açan veba ve kolera üzere hastalıkları taşıdığından şüphelenilen gemilerin yolcu ve mürettebatları, karaya ayak basmadan evvel tahaffuzhanelerde muayene ediliyor ve periyodun uygulaması gereği topluca ilaçlanıyor” ifadelerini kullandı.
Salgın hastalık belirtisi gösteren, karayoluyla ya da deniz yoluyla gelen insanların evvel tahaffuzhaneye getirilerek hekim denetiminde, kıyafetleri de dahil olmak üzere, eksiksiz dezenfekte edildiğini belirten Dr. Çakır, “Sadece hastalık belirtisi göstermeyenlerin İstanbul’a giriş yapmasına müsaade veriliyordu. Şayet hastalık belirtisi kelam konusu ise 14 gün karantina müddeti sonunda, hastalığın görülmemesi ya da geçmesi durumunda tekrar İstanbul’a giriş yapmalarına müsaade veriliyordu. Bu bölge o periyot, hastane üzere fonksiyon gören merkezlerden biri olarak tarihe geçiyor” diye konuştu.
FRANSIZLAR TARAFINDAN YAPILDI
Dönemin en çağdaş teçhizatlarıyla donatılan Tuzla Tahaffuzhanesi’ni Fransızların yaptığını lisana getiren Dr. Sinan Çakır, “Dönemin birinci çamaşır makineleri burada kullanıldı. Gelenlerin kıyafetleri dezenfekte edilmesi hedefiyle yıkanmıştı. Ferdî temizlikleri için banyo kısmı de bulunuyordu. Tahaffuzhane’deki aletlerin çok teferruatlı olduğu, yapı olarak son derece faal bir halde kullanıldığı düşünülüyor” dedi.
Tuzla'daki binada, 130 yıllık geçmişi bulunan İTÜ Denizcilik Fakültesi'ne ait evrak, fotoğraf ve eşyalar da sergileniyor.