Koronavirüs tedbirleri kapsamında Meclis’ten geçen torba yasa ile işten çıkarmalar üç ay yasaklandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın onaylamasının akabinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girecek olan kanun çalışanların beklentilerinin çok ötesinde kaldı.
Av. Şafak Varol, 7244 sayılı kanunda yapılan değişiklikleri Odatv’ye kıymetlendirdi.
İşverenin brüt minimum fiyat vererek emekçiyi işten çıkarabileceğini belirten Varol, “İşverene üç ay fiyatsız müsaade hakkı tanınan maddede fiyatsız müsaadeye çıkarılanlara minimum fiyatın yarısına denk gelecek biçimde günde 39,24 TL ayda 1172 TL verilecek” diye konuştu.
Av. Şafak Varol’un yasa hakkındaki değerlendirmeleri şu halde:
“İşveren bu yasak mühleti içerisinde emekçiyi, işten çıkarırsa idari para cezası ödemek zorunda kalacak. Cezanın meblağı ise brüt minimum fiyat. Yani patrona, personelin brüt minimum fiyatını ödeyerek işten çıkarma hakkı tanındı.
Bu kanun ile İşsizlik Sigortası Kanunu’nda yapılan değişikliğe nazaran, patronun KOVİD-19 nedeniyle yapmış olduğu kısa çalışma müracaatları rastgele bir iş müfettişi tarafından teftişe tabi tutulmadan onaylanacak. Emekçilere, İşsizlik Fonu’ndan kısa çalışma ödemeleri yapılacak. Bu düzenleme ile kısa çalışmadan yararlanacak çalışanların tespiti patronlara bırakıldı.
“İŞÇİLER BUNU YAPARSA TAZMİNATI YANAR”
İşçinin yahut patronun talebi halinde emekçinin isteği ile yürütülebilen fiyatsız müsaade düzeneği da torba yasa kapsamında değişikliğe uğradı. Bu kapsamda patronlar, emekçiyi isteği olmaksızın fiyatsız müsaadeye çıkartabilecek. İsteği olmadan fiyatsız müsaadeye çıkarılan çalışanların geçerli nedene dayanarak mukaveleyi feshetmesi ise yasaklandı. Çalışanın isteği olmadan fiyatsız müsaadeye çıkarılması halinde iş kontratını haklı sebeple feshederek kıdem tazminatını isteme hakkı bulunurken, İş Kanunu’na eklenen husus ile, salgın müddetince, patronun emekçiyi fiyatsız müsaadeye çıkarması halinde emekçi bu sebebe dayanarak mukavelesini feshederse kıdem tazminatına hak kazanamayacak.
ÜÇ AY MÜHLETLE İŞTEN ÇIKARTMALAR DURDURULACAK
Kanun ile, 17.04.2020 tarihinden itibaren üç aylık müddet boyunca her türlü iş kontratının, ahlak ve düzgün niyet kurallarına karşıtlık halleri dışında, patron tarafından feshedilmesi yasaklandı. Bu değişiklik kapsamında Cumhurbaşkanı üç aylık süreyi altı aya kadar uzatmaya yetkili kılındı. Patronlar, İş Kanunu’nun 25. hususu kapsamında, zarurî sebep ve sıhhat nedenleri ile de iş mukavelesini tek taraflı feshedebilirken bu değişiklik ile işten çıkarma yasağının tek istisnası ahlak ve uygun niyet kurallarına karşıtlık halleri olarak düzenlendi.
İŞÇİLERE GÜNLÜK 39,24 TL, AYLIK BİN 172
İşsizlik Sigortası Kanunu’na eklenen husus ile, patron tarafından fiyatsız müsaadeye çıkartılan çalışanın kısa çalışma ödeneğinden yararlanma koşullarını sağlayamamış olması halinde bu çalışana günlük 39,24 TL dayanak verilecek. Bu meblağ, aylık minimum fiyatın yarısında denk gelmektedir.
15.03.2020 tarihinden sonra işten çıkartılan, prim gün sayısı ile hizmet akdi mühleti bakımından işsizlik ödeneği almaya hak kazanamamış olan emekçilere fesih sebepleri işsizlik ödeneği almaya uygun ise, yani emekçi kendi isteği dışında işten çıkarılmış ise, üç ayı geçmemek üzere fiyat takviyesinden yararlanabilecek.
Ücret takviyesinden yararlanan şahısların fiyatsız müsaade yahut fesih sonrasında, yakınları üzerinden sıhhat sigortasından yararlanma hakları bulunmuyorsa üç ay boyunca primleri İŞKUR tarafından ödenecek. Bu kapsamda ilgili şahıslar genel sıhhat sigortalısı sayılacaklar.
Ersin Eroğlu