CHP Ordu Milletvekili Dr. Mustafa Adıgüzel yaptığı açıklama ile fındıkta bu dönem yapılması gerekenleri sıraladı. Fındıkta artık yol ayrımına gelindiğini tabir eden Adıgüzel 6 hususta özetlediği açıklaması için “Fındık Manifestosu” dedi.
MHP Ordu Milletvekili Cemal Enginyurt’un, “Fındık nasıl toplanır? Bahçe nasıl yapılır? Gübre nasıl atılır? Patoz nedir? Girebi neye denir? Elek eledin mi? Değirmene gittin mi? Harman da yattın mı? Şelekle yük taşıdın mı? Eminim hiç birini bilmezsin. Fakat! Toplumsal medya da güçlüsünüz o denli mi? Emin olun! Halk sizi tınlamıyor” sözleriyle kendisine dönük tenkitlerini de kıymetlendiren Adıgüzel, Enginyurt’a karşılık verdi.
Adıgüzel, “Ben en az 20 TL olmalı derken Sn. Enginyurt 17 TL diyordu. Sonra 16,5 TL olarak açıklandığında sevindiler. Ben sevinmedim. Zira Fiskobirlik’in güçlü olduğu yıllarda fındık 5 dolardı. Zira Ferrero bir yıl evvel kendi ülkesi İtalya’da daha kalitesiz fındığı 20 TL’ye almıştı esasen. Fındık marketlerde 70 TL’ye, yurtdışında 400 TL’ye satılırken Türk üreticisine 20 TL çok görülmüştü. Bu nedenle 16.5 TL’ye sevinmedim. Esasen borsa ve randıman oyunları ile birçok üreticinin fındığı 15 TL’den gitti. Ne oldu artık. Biz haklı çıktık. Geçen yıl ucuza alındığı bugün çıkan 25 TL sayılarından belirli değil mi. Türkiye’nin ve üreticinin kiloda 10 TL kaybı oldu. Tam 8 milyar lira. Bu parayla 30 tane Ordu-Giresun havaalanı yapılıyor. Yalnızca geçen yılki kayıp para ile” sözlerini kullandı.
Adıgüzel’in açıklamaları şu halde:
“Ben hem milletvekilliğimde hem de milletvekilliğimin öncesinde daima fındık çabasının içinde oldum. 1980’de şimdi 12 yaşımdayken Gürgentepe’de 10binlerin katıldığı fındık mitinginde çocuk kümesinin pankartını taşıyordum.
O günlerden bugünlere geldik.
2016 yılında CHP olarak Fındık Çalıştayı yaptık.
2017’de Ordu’dan Giresun’a Fındık İçin Adalet yürüyüşü yaptık.
2018’de tekrar milletvekili seçildiğimde 17 Ekim’de CHP Kümesi ismine bir Fındık Araştırma Önergesi verdim. O periyotta TMO taban fiyat vermiyordu. Fındık büsbütün piyasanın insafına bırakılmış haldeydi. Önergem üzerine AKP hariç tüm partilerden destekleyici konuşmalar geldi. MHP de bizimle birlikte hareket etti. Lakin önergemiz 4 siyasi partinin dayanağına karşın, AKP oylarıyla reddedildi.
Bu önerge fındık konusunu Türkiye gündemine taşıdı. Gelişen kamuoyu baskısı ile Erdoğan Kasım 2018’de fındıkta taban fiyat açıklamak TMO eliyle fındık alımı yapmak zorunda kaldı. O süreci verdiğim birinci önerge ile biz başlattık.
Yine birebir tarihlerde Ferrero’nun Türkiye fındık piyasasında inhisar oluşturan ve haksız rekabet yapan uygulamalarını Rekabet Kurumu’na bir yazı ile şikâyet ettim. Öğrendim ki birebir tarihlerde Enginyurt da bu şikâyeti yapmış.
Fındık Borsası, fındık üzerine oyunlar oynamaya başladı. Fındık Borsası’nı mahkemeye verdim. Süreçlerinin durdurulması için önergeler verdim.
2019 döneminde tekrar her vakit olduğu üzere birinci beyanatları ben verdim. Tüm iktidar vekillerine “Hodri Meydan” dedim 2019’da. Gelin fındığı konuşalım diye… Biri bile çıkmadı. Fındık taban fiyatının en az 20 TL olması gerektiğini söyledim. Tekraren TBMM Genel Kurulu’nda konuşmalar ve basın açıklamaları yaptım. Verdiğim önergelerin sayısını unuttum.
