Ceza infaz düzenlemesine ait taslak metni, AKP TBMM Kümesi tarafından Meclis’e sunuldu. Düzenleme, Ceza ve Güvenlik Önlemlerinin İnfazı Hakkında Kanun, İnfaz Hakimliği Kanunu ve Türk Ceza Kanunu ile Ceza Muhakemesi Kanunu başta olmak üzere 10 farklı kanunda değişiklik öngörüyor. Buna nazaran; mahkumların ceza infaz kurumlarında geçirdiği müddet kısalıyor. Şartlı salıverilme oranı yüzde 67’den yüzde 50’ye indiriliyor; lakin terör ve örgütlü cürümler ile taammüden öldürme kabahati indirim kapsamı dışında tutulacak. Tekrar eden hatalar,cinsel kabahatler ve uyuşturucu ticareti hatalarındaki 4’te 3’lük salıverilme oranı da 3’te 2’ye indiriliyor.
DENETİMLİ ÖZGÜRLÜK MÜHLETİ CEZAYLA ORANTILI OLACAK
Düzenlemede, tüm mahpus cezaları için 1 yıllık kontrollü hürlük uygulamasının, toplumda cezasızlık ve hakkaniyete alışılmamış infaz rejimi algısına yol açtığı belirtilerek, kontrollü özgürlük kriterlerinde değişiklik önerildi. Bu çerçevede herkese kesin 1 yıl uygulamak yerine; hükmedilen cezayla orantılı olarak bir düzenleme yapılıyor. Böylece, her mahkumun en az yüzde 40 oranında ceza infaz kurumunda kalması sağlanmış olacak.
DENETİMLİ HÜRLÜK MÜDDETLERİ UZAYACAK
Geçici bir düzenlemeyle belli bir tarihten evvel işlenen terör, taammüden öldürme ve özel hayatın kapalılığına ait kabahatler hariç, tüm hatalar bakımından kontrollü hürlük mühleti, en az 1 yıldan en az 3 yıla çıkarılıyor. Terör, taammüden öldürme cürümleri ile cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen hatalar ve özel hayatın saklılığına ait hatalar hariç; 0-6 yaş kümesi çocuğu bulunan bayan mahkumlar ile 70 yaşını bitirmiş mahkumlar hakkında uygulanan 2 yıllık kontrollü hürlük müddeti 4 yıla yükseltilecek. Düzenleme ayrıyeten, ağır hastalık, engellilik yahut kocama nedeniyle hayatını idame ettiremeyen 65 yaş ve üstü mahkumlar, ceza infaz kurumlarında geçirmeleri gereken azami müddet sonuna bakılmaksızın, kontrollü hürlüğe tabi tutulmasını öngörüyor. Kelam konusu değişiklikler, âlâ halli olmak şartıyla kapalı ceza infaz kurumlarında bulunan mahkumlar hakkında da uygulanacak. Makul bir tarihten evvel cürüm işleyen çocuk mahkumların ise 18 yaşını dolduruncaya kadar infaz kurumunda geçirdikleri 1 gün 3 gün olarak kabul edilecek.
