Gümüşhane’nin merkeze bağlı Dumanlı köyü sınırlarındaki Taşköprü Yaylası’nda yasal müsaadeyle yapılan define hafriyatı sonucu yok olan, Buzul Çağı’ndan kalma 12 bin yıllık Tabansız Göl’ün eski haline dönüştürülmesi için başlatılan çalışma sürdürülüyor. Suya güçlü kireçli ve killi toprak dökülüp, silindirle tabanı hazırlanan göl alanına, yandaki dereden su verilmeye başlandı.
Gümüşhane merkeze 50 kilometre uzaklıkta, deniz düzeyinden 2140 metre yükseklikte olan, görüntüsüyle ilgi çeken Taşköprü Yaylası’ndaki kaynağı ve akarı olmayan Tabansız Göl’de ‘define’ söylentisi üzerine ismi açıklanmayan 2 kişi, hafriyat için müracaatta bulundu. Trabzon Kültür Varlıklarını Müdafaa Bölge Şurası ve Etraf ve Şehircilik Vilayet Müdürlüğü’nün olumlu görüşleri üzerine Gümüşhane Müze Müdürlüğü’nce ilgili şahıslara define arama ruhsatı verildi. Bölgede, 6 Kasım’da jandarma yetkililerinin eşlik ettiği hafriyatta suyu tahliye edilen göl alanı, iş makineleri ile kazıldı. Jandarmalar, hafriyat alanına kimsenin yaklaşmasına müsaade vermedi. Tabansız Göl’de, 4 gündür sürdürülen hafriyat çalışmaları, define bulunamayınca sonlandırıldı. Kaynağı ve akarı olmayan, Buzul Çağı’ndan kalma, 12 bin yıllık Tabansız Göl’de tamamlanan hafriyat çalışmalarının akabinde takımlar, alandan ayrıldı. Yol düzeyi ile birleştirilen göl alanı taş ve toprak yığını haline döndü.
2 MÜDÜR, 1 MEMUR AÇIĞA ALINDI
Tepki çeken kazıyla ilgili Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Gümüşhane Valiliği tarafından başlatılan ikili soruşturma kapsamında; Kültür ve Turizm Vilayet Müdürü Hüseyin Ateş, Müze Müdürü Elif Öktem ile müze müdürlüğü çalışanı Yunus Ağa, açığa alındı. Gümüşhane Valiliği’nce de hafriyat müsaadesi raporunun özensiz hazırlandığı açıklandı.
YOK OLAN GÖL ALANINA, DEREDEN SU VERİLİYOR
Kazı sonrası toprak doldurularak, kapatılan Tabansız Göl’ün eski haline dönüştürülmesi için harekete geçildi. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nca ‘doğal sit alanı’ ilan edilmesi tarafında çalışma başlatılan göl için alana dökülen, dayanıksız toprak çıkarıldı. Yerine ise suya sağlam kireçli ve killi toprak döküldü. Silindirle tabanı hazırlanan göl alanına, yandaki dereden su verilmeye başlandı. Göl alanı doldurulduktan sonra suyun alanda kalıp, kalmayacağı gözlenecek.
PROF. DR. BEKTAŞ: TABANSIZ GÖL, VOLKAN KRATER GÖLÜDÜR
Öte yandan Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) eski öğretim üyesi, jeoloji mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, yaptıkları fotojeolojik çalışmalarda Tabansız Göl’ün, 66- 100 milyon yıl evvel faaliyetteki volkanın yanında oluşmuş, parazit volkan krater gölü olduğunu belirlediklerini söyledi. Bektaş, “Dipsiz Göl, milyonlarca yıl evvel volkanik bir faaliyetten artakalan mirastır. 66 ile 100 milyon öncesi periyoduna ilişkin volkanik faaliyetin karar sürdüğü Doğu Karadeniz kıyı kısmında çökmüş ve daha sonrada aşınmış volkan kraterleri yaygındır. Bunlar hava fotoğraflarında tipik olarak dairesel formlu çöküntü alanları olarak izlenir. Birden fazla defa volkan konilerinin yan taraflarında ikincil tali bacaları yani küçük parazit konileri bulunur. Bunların hava fotoğraflarındaki imajı aşınma durumlarına nazaran küçük daire halinde aşınma konisi yahut çöküntüler, krater olarak izlenir. Volkanlara ilişkin küçük tali bacalar ve bacaların aşınmış kraterleri vakitle su ile dolarak dairesel halli parazit küçük volkan krater göllerini oluştururlar. Doğu Karadeniz’de volkanik yerdeki doğal göller bugüne dek ya buzul ve ya krater gölleri olarak isimlendirilmiştir. Meğer Tabansız Göl, oluşumuna nazaran tarafımızdan birinci defa 66 ile 100 milyon yıl evvel faaliyette bulunan volkanın yan tarafında gelişmiş, parazit volkan krater gölü olarak tanımlanmıştır” diye konuştu.
VALİ TAŞBİLEK, DİPSİZ GÖL’Ü İNCELEDİ
Gümüşhane Valisi Kamuran Taşbilek, Tabansız Göl alanında yürütülen çalışmaları inceledi, açıklamalarda bulundu. Vali Taşbilek, gölün rehabilitasyonu için bilim adamlarının takviyesiyle çalışma başlattıklarını belirterek, “Çalışmalar çerçevesinde Sayın Cumhurbaşkanımızın acilen hususa yaklaşımı, gereken her şeyin yapılmasıyla alakalı olarak vermiş olduğu talimatlar ve Sayın Etraf ve Şehircilik Bakanımızın da mevzuya el atmalarıyla Bakan Yardımcımız başkanlığında bilimsel ve teknik bir takımın 19 Kasım’da vilayetimize teşrifleri oldu. Biliyorsunuz öncelikli olarak Sayın Cumhurbaşkanımızın ve Sayın Bakanımızın talimatlarıyla bu alanın sit alanı olarak ilan edilmesi çalışmaları başlatıldı. Bununla birlikte; Etraf ve Şehircilik Bakanlığımızın yetkilileri ve hocalarımızla alanda yapılan incelemelerde; yapılması tavsiye edilen konular belirtildi” dedi.
‘ALANI DOĞAL ORTAMDAN ALINAN SUYLA BESLİYORUZ’
Yapılan istişareler sonrası; ivedilikle çalışmaların tamamlandığını açıklayan Vali Taşbilek, “Yine verilen tavsiyeler doğrultusunda; göl tabanının doğal habitattan, yakındaki dereden su alınarak beslenmesi sağlandı. Alanda yapılan çalışmaları bugün itibariyle tekrar yerinde gördük. Dereden, doğal ortamdan aldığımız suyla besleme yapıyoruz. Uzmanların önerisi doğrultusunda bir, iki gün bu beslemeyi yapacağız. Önümüzdeki günlerde gerçekleşmesi beklenen yağışlarla alanın tamamıyla dolacağını öngörmekteyiz” diye konuştu.