Et ve Süt Kurumu depolarındaki dondurulmuş karkas et bir evvelki yıla nazaran yüzde 451 oranında artarak 17 milyon 607 bin 920 kilograma ulaştı. Et ithalatı sürerken kurum 491 milyon lira ziyan etti.
Bu durum akıllara Payitaht Abdülhamid dizisinde rol alan Namet’in İdare Konseyi Lideri Faruk Kayar’ı getirdi. Faruk Kayar’ın kızı ve oğlu da dizide, gerçekte olduğu üzere onun kızını ve oğlunu oynamıştı.
Et ve Süt Kurumu (ESK) depolarındaki dondurulmuş karkas kırmızı et ölçüsü da bir evvelki yıla nazaran yüzde 451 oranında artarak 17 milyon 607 bin 920 kilograma ulaştı. Depolardaki dondurulmuş et ölçüsünün bu kadar artması ithalata bağlanırken, 2018 yılında ithalat için 2 milyar 900 milyon lira ödeme yapan kurum, 491 milyon 116 TL ziyan etti.
2018 yılında 116 bin 760 baş ithal, 156 bin 975 baş yerli olmak üzere toplam 273 bin 735 büyükbaş hayvan kısmı gerçekleştiren ESK, bu kısımların büyük kısmını dondurarak saklamayı tercih etti. 2018 yılında kesilen 273 bin 735 büyükbaş hayvandan toplamda 29 milyon 996 bin 69 kilogram kırmızı karkas et elde edilirken, bunun 12 milyon 388 bin 149 kilogramı taze olarak piyasaya sunuldu.
Geriye kalan 17 milyon 607 bin 920 kilogram ise dondurulmuş olarak depolarda bekletiliyor. 2017 yılında 3 milyon 898 bin 367 kilogram olan dondurulmuş et ölçüsünün 2018 yılında yüzde 451 oranında artarak 17 milyon 607 bin 920 kilograma ulaşması dikkat çekti.
ESK 2018 yılı Sayıştay raporunda, “Kurum tarafından satış mağazaları kanalıyla son tüketicinin talepleri, yapılan mukavele ve protokollerle toplu alım yapan kamu kurum kuruluşları, hastaneler, yatılı bölge okullarının talepleri ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin talepleri karşılanmaktadır. Stoklarda mevcut olan ölçüden Kurumun muahede yaptığı satış ölçüsü düşüldüğünde dahi kurumun elinde yüklü ölçüde gövde sığır eti kalacağı anlaşılmaktadır” tespiti yapıldı.
“SOĞAN DEPOLARINI BASANLAR, ARTIK DEPOLARDA ET SAKLIYOR”
CHP İzmir Milletvekili ve KİT Komitesi Üyesi Atila Sertel, vazifesi piyasayı regüle etmek ve et fiyatlarındaki artışa mahzur olmak olan kurumun depolarında bu kadar çok ölçüde et bulundurmasına mana veremediğini söyledi. Fiyatların yüksekliğinden ötürü bir periyot depolarda soğan baskınları yapıldığını hatırlatan Sertel, vatandaşın pahalılıktan ötürü et yiyemediği bir ortamda bu ölçüde etin dondurulma münasebetinin açıklanması gerektiğini vurguladı.
Fiyatları düşürmek gerekçesiyle son yıllarda Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından ithalata yönlendirilen kurumun depolarındaki etleri piyasaya sürmesi halinde et fiyatlarında bariz bir düşüş gerçekleşeceğini öne süren Sertel, şunları söyledi:
“Belki de savaş periyotlarında dahi bu ölçüde et depolarda bekletilmemiştir. Depolardaki dondurulmuş et ölçüsünün bir evvelki yıla nazaran yüzde 451 oranında artmasını uzmanlar yürütülen ithalat siyasetine bağlıyor. Depolarda bu kadar et var ve buna karşın ESK’nın satış mağazalarında vatandaşlar ucuz et bulamıyor. Bir periyot fiyatların pahalılığını mazeret ederek soğan depolarını bastıran iktidar, fiyat düşürmek mazereti ile ithal ettiği etleri depolarda saklıyor. Bu ne perhiz bu ne lahana turşusu?”
İTHALAT NEDENİYLE KURUM ZİYAN EDİYOR
Dövize dayalı ithalatın getirdiği finansman yüklerinin kurumu ziyana uğrattığını belirten Sertel, Et ve Süt Kurumunun 2018 yılında 491 milyon 116 bin TL ziyan ettiğini açıkladı. 2017 yılında 223 milyon 453 bin TL kâr eden ESK’nin 2017 yılında başlayan ithalatın akabinde 2018 yılını önemli bir ziyanla kapattığını söyledi.
2018 yılında yapılan ithalat için 2 milyar 900 milyon lira ödeme yapıldığını kaydeden Sertel, “Sayıştay raporlarına yansıyan tespitlere nazaran; dövize dayalı ithalatın getirdiği finansman yüklerinin yanı sıra besicilere olan borçların ödenebilmesi için kurum ticari kredi kullanmak durumunda kalmış, bu durum kurumu faiz yüküyle karşı karşıya bırakmıştır. Kontrolün yapıldığı devir olan Nisan 2019 sonu itibariyle ödenecek olan kredi meblağı, 1 milyar 521,7 milyon TL seviyesine ulaşmış olup, birebir tarih itibariyle ödenen kredi faizlerinin fiyatı 49,1 milyon TL’dir. İthalat nedeniyle 2018 yılında toplamda 2 milyar 900 milyon yabancıların cebine girmiş. Kurum ziyan etmiş. Sayılar tüm gerçekliğiyle ortada iken AKP iktidarı ve Tarım Bakanı hala ithalatı savunuyor. ‘İthalata devam edeceğiz’ diyor. Kurumlara misyon ziyanı yazdıra yazdıra, yerli üreticiyi perişan ede ede ithalat yapıyorlar. Soruyorum; bunlar mı yerli ve milli” diye konuştu.