Türkiye’de 4 kişilik bir aile cep ve konut telefonu ile internete yılda 3 bin 225 TL ödüyor. “EvdeKal” sürecinde faturaları katlanan tüketici, indirim ya da fatura dondurma bekliyor.
Evden çalışılmayla birlikte birçok patron çalışanların irtibat faturalarını karşılamazken masraflar de yükseliyor. Bu devirde daha fazla yurttaş konuta internet bağlamak durumunda kalırken cep ile sabit telefon ve internet faturaları da süratle arttı.
Son periyotlarda artırımların tesiriyle de masrafları önemli biçimde artan yurttaş, bu periyotta cep telefonu operatörleri ve internet servis sağlayıcılarından fatura indirimi ya da faturalarının bir müddet dondurulmasını istedi. Telekom dalı kaynaklarından aldığımız bilgilere nazaran, bu periyotta yurttaş iletişimde kampanya ve promosyon üzere ek yararlar, internet kotası yükseltme üzere takviyeler de talep etmek durumunda kaldı.
“ASKIDA FATURA” TALEBİ
Cumhuriyet’ten Şehriban Kıraç’ın haberine nazaran, bu periyotta faturalı sınırdan kontörlü hatta geçmek isteyenler de yükselişe geçerken, birtakım aboneler de İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin başlattığı ve daha sonra birçok belediyenin de katıldığı ‘askıda fatura’ uygulamasının cep telefonu ya da internet faturaları için de yapılmasını istedi. İşleri bozulan ya da işsiz kalan binlerce kişi de operatörler ortası geçişte ya da tarife ve paket üyeliklerinde uyguladıkları 1-2 yıl koşullarını da esnetmesini istedi.
ŞİKAYETLER ZİRVEDE
Normal periyotlarda bile taşınabilir dalda yurttaşın en fazla şikayet ettiği mevzu yüksek faturalar olurken, koronavirüsle yüksek fatura ve paket aşımlarıyla ilgili şikayetler tepeye çıktı. Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu (BTK) bilgilerine nazaran, 2019’un son çeyreğinde taşınabilir dalda 4 bin 332 şikâyet (yüzde 32,2) faturalandırmayla ilgili olurken 1.070 şikâyet ise tarifeler ve kampanyalarla ilgili oldu. Sabit telefon hizmetlerinde ise şikayetlerin yüzde 11,2’si yüksek faturalarla ilgili.
3 BİN 225 LİRANIN 655 LİRASI VERGİ
Türkiye’de 2019 yılında konutlarında bir sabit telefon ile geniş bant internet aboneliği bulunan ve her bireyi cep telefonu sınırı sahibi olan 4 kişilik bir ailenin aylık ortalama haberleşme masrafının yüksek vergilerin de tesiriyle ortalama 268.83 TL. Bu sayı yılda 3 bin 225 TL’ye ulaşıyor. Koronavirüsle bu faturanın en az yüzde 50 arttığı vurgulanıyor. Özgür Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği’nin (TELKODER), 2019 sonu verilerine göre, sabit telefona vergiler dâhil aylık ortalama 38.23 TL ödeniyor. 3 GSM operatörünün abonelerinin ortalama aylık ödemeleri ise vergiler dâhil 42.4 TL’ye ulaşıyor. 4 kişilik bir aile, haberleşme masrafı için devlete aylık 54.61 TL yıllık ise 655 TL vergi ödüyor.
GÜNLÜK 4 GB YETMİYOR
2019 yıl sonu datalarına nazaran, abone başına aylık ortalama internet kullanımı mobilde 9 GB’ye çıkarken, sabitte ise 120 GB’ye ulaştı. Türkiye’de abonelere artık günlük ortalama 4 GB internet bile sıkıntı yetiyor. Koronavirüs ile birlikte eğitim ve işin konutlara taşınmak zorunda kaldığı bu yılın birinci çeyreğinde bu sayıların da çok üstüne çıktığı varsayım ediliyor.
BTK datalarına nazaran, 2019 yılı sonunda taşınabilir genişbant internet abonelerinin aylık ortalama kullanımı 6.7 GB düzeyinde gerçekleşirken, aygıtı ve SIM kartı 4.5G hizmetine uygun olan 4.5G abonelerinin veri kullanımı ise aylık 9 GB’ye kadar çıktı. 2019’un 3. çeyreğine nazaran 2019’un 4. çeyreğinde, sabit genişbant internet abonelerinin ortalama kullanımında yüzde 5.4, taşınabilir genişbant internet abonelerinin ortalama kullanımında ise yüzde 4.1 artış gerçekleşti. Bu artışlar yıllık bazda ise sırasıyla yüzde 22.4 ve yüzde 39.6 oldu.
76.6 MİLYON GENİŞBANT İNTERNET ABONESİ
2018’in sonunda abonelerin aylık ortalama veri kullanımı, sabit genişbantta 97.5 GB, taşınabilir genişbantta ise 4.8 GB idi. Öbür bir tabirle son bir yılda aylık ortalama veri kullanımı sabitte 21.8 GB, mobilde ise 1.9 GB arttı. Yıl geneline bakıldığında 2018 yılında 17.1 milyon Tbyte olan Türkiye’nin toplam genişbant internet veri trafiği, geçen yıl yüzde 33.6 artışla 22.8 milyon Tbyte’a yükseldi. Türkiye’de 2019 prestijiyle genişbant internet abone sayısı 76.6 milyonu aştı.