KONUTTA İNFAZ UYGULAMASINDA DEĞİŞİKLİK
Düzenlemeyle, mahpus cezalarının hafta sonu ve geceleyin ceza infaz kurumunda kalmak suretiyle infaz edilebilmesine ait 6 aylık hudut, kasıtlı kabahatler bakımından 1 yıl 6 aya, mevte neden olma hariç taksirli kabahatler bakımından ise 3 yıla çıkarılacak. Bayanlar ve yaşlılar için öngörülen konutta infaz yolunun uygulanacağı mahpus cezalarının da hududu artırılıyor ve çocuklar da buraya dahil ediliyor. Bu kapsamda konutta infazın sonu; bayan, çocuk ve 65 yaşını bitirmiş erkeklerde 6 aydan 1 yıla, 70 yaşını bitirmiş bireylerde 1 yıldan 2 yıla, 75 yaşını bitirmiş şahıslarda 3 yıldan 4 yıla çıkarılacak. Toplam 5 yıl yahut daha az periyodik mahpus cezasına mahkum olan yahut isimli para cezası infaz sürecinde mahpus cezasına çevrilen mahkumlardan, maruz kaldığı ağır bir hastalık yahut engellilik nedeniyle ceza infaz kurumu şartlarında hayatını yalnız idame ettiremeyeceği İsimli Tıp Kurumu raporuyla tespit edilenlerin cezasının konutunda çektirilmesine imkan sağlanacak. Yeni doğum yapan ve toplam 3 yıl yahut daha az vadeli mahpusa mahkum olan ya da isimli para cezası infaz sürecinde mahpus cezasına çevrilen hükümlü bayanların da cezasının konutunda çektirilmesine imkan sağlanacak.
Hükümlülerin âlâ hallerinin belirlenmesine ait asıllar da düzenlemede yer aldı. Mahkumlar, ceza infaz kurumlarında bulunduğu tüm basamaklarda, Yönetim ve Müşahede Şurası tarafından âlâ halin belirlenmesine temel olmak üzere en geç 6 ayda bir değerlendirmeye tabi tutulacak.
İNFAZ HİZMETLERİNDE İYİLEŞTİRME
Değişiklik metnine nazaran; açık ceza infaz kurumuna ayrılma şartları tekrar belirlenecek. Toplam 10 yıl ve daha fazla mahpus cezasına mahkum olanlar ile terör hataları, örgüt kurmak, yönetmek yahut üye olmak hataları, örgüt faaliyeti kapsamında işlenen hatalar, taammüden öldürme hataları, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen kabahatler ve uyuşturucu yahut uyarıcı unsur imal ve ticareti hatalarından mahkum olanların açık ceza infaz kuruma ayrılması infaz yargıcının onayına tabi tutulacak. Mahkumun, duruşma, sıhhat, eğitim ve çalışma üzere nedenlerle süreksiz olarak cezaevi dışında bulunduğu yerlerde gerçekleştirdiği disipline muhalif hareket ve kelamları nedeniyle de disiplin yaptırımlarının uygulanabilmesine imkan tanınacak. Mecburî ve çok çabuk durumlarda, Cumhuriyet başsavcılığının mahpus cezasının infazına 6 ay orta verebilmesine ait yetkisi 1 yıla çıkarılacak, ayrıyeten; mahkumun eş yahut çocuklarının daima hastalık yahut malullükleri nedeniyle bakıma muhtaç olmaları halinde de infaza orta verilebilmesine imkan tanınacak. Yeni doğum yapan bayanların cezası 6 ay yerine 1 yıl 6 ay ertelenebilecek.
CANAVARCA HİSLE YARALAMADA, CEZA ARTTIRILACAK
Yapılan düzenleme; mevcut durumdaki birtakım aksaklıkların da giderilmesini öngörüyor. Yurt dışına çıkış yasağı üzere isimli denetimle ilgili kimi önlemlerin takibi, kontrollü hürlük müdürlüğünün misyonları ortasından çıkarılacak. Yaralama cürmünün canavarca his saiki ile işlenmesi durumunda ceza artırılacak. Azami verilecek mühlet 13 yıl 6 aydan 18 yıla çıkarılacak. Kaçakçılık hatalarında malın kıymetinin azlığı indirim nedeni olarak kabul edilecek ve kovuşturma evresi için de aktif pişmanlık imkanı getirilecek. Kaçakçılık hatalarında malın kıymetinin hafif yahut pek hafif olması halinde cezadan oransal indirim yapılabilecek. Ayrıyeten, kovuşturma evresi için de faal pişmanlık getirilerek kaçakçılık konusu malın kıymetinin iki katı parayı devlet hazinesine ödediği takdirde cezada belirli bir oranda indirim yapılması sağlanacak.