Ben en az 20 TL olmalı derken Sn. Enginyurt 17 TL diyordu. Sonra 16,5 TL olarak açıklandığında sevindiler. Ben sevinmedim. Zira Fiskobirlik’in güçlü olduğu yıllarda fındık 5 dolardı. Zira Ferrero bir yıl evvel kendi ülkesi İtalya’da daha kalitesiz fındığı 20 TL’ye almıştı aslında. Fındık marketlerde 70 TL’ye, yurtdışında 400 TL’ye satılırken Türk üreticisine 20 TL çok görülmüştü. Bu nedenle 16.5 TL’ye sevinmedim. Esasen borsa ve randıman oyunları ile birden fazla üreticinin fındığı 15 TL’den gitti. Ne oldu artık. Biz haklı çıktık. Geçen yıl ucuza alındığı bugün çıkan 25 TL sayılarından aşikâr değil mi. Türkiye’nin ve üreticinin kiloda 10 TL kaybı oldu. Tam 8 milyar lira. Bu parayla 30 tane Ordu-Giresun havaalanı yapılıyor. Yalnızca geçen yılki kayıp para ile.
TMO milletten 16 TL aldığı fındığı artık 24 TL’ye satıyor. Fındık üzerinden bir devlet kurumu kar yapıyorsa bunu üretici ile paylaşsın dedim. Berbat mü? Bu salgın şartlarında hem üretici biraz nefes alır. Bu anayasada yazıyor zati. Açıp okusunlar. 45.madde.
Şimdi bu dönem en az 25 TL diyorum. Zira aslında fındık şu anda piyasada 25 TL.
Şimdi ben bunları söyledikçe birileri rahatsız oluyor. Ben Ferrero’ya vuruyorum karşılık halkın ve emeğin yanında olması gereken milletvekili Enginyurt’tan geliyor.
Cemal Enginyurt TMO’nun üreticiye kar hissesi dağıtmasına mı karşı çıkıyor?
Yoksa fındığın 25 TL olmasına mı?
Biz 25 TL olmalı diyoruz kendisi 20 TL diyor. O geçen yıldı pahalı milletvekilim, daima 1 yıl geriden geliyorsun. Bak 2018 sonbaharında sen de benimle birlikte Rekabet Kurumuna Ferraro’yu şikâyet etmişsin. 14 Nisan 2020’de müracaattan 1,5 yıl sonra Ferraro’yu aklayan adeta pak kâğıdı veren bir yanıt geldi. Bu yazı sana da geldi. Neden susuyorsun. Ben TMO üreticiye kar hissesi dağıtmalı, fındık da en az 25 TL olmalı dediğimde çabucak birileri ismine yanıt veriyorsun. Buna neden karşılık vermiyorsun?
Sn. Enginyurt her geçen gün Ordu’muzun ve milletimizin gündeminden uzaklaşıyor. Bu biçimde sağa sola bana sataşarak gündemde kalmaya çalışacağına, AKP için gündem değiştirmek için uğraşacağına, kalk bir bak millet ne halde, Ordu ne halde? Millet işsizlikten bunalmış, açlık kol geziyor. Hengame etmeye, kendi ikbalimiz için siyaset yapmaya hakkımız yok. Birbirimizi sevmek zorunda da değiliz. Ancak millet bir vazife verdi. Gerektiğinde bir ortaya da gelmeliyiz, gelebilmeliyiz. Siz bizi lafa tutarken memleket yangın yeri. Ya gölge etmeyin işimizi yapalım. Ya da gelin hizmette yarışalım.
Bugün fındık konusunda yapılması gereken 6 husus var:
1. TMO elindeki fındığı piyasa fiyatından satmalıdır ve kimlere ne kadar verdiğini açıklamalıdır. Öncelik yerli ve Ferraro irtibatı olmayan alıcının olmalıdır
2. TMO fındıktan yaptığı karı bir devlet kuruluşu olarak Anayasa hususları uyarınca üreticiye dağıtmalıdır. Bu ton başına 6000 TL’dir. Bu para dönem öncesi üreticinin elini güçlendirir. Böylelikle üretici borcuna harcına karşı çabucak fındığı piyasaya indirmez. Fiyatın yukarda kalmasına katkısı olur.
3. 2020 fındığı için taban fiyat dönem öncesi açıklanmalı ve bu fiyat en az 25 TL olmalıdır. Hükümet TMO ve Fiskobirlik’i fındık alımı için görevlendirmelidir
4. Ferrero üzere Türkiye’deki saz arkadaşları dediğimiz işbirlikçi yerli firmalar da sıkı takibe alınmalı dönem öncesi piyasayı bozup fındık fiyatını aşağı çekmek için yapacakları müdahaleler engellenmelidir.
5. Rekabet Kurumu hakkında misyonu berbata kullanmaktan soruşturma başlatılmalıdır.
6. Fındık Borsaları piyasa altından fındık fiyatı açıklayarak üretici aleyhine fiyat oluşturması engellenmeli, bunu yapan borsalar sürece kapatılmalıdır.
Bu hususlar gerçekleştirilirse üreticinin münasebetiyle ülkemizin yüzü güler. Dünya’da %70’ini ürettiğimiz fındıktan fındıkkurtları değil ülkemiz kazanmış olur.”