Gazeteci-yazar Şaziye Karlıklı’nın kaleme aldığı “Emine Adalet-Kara Kaküllü Kız” Doğan Kitap tarafından yayımlandı.
Şaziye Karlıklı, İşgal altındaki İstanbul’da dans tutkunu genç bir kızın Türkiye’den Almanya’ya akabinde casusluğa geçen hayatını anlattı. Avrupa’nın en ünlü gece kulüplerinde “İstanbul’un Gülü” olarak tanıtılan Emine Adalet’in Kurduğu münasebetleri casusluk için nasıl kullandığı da okuyucuya aktarıldı.
“Türk Mata Hari” diye anılan Emine Adalet’in Konya’da Atatürk’ün karşısında zeybek oynadığı, Kahire’de Ümmü Gülsüm’le sahneye çıktığı anlar kurgu halinde Karlıklı tarafından kaleme alındı.
Kitabın “Berlin’den Viyana’ya dönen trende…” başlıklı kısmında ise, Emine Adalet’in dans eğitimi için gittiği Almanya’da Nazi başkan Adolf Hitler’in karşısına çıkışı anlatıldı. Bu kısımda Emine Adalet’in Hitler ile ortasında geçenler ve Hitler’in karşısında dans edişi yer aldı.
İşte “Berlin’den Viyana’ya dönen trende…” başlıklı kısımda Emine Adalet’in Hitler’le yaşadıklarının kurgulanarak anlatıldığı o kısım:
“Hitler’in Binicilik Okulu’ndaki ikametgâhına geldiklerinde, Emine Adalet dinlenmesi ve hazırlanması için kendisine tahsis edilen odanın penceresinden etrafı seyretti. Buradan yarım saat uzaklıktaki apartmanında kocası ve babaannesi birazdan akşam yemeğine oturacaklardı. Hitler’le tıpkı çatı altında olduğundan habersizlerdi, onu Viyana’da sanıyorlardı. Bilseler amma da şaşırırlardı. Kendi de şaşkındı ve biraz da gergindi. Odanın köşesindeki yazı masasındaki daktiloya takıldı gözü. ‘Torpedo’ diye markasını sesli okudu.
Birden çok eskilere, ticaret mektebindeki daktilo sınıfındaki günlere döndü. Çabucak bir kâğıt çıkarıp taktı daktiloya, şaryosunu savura savura yazmaya başladı. Yok, parmakları eskisi üzere işlemiyordu. Almanca yazması da yeterli değildi aslında. Gülümsedi, babaannesine kalsa herhalde artık bir yazıhanede sabahtan akşama çalışan bir daktilo kızdı. Nasıl bir hayatı olurdu sanki? Birkaç senaryo geçti gözünün önünden, hiçbirini sevemedi. Babaannesini dinlemediğine mutluydu. Hangi memlekete giderse gitsin, insanların yalnızca uzaktan gördüğü güçlü adamlar onun etrafında pervaneydi. Tehlikelerle dolu olsa da bu hayatını sevdiğine karar verdi. İşte Goebbels’in akabinde Hitler’den davet almıştı. Bu, bir Emine Adalet zaferi değildi de neydi? Topraklar zapt eden dünyanın bu en güçlü adamlarını fethetmişti işte. Bir daktilo kız bunu yapamazdı.”
“EMİNE ADALET’İN AVUÇ İÇİ TERLEMEYE BAŞLAMIŞTI”
“Saat 19.00’da oda kapısı çalındığında Emine Adalet hazırdı. Meydanlarda ‘Heil Hitler’ diye selamladığı, radyoda neredeyse her gün sesini duyduğu, bütün dünyaya meydan okuyan adam karşısındaydı işte.90 Sivil bir kıyafet vardı üzerinde. İnce yünlü kumaştan, siyah bir kadro giymişti. Her zamanki üzere gömleği beyazdı ve siyah bir kravat takmıştı. Güya üstüne bir vücut büyükmüş üzereydi grubu, terzisi kusur yapmayacağına nazaran demek kıyafetlerinin bol olmasını istiyordu. Emine Adalet Almanya da dahil Avrupa’da erkeklerin elini nazikçe sıkmasına alışkındı, ancak Hitler asker alışkanlığından olsa gerek ayakkabılarının ökçelerini tıkırdatarak, dimdik bir duruş aldı ve hararetle elini uzun uzun sıktı. Emine Adalet’in avuç içi terlemeye başlamıştı, neyse ki bıraktı.
O meşhur fırça bıyıkları ve kahverengi saçları bol briyantinden birebir Emine Adalet’in kâkülleri üzere pırıl pırıl parlıyordu. Gözlerine mavi demişlerdi ancak o loş ışıkta anlayamadı, en azından Harry’ninki üzere açık mavi bir gökyüzü renginde değildi. Daima elini kolunu sallayan, bağırıp çağıran bu adamın sesini yükseltmeden nazikçe konuşmasına şaşırdı. Demek ki bu türlü sakince de kelam söyleyebiliyordu. Onlardan diğerleri da vardı salonda. Hitler’in özel sekreterliğini ve korumalığını yapan Brückner, Schaub ve Scherk de oradaydı. Emine Adalet, Goebbels de burada mı sanki diye bakındı lakin yoktu. Olmadığına sevindi. O adamda insanı huzursuz eden bir hava vardı. Hitler, Emine Adalet’i nazikçe masaya davet etti. Bayanları süzen Emine Adalet kıyafet seçiminden mutluydu, başkalarından eksiği de yoktu fazlası da, tam kararındaydı bu gece.
“HİTLER İLTİFATLAR EDİP DURDU”
Masada, Hitler iltifatlar edip durdu. Sonra mevzu, Türklerin Almanlarla birlikte savaşmasına geldi. Mesele savaşa gelince Emine Adalet, sesinin meydanlardaki üzere gürlediğini, gözünde o acayip şimşeklerin çaktığını fark etti. Emine Adalet babasının da Birinci Dünya Savaşı’nda bulunduğunu söyleyerek sohbete katıldı. İstanbul işgalini hatırlıyordu. Babasının Sakarya Meydan Muharebesi’nde öldüğünü söyleyince, Hitler bu savaşın büyük bir zafer olduğunu anlattı masadakilere. Sonra Atatürk hakkında konuştu. Hepsi birbirinden övücü kelamlar söyledi. Bu vesileyle Emine Adalet de Atatürk’le müsabakasını anlattı. Sohbet Behçet Bey’in kestirim ettiği üzere yolunda gidiyordu.
Hitler birden mevzuyu Anadolu’ya getirerek, ‘Anadolu’yu uygun bilip bilmediğini’ sordu. Emine Adalet gezgin tiyatrolarla karış karış gezdiğini söyleyince, Hitler özellikle Kilis yollarını sordu. Emine Adalet yolların son derece bozuk olduğunu, arabalarla seyahat etmenin neredeyse imkânsız olduğunu anlatırken, birden bu sorudan ürktü. Maazallah, Anadolu’yla ilgili niyetleri mi vardı? Kendisi de anlatıp duruyordu. Ancak sonra, esasen bu bilgileri çarçabuk edinebileceklerini düşünerek rahatladı. Yeniden de bu soruları kendisine sormasına mana veremedi. Yemekte dikkatini, Hitler’in ağzına hiç et sokmaması çekmişti. İkram edilen balık ile etli yemekleri yemeyip yalnızca yanındaki garnitürlerle geçiştirmişti akşam yemeğini. Başkaları su üzere içerken ağzına bir yudum bile içki koymamıştı. Kim bilir tahminen oburlarının yanında içmiyordur, diye düşündü. Sonra konuklardan biri, köşedeki piyanonun başına geçti. Piyanonun üstünde Emine Adalet’in pek çok Nazi meskeninde görmeye alışık olduğu biblonun birebiri duruyordu. Yılan sarılmış bir gamalı haç. Johann Strauss’un ‘Güzel Mavi Tuna’ bestesinin birinci notalarının duyulmasıyla, Hitler’in onu dansa kaldırması nerede ise tıpkı anda oldu. Hükümdarla dans ederken olanın birebiri olmuştu. Dansa niyetlenen konuklar kenara çekilmiş, Emine Adalet ile Hitler’i seyrediyorlardı. Vals sona erdiğinde Hitler elinden tutarak onu kanepeye oturttu, yanına da kendisi oturdu. İkisi baş başa dans eden başkalarını seyrettiler.”
“SALONA HÜKMETMEYE BAŞLAMIŞTI”
“Ardından Hitler’in ricasını duydu. Sanki onlar için Şark danslarından örnekler gösterebilir miydi? Aslında bunu bekliyordu. Fakat yemeğe de davetli olduğu için dans kostümleriyle inemezdi aşağıya. Yanında ne olur ne olmaz diye getirdiği dans kostümleri için artık üste çıkıp inmek, salondaki ahengi bozabilirdi. Başıyla hazır olduğunu işaret etti ve müzik başladı. Ayakkabılarını çıkardı, bunu yaptıktan sonra Hitler’i başıyla selamladı. Bedeninin kalça, göbek ve omuz kısımlarını ritmik hareketlerle titretmeye başladı. Pembe elbisesinin masumiyeti tümüyle uçup gitmişti. Mimiklerinin cinsel cazibesiyle birleşen bedeninin her hareketiyle salona hükmetmeye başlamıştı. Buna aslında alışkındı. Hitler istisna olmayacaktı. Sonraki gün tekrar trenle Viyana’ya dönerken Binbaşı Fegelein’la özel vagonda baş başa kalmıştı…
O gün neler olduğunu Emine Adalet ömrü boyunca unutmadı. O vagonda yaşananları Behçet Beyefendi dışında, o sıralar hiç kimseye anlatmadı. Çok yıllar sonra, artık kendisi için tehlike çoktan geçtiğinde, röportajında o eski anıyı lisana getirdi: Binbaşı Fegelein’ın bir iki kadeh votka içtikten sonra, bakışları değişmiş, bir öbür türlü bakmaya başlamıştı. Viyana’ya gidiyorduk. Kadınlığımı, dişiliğimi kullanıp binbaşının ağzından bilgi almaya çalıştım, elimi tutmasına bile müsaade verdim. Kendisine savaşın sonunun ne olacağını sorduğumda, içkinin ve benim dişiliğimin tesirinde kalan binbaşı, Fransa’yı işgal edeceklerini, Magino çizgisi kuvvetli olduğu için Manş kıyısındaki Abbeville’den vuracaklarını söyledi… Sevinçten, heyecandan ölüyordum. Tren Viyana’ya gelince binbaşı ile vedalaşıp ayrıldım. Çabucak Behçet Özdoğancı’yı arayıp, kendisiyle görüşmek istediğimi, çok değerli olduğunu söyledim. Kısa bir müddet sonra konsolosun odasında binbaşıdan öğrendiğim her şeyi anlattım Behçet Bey’e. Beni dinledikten sonra konsolos, ‘Adalet, binbaşı seni kandırmış, anlattıklarına çocuklar bile inanmaz’ dedi. Sonra birlikte içki içtik, ben durumu Ankara’ya iletmesi için Behçet Bey’i ikna ettim. Sonunda prestijini kaybetme değerine da olsa anlattıklarımı şifreli telgrafla dışişlerine bildireceğini söyledi. Sonraki gün tekrar konsolosluğa gittim, Behçet Beyefendi Ankara’ya bilgi vermişti, lakin yaptığına pişman bir hali vardı. ‘Sana inanmamalıydım Adalet, rezil oldum’ dedi. Teselli ettim, ‘10 gün bekleyin’ dedim. Sonra dediklerimin hepsi oldu. Bütün dünyanın sürpriz olarak karşıladığı Almanların Fransa’ya savaş açışını biz 10 gün öncesinden Ankara’ya bildirmiştik. Behçet Beyefendi birkaç gün sonra da başkonsolosluğa terfi ettirildi…
“EMİNE ADALET DE BU İSTİHBARATLA BİRLİKTE CASUSLUK DÜNYASINA BİR ADIM ATTI”
Ve Emine Adalet de bu istihbaratla birlikte casusluk dünyasına bir adım attı. Verdiği istihbarat o derece değerliydi ki, Ankara’ya değil de Paris’e ya da Londra’ya ulaşmış olsa, tahminen de savaş çok daha evvelce Almanların mağlubiyetiyle sonuçlanabilirdi. Fransa, 1940 yılının Mayısı’nda Almanların saldırısını bekliyordu. Birinci Dünya Savaşı sonrası Almanya hududuna inşa ettikleri Maginot92 çizgisinin verdiği inançla, kendilerini Almanları püskürtmeye hazır hissediyorlardı. Bu çizginin tek zayıf noktası Belçika sonuydu. Maginot sınırının geçilmez olduğuna inanan Fransızlar askeri yığınaklarını Belçika hududuna yapmışlardı.
Tahmin etmedikleri bir yerden geldi Almanlar. Binbaşı Fegelein’ın Emine Adalet’e söylediği üzere Manş Denizi’ne akan Somme Nehri’nin ağzındaki Abbeville Limanı’nı neredeyse ellerini kollarını sallaya sallaya zapt ettiler. Gerisi de çorap söküğü üzere geldi. Alman orduları 14 Haziran 1940’ta Paris’e girdi ve Fransa düştü. Emine Adalet, koca bir dünya savaşının mukadderatını değiştirecek bayan olabilirdi. Anlaşılan Ankara bu istihbaratı kendisine saklamış, savaşan taraflara iletmemişti.
Emine Adalet Viyana Konsolosu Behçet Özdoğancı’nın yanından ayrıldıktan sonra, biraz düşünmek için en sevdiği Viyana kahvelerinden, Café Sperl’e gerçek yürüdü. Hitler’le yaşadıkları, akabinde Binbaşı Fegelein’la konuştuklarını Behçet Bey’e aktarması… Olayın heyecanı geçtikten sonra içini bir kaygı dalgası kapladı. Bu bir oyun değildi, bunun farkındaydı fakat kendisini tutamamış, Behçet Bey’e dökülmüştü. Almanlardan o kadar çok vatanseverlik nutku dinlemişti ki kendisi de vatanı için bir bilgi paylaşmışsa çok muydu? Biliyordu ki, çoktu. Bu heyecanlı macerayı Harry’ye de anlatmayacaktı. Yeterlisi mi kocasından sakladığı sırlardan biri daha olsundu.