Koronavirüs sürecinde en çok kullanılan eserlerden bir tanesi de klâsik kolonya oldu. Virüsü öldürmesi nedeniyle kolonya satışları patlarken Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Ayşe Wilke Topçu, kolonyada kullanılan yüzde 60-70 oranlarındaki alkolün tesirli olduğunu lakin daha yüksek oranlardaki alkolün virüsün yapışmasına neden olduğunu söyledi.
Ayrıca koronavirüs salgınında kullanılan antikor testleri dün itibariyle Türkiye’de de başladı. Birinci olarak İstanbul Üniversitesi’nde testler uygulanmaya başlarken daha evvel belirtisiz bir formda hastalığı geçiren beşerler tespit edilebilecek. Bu testlerin en büyük yararı ise plazma tedavisinde görülecek. Prof. Dr. Topçu, “Bu hastalık belirtisiz olarak da geçirilebiliyor. Belirtisiz geçirenleri saptamada çok işe yarayacak. Hastalarda kullanılan plazma tedavisinde bu hastalığı geçiren bireylerin kanı alınıyor ve plazma ayrılarak hastalara veriliyor. Bu antikorların olup olmadığı bakılarak kanları plazma tedavisinde kullanıyoruz” dedi.
“YÜZDE 90 ALKOL VİRÜSLERİN DAHA FAZLA YAPIŞMASINA NEDEN OLUR”
El hijyeninin kıymetine de dikkat çeken İstanbul Kent Üniversitesi’nden Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Ayşe Wilke Topçu, “Bir kişi saatte 30 kez elini burnuna götürüyor. Ellerimiz de her yere değdiği için biz onu alıp teneffüs yollarından bedenimize alabiliyoruz. Onun için el hijyeni ehemmiyet taşıyor. El hijyeni en hoş su ve sabun ile yapılır. Şayet su ve sabun yoksa yüzde 60-70 alkollü kolonya ya da dezenfektan kullanılabilir. Yüzde 90 alkollü olanlar ise virüs ve bakterilerin daha çok yapışmasına neden olur” diye belirtti.
“UV IŞINLARI KORONAVİRÜSÜ YOK ETMİYOR”
Normal kaidelerde SARS ve grip virüsü üzere virüslerin ultraviyole (UV) ışınları ile yok edildiğini lakin koronavirüste bunun tesirli olmadığını belirten Prof. Dr. Topçu, “Bu garip bir virüs. Bu durum koronavirüste geçerli değil zira şu anda yazı yaşayan bölgelerde de var. O nedenle bu hususta kâfi delil yok. Muhtemelen tesiri az olacaktır. Biz bu virüse zarflı virüs diyoruz ve yapısında yağ var. Olağan kurallarda bunun kolay kolay ultraviyole ışınları ile yok edilmesi lazım ancak bunda muhakkak bu türlü bir şey gösterilemedi. Sıcaklığın ve nemin bu virüsün yayılmasında rolü yoktur diyen bir çalışma var. Lakin umarım yararı olur” dedi.
“KLİMA İLE VİRÜS TAŞINABİLİR”
Virüsün rüzgar ile taşınıp taşınamadığı konusunda da açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Topçu, “Taşınmaz diye bir şey söyleyemiyorum. Klimadan gelen havanın virüsü yaydığı ve birkaç metre öteye klima ila virüsün taşındığına dair araştırmalar var. Fakat biraz daha az olduğunu düşünüyorum” dedi.
CAMİLERE “TEKBİR” UYARISI
Öte yandan, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan ise, yüksek sesli konuşmalarda damlacıkların daha çok çıktığını ve koronavirüsün yayılımının fazla olduğunu belirtti. Ceyhan, “Bizim mescitlerimizde duaların çoğu içten okunuyor fakat bilhassa ‘tekbir’ üzere herkesin katıldığı yüksek sesli konuşmaları alçak tonda yapmakta fayda var” dedi.
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, koronavirüs önlemleri kapsamında kapatılan ve 29 Mayıs’ta cuma namazıyla yine cemaatle ibadete açılacak camilerde uyulması gereken kurallara ilişkin açıklamalar yaptı. Prof. Dr. Ceyhan, ibadethaneler ve dini toplanmaların en riskli faaliyetler olduğunu belirterek, “Camilerden Trabzon’da bir olay dışında bir şey bildirilmedi ancak elbet kapalı bir ortam ve klimanın mecburen çalıştırıldığı için önlemleri çok sıkı uygulamak gerek. Nedir bu önlemler; katiyen ortak kullanılan yerlerde mümkün olduğu kadar el değdikten sonra ağza ve burna götürmeden el paklığı yapmak. En değerlisi maske ve aralığa dikkat etmek. Klima çalışıyorsa ‘1,5 metre’ dediğimiz o arayı ‘2 metre’ diye düşünmekte fayda var. Malum güney bölgelerde klimasız durulmayacak vakitler olacak. Diyanet de cuma namazlarını açık alanlarda kılınmasını istedi” dedi.
“YÜKSEK SESLE KONUŞMALARDA VİRÜS YAYILIMI DAHA FAZLA”
Prof. Dr. Ceyhan, maskelerini çıkarmak zorunda olabilecek imam ve müezzinlerin, konuşuyorlarsa 1,5 metrelik toplumsal arayı 2 metreye çıkarmalarının hatta zarurî durumlarda araya fiziksel bariyer koymalarının faydalı olacağının altını çizerek, şunları kaydetti:
“Cemaatle ortasına bu türlü bir tedbir koymasında fayda var. Bilhassa yüksek sesli konuşmalarda virüs yayılımı daha fazla. Damlacık daha çok çıkıyor ve virüs de ona bağlı olarak daha çok çıkabiliyor. Mümkün olduğu kadar mescitte az konuşmak, konuşmak gerektiğinde de çok yüksek tonda konuşmamak değerli. Mikrofon kullanılmasına teşvik etmek gerekir. Bizim mescitlerimizde duaların birden fazla içten okunuyor lakin bilhassa ‘tekbir’ üzere herkesin katıldığı yüksek sesli konuşmaları alçak tonda yapmakta fayda olduğunu düşünüyorum. Bunun bir risk oluşturduğunu düşünerek gerekli önlemleri almak gerekir.”
Öte yandan Prof. Dr. Ceyhan, yaz ayının gelmesi ile birlikte düğün döneminin başladığını da anımsatarak, “Doğal olarak düğünler ve nişanlar da maskeli ve aralı yapılacak. Açık havada olması tercih edilmeli. Zira oralarda risk daha düşük. Herkesin maske takacağından, herkesin aralığa uyacağından emin olursanız düğünler, nişanlar da yapılabilir” dedi.