Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayi Başkanlığı (SSB) ile Savunma ve Havacılık Sanayi İhracatçıları Birliği’nin Antalya’daki toplantısında ortamı buz kestiren bir diyalog yaşandı.
Sözcü gazetesi muharriri Serpil Yılmaz, bugünkü köşesinde, “Savunma sanayiinde ‘çatışma’ çıktı!” başlıklı yazısıyla, kelam konusu toplantıda yaşanılanları aktardı.
“Ortalık buz oldu. Kamu ve özel bölüm toplantılarında hele de kameralar açıkken böylesi bir ‘fırçalamaya’ şahit olan var mı sanmıyorum…” diyen Serpil Yılmaz, konferans konuşmacılarından OSTİM İdare Heyeti Başkanı Orhan Aydın ile SSB Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir ortasındaki gergin konuşmayı anlattı.
Yılmaz, Orhan Aydın’ın kürsüdeki konuşmasında ekranda gösterdiği slaytı işaret ederek kurumlar ortası ahengin olmadığına dikkat çektiğini söz ederek, “SSB nizama sokmalı. Bu şemayı bir kurumdan aldım. İşbirliği oluyor mu sizce? Birbirimizi kırıyoruz, sonucu sıfır” dediğini aktardı.
Aydın’ın SSB Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir’e dönüp, “Sizin sabahki sunumunuzda yer alan çarkta da bunun birebiri var” sözlerinin salonda gülüşmelere yol açtığını belirten Yılmaz, “Ne var ki bu sempatik hava uzun sürmüyor” diyerek, ikili ortasında yaşanan gergin diyalogdan bahsetti.
Serpil Yılmaz’ın yazısı şu biçimde:
“Ortalık buz oldu. Kamu ve özel kesim toplantılarında hele de kameralar açıkken böylesi bir “fırçalamaya” şahit olan var mı sanmıyorum…
Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayi Başkanlığı (SSB) ile Savunma ve Havacılık Sanayi İhracatçıları Birliği’nin (SSI), “Savunma ve Havacılık Sanayiinde Global Stratejiler Konferansı” için Antalya’daydık…
25 milyar olan savunma sanayii ihracat maksadı 11. Kalkınma Planı’nda 10.2 milyar dolara çekildi. Bu sayı bile tasa ile karşılanıyor.
Sektörün 2011 yılında ihracatı 884 milyon dolardı. Bu yılın ocak-ekim devrinde yüzde 37.5 oranında artışla 2 milyar 136 milyon dolara ulaştı.
Kamuoyunda oluşturulmak istenen “Neden ihracat maksadı tutmasın” algısı, konferansın en kritik anlarına sahne oldu.
Sahneyi başa alayım.
Konferans konuşmacılarından OSTİM İdare Heyeti Başkanı Orhan Aydın, kürsüye geliyor.
Ekrana yansıttığı slayttan; özel bölüm, üniversiteler, kamu kurumları ve öbür paydaşlarla işbirliği modelini gösteriyor.
FIRSATLARI İŞE ÇEVİRMEMİZ LAZIM
Çark dönmüyor! Kırılıyor.
6 bin kadar KOBİ’yi temsil eden Aydın, kitabın orta sayfasından konuşuyor:
“Sivil Havacılık Uzay Genel Müdürlüğü diye ünite var, en azından bize dokunmuşluğu yok. Bize sahip çıkan SSB’ye teşekkür ediyorum. Sivil havacılık alanında bir olay yaşadık. 1996-1997 yılı, Türkiye yurtdışından 56 uçak siparişi alıyor. Yaptığı alışverişin sonunda yüzde 52 off-set (ithalat karşılığı, eser ve hizmet üretimi/satışı) anlaşması imzalıyor. Böylece TAI (Türk Havacılık ve Uzay Sanayi) tekrar hayatiyet buldu. 3-4 yıl önce tıpkı evraklarla THY’nin 200 uçak alımında bize off-set uygulaması yok. Gittik TAI’nın evrakından çıkardık. Bu politikayı yürütebilsek ihracatımızı üçe-beşe katlamamız sorun değil. Fırsatları işe çevirmemiz lazım. Bunu gerçekleştirecek olanlar bu salonda. Dışarıda muhatap, sorumlu yok. Kimse topu taca atamaz. 2023 yılında 10 milyar dolarlık ihracat maksadının hesabını hepimiz vereceğiz. Çalıştayın sonunda yemin mi içeceğiz o denli ayrılacağız… Yoksa bu stratejik planlarla her yer dolu.”
İhracatın önündeki pürüzleri de sıralıyor:
“Milli sertifikasyon sistemi olmadığı için kimi işleri yapamıyoruz. İkinci hamimiz Ticaret Bakanlığı. İhracat seferberliği kavramını koymuş. Lay loy lom ‘Hadi gidelim, yapalım’ değil. Eğitimden üretime çok hoş çalışmalar yaptık. SSİ sayesinde 60 ülkeden ana sanayicileri getirip, KOBİ’lerle görüştürüyoruz. Geçen yıl 5 bin 700 görüşme yaptık.”
KURUMLAR ORTASINDA AHENK YOK
Ekranda gösterdiği slaytı işaret ederek kurumlar ortası ahengin olmadığına dikkat çekiyor:
“SSB nizama sokmalı. Bu şemayı bir kurumdan aldım. İşbirliği oluyor mu sizce? Birbirimizi kırıyoruz, sonucu sıfır.”
SSB Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir’e dönüp, “Sizin sabahki sunumunuzda yer alan çarkta da bunun birebiri var” sözleri salonda gülüşmelere yol açıyor.
Ne var ki bu sempatik hava uzun sürmüyor.
Aydın ikaz dozunu artırıyor.
“Bu çark dönmez, birbiri ile ahenk içinde dönmedikçe amacımızın yüzde 90’ı uçar. Yazık, günah! SSB etrafında düzenlenmeli. Boş alan bırakmadan… Ticaret Bakanlığı’nın seferberlik anlayışı ile 10 milyar dolar gayesi hayata geçirmeliyiz. Aksi halde yurtdışına giden (mühendislerden) adamlardan hepimiz sorumlu oluruz.”
“Bir teklifim daha var” diyerek konuşmasına ek yapıyor: “İhracat, SSB Yardımcılığı düzeyinde ele alınmaz. Sivil havacılığın, savunmadan ayrılması gerekir. Muhatapları farklı, çalışma formu farklı.”
İlk soru, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Lider Yardımcısı Serdar Demirel’den geliyor.
GERİLİMLİ DİYALOG
Ve ikili ortasında şu tansiyonlu diyalog yaşanıyor.
S.D.- Orhan beyefendi, savunma sanayiinin şemasını koydunuz, “Havacılıkla birlikte bu iş olmuyor” dediniz. Neden bu türlü bir sunum yapma gereksinimi duydunuz? Neyi yanlış yaptık?
O.A.- Yanlış yapılan bir şey yok. Gayeye ulaşmanın dermanını arıyorum.
S.D.- Havacılıkla birlikte olmadığını söylediniz, örnekleriyle söyleyiniz, yanılgıları görelim. Slayt haline geldiyse, sebebi olmalı.
O.A.- 2 milyar dolardan 10 milyar dolara çıkacaksak, mevcut paradigmayı değiştirmeliyiz. Benim görüşüm bu.
S.D.-. Son yıllarda artış var mı?
O.A.- Gözüküyor.
S.D.- O vakit yanlış mı yapılıyor da artış olmuyor?
O.A.- Yanlıştan bahsetmedim.
S.D.- Böyle bir slaytı koymayı size kim söyledi? Her seferinde birisi çıkıyor, bu türlü bir şey söylüyor.
O.A.- Kimse bana slayt çıkarttıramaz. Özgür irademle konuşan birisiyim. Kusura bakmayın… Sıkıntı şu ki; Türkiye 1.8 trilyon dolarlık global savunma sanayii kesiminde hem sondan ikinci hem de ihracatı ile ithalatı ortasındaki makası korunuyor